Nhận biết những dấu hiệu bé thiếu kẽm để bổ sung kịp thời

Nhận biết dấu hiệu bé thiếu kẽm giúp cha mẹ sớm bổ sung cho trẻ

Thực trạng trẻ em thiếu kẽm

Theo thông tin từ Viện Dinh dưỡng quốc gia, một số nghiên cứu điều tra tình trạng kẽm ở trẻ em Việt Nam đã cho thấy thiếu kẽm là vấn đề có ý nghĩa sức khoẻ cộng đồng.

Tỷ lệ thiếu kẽm dựa vào nồng độ kẽm huyết thanh thấp dao động trong khoảng 25-80% tuỳ theo địa phương và nhóm tuổi nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu năm 2009 ở 947 trẻ em dưới 5 tuổi tại một số tỉnh khó khăn của Việt Nam cho thấy, tỷ lệ thiếu kẽm ở trẻ em dưới 5 tuổi là 81,2%.

Năm 2012, tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi bình quân ở trẻ em Việt Nam dưới 5 tuổi là 26,7%, như vậy, có thể đánh giá thiếu kẽm cũng là vấn đề ý nghĩa sức khoẻ cộng đồng ở Việt Nam.

Trong những năm gần đây, tỷ lệ thiếu kẽm ở trẻ em có giảm, nhưng vẫn ở mức cao. Nguyên nhân có thể là do cơ thể không tự tổng hợp được kẽm mà phải bổ sung từ bên ngoài, hơn nữa, nhiều người chưa chú ý đến việc xây dựng chế độ ăn khoa học, đảm bảo đủ vi chất dinh dưỡng, trong đó có kẽm.

Đặc biệt, với những bé biếng ăn, lười ăn hoặc gặp vấn đề về hấp thu, thì chất lượng dinh dưỡng không đủ kèm theo hấp thu kém sẽ gây ra tình trạng thiếu hụt kẽm.

Vai trò của kẽm với trẻ nhỏ

Kẽm là một vi chất tuy chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe

Tăng trưởng và phát triển

Kẽm còn tham gia vào quá trình tổng hợp ADN và nhân lên của tế bào, từ đó giúp cơ thể tăng trưởng và phát triển.

Chức năng miễn dịch

Kẽm có vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch và sức đề kháng của bé, giúp bé khỏe mạnh và tăng khả năng phòng bệnh, đặc biệt là các bệnh về hệ hô hấp và truyền nhiễm.

Ăn uống tốt và ngủ ngon

Kẽm là thành phần của nhiều enzym chuyển hóa, giúp tăng cảm giác ngon miệng và tăng khả năng hấp thu. Kẽm cũng tham gia vào quá trình điều hòa chức năng hệ thần kinh, giúp bé ngủ ngon, ngủ sâu giấc, ít quấy khóc về đêm.

Kẽm là thành phần quan trọng đối với sự phát triển của bé

Những dấu hiệu cảnh báo bé thiếu kẽm

Khi bé thiếu kẽm kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của trẻ, và có một số biểu hiện dễ nhận biết:

Chậm tăng trưởng

Thiếu kẽm có thể khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi hơn so với bạn bè đồng trang lứa.

Rối loạn giấc ngủ

Bé thường trằn trọc, khó ngủ, ngủ không sâu giấc, hay quấy khóc về đêm.

Rối loạn cảm xúc

Thờ ơ, lãnh đạm với mọi thứ, thay đổi tính cách hoặc trẻ hay kêu đau đầu, dễ bị kích thích…

Rối loạn tiêu hóa và rối loạn chuyển hóa

Bé hay bị đầy bụng, táo bón, buồn nôn và nôn. Ngoài ra, bé cũng sẽ chán ăn, biếng ăn. Đây là dấu hiệu rõ rệt nhất để nhận biết bé thiếu kẽm do thiếu kẽm sẽ ảnh hưởng đến vị giác và khứu giác, khiến trẻ không còn cảm giác ngon miệng khi ăn.

Nếu tình trạng này kéo dài, bé sẽ biếng ăn, lười ăn, gây suy dinh dưỡng, thấp còi, chậm tăng trưởng chiều cao.

Bé thiếu kẽm có thể không muốn ăn, chậm phát triển

Suy giảm sức đề kháng

Bé dễ mắc phải các bệnh đường hô hấp như cảm cúm, cảm lạnh, viêm phổi, viêm phế quản… và khi mắc bệnh thì bệnh cũng lâu khỏi.

Tổn thương biểu mô

Trẻ thường xuyên bị khô da, viêm da, bong da, nám da… viêm lưỡi, viêm niêm mạc miệng, khi bị thương thì vết thương lâu lành, tóc dễ gãy, rụng tóc, loạn dưỡng móng…

Rối loạn thị giác

Trẻ có cảm giác sợ ánh sáng, bị quáng gà, nặng hơn có thể gặp phải tình trạng viêm loét giác mạc, rối loạn thị giác.

Trẻ thiếu kẽm nên ăn gì?

Để khắc phục tình trạng bé thiếu kẽm, quan trọng và tốt nhất là bố mẹ nên cho bé ăn uống đa dạng các nhóm thực phẩm trong bữa ăn.

Một số thực phẩm giàu kẽm, bố mẹ nên thêm vào thực đơn cho trẻ, gồm:

• Hải sản: hàu, sò, tôm, cua, hến…
• Thịt: thịt bò, thịt cừu, thịt lợn nạc…
• Đậu: đậu lăng, đậu nành…
• Một số loại hạt: hạt bí ngô, hạt vừng, hạt điều…
• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Một số loại rau củ quả: củ cải trắng, khoai tây, ổi, lựu, nấm…

Một số loại thực phẩm giàu kẽm cho bé

Trẻ thiếu kẽm bổ sung gì?

Kẽm có trong rất nhiều loại thực phẩm, nhưng việc cân đối chế độ dinh dưỡng đảm bảo đủ kẽm và các vi chất cần thiết khác không phải là điều đơn giản. Hơn nữa, một số trẻ bị kém hấp thu do bệnh lý đường tiêu hóa, hoặc do lười ăn, ăn ít dẫn đến việc bổ sung kẽm qua chế độ ăn uống gặp nhiều khó khăn.

Ngoài thực phẩm, cha mẹ có thể bổ sung kẽm qua các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung, viên uống chứa kẽm. Đây cũng là xu hướng mới được nhiều người lựa chọn, do tính an toàn, hiệu quả cao và tiện lợi.

Lưu ý khi lựa chọn và bổ sung viên uống chứa kẽm đó là nên chọn kẽm dạng  gluconate – bởi đây là dạng kẽm mà cơ thể dễ hấp thu nhất. Cha mẹ cũng nên chọn sản phẩm của các công ty dược uy tín, để đảm bảo bổ sung kẽm an toàn với liều lượng phù hợp cho trẻ nhỏ, tránh nguy cơ bé thiếu kẽm gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.