Rối loạn tiêu hóa ở người lớn tuổi - Vấn đề không của riêng ai

Rối loạn tiêu hóa dẫn tới kém ăn, chán ăn ở người cao tuổi

Tuy rối loạn tiêu hóa không phải bệnh nặng, nhưng đây là bệnh lý gây cảm giác cực kỳ khó chịu và trực tiếp ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của bản thân và gia đình. Hơn thế nữa, nếu bệnh không được chú ý điều trị kịp thời, sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy kéo theo. 

Nguyên nhân dẫn tới rối loạn tiêu hóa ở người lớn tuổi

Có nhiều nguyên nhân khiến người cao tuổi dễ bị rối loạn tiêu hóa, các nguyên nhân hay gặp là:

1. Sự suy thoái dần của hệ tiêu hóa theo thời gian

Theo thời gian, hệ tiêu hóa bị suy thoái với biểu hiện suy giảm chức năng cơ học của hệ tiêu hóa như: Răng yếu không nhai kỹ được thức ăn, nhu động thực quản yếu dễ bị nghẹn khi ăn thức ăn khô cứng, nhu động của dạ dày, ruột giảm khiến việc nhào trộn, vận chuyển thức ăn bị chậm khiến người cao tuổi có cảm giác chướng bụng, no lâu, dẫn tới người bệnh thường cảm thấy ít đói, chán ăn, đôi khi còn bỏ bữa.

Chức năng tiết các dịch tiêu hóa cũng bị giảm sút theo thời gian: nước bọt, dịch vị, dịch mật, dịch ruột… đều bị giảm về cả số lượng và chất lượng nên khả năng tiêu hóa thức ăn kém đi. Bên cạnh đó, các lớp niêm mạc đường tiêu hóa cũng suy giảm do tuổi tác, các mạch máu tưới các cơ quan tiêu hóa bị xơ vữa nên lượng máu tới các cơ quan này giảm sút, dẫn đến việc hấp thu các chất rất kém.

Rối loạn tiêu hóa khiến người cao tuổi không thiết tha ăn uống

2. Sự ảnh hưởng của bệnh lý đường tiêu hóa và các cơ quan khác

Chức năng của các cơ quan khác cũng có ảnh hưởng rất lớn đến hấp thu và nhu động ruột như hệ thần kinh, hệ nội tiết, đặc biệt là tuyến giáp cũng đều bị giảm chức năng ở người cao tuổi, tất cả đều khiến hệ tiêu hóa bị rối loạn.

Người cao tuổi ngoài việc có các biểu hiện rối loạn tiêu hóa cũng thường có nhiều bệnh mạn tính khác kèm theo như: xơ gan, viêm tụy mạn, suy tim, bệnh phổi mạn tính hoặc các bệnh lý ngay tại đường tiêu hóa như viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích, bệnh về dạ dày – tá tràng, u thực quản, polyp đại tràng… làm cho người bệnh lúc nào cũng thấy đau đớn, ăn không tiêu, chán ăn, tiêu chảy, táo bón, cảm thấy mệt mỏi.

Phòng ngừa rối loạn tiêu hóa như thế nào?

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, người cao tuổi khi bị rối loạn tiêu hóa ở mức độ nhẹ có thể chỉ cần kết hợp chế độ ăn uống hợp lý kết hợp với vận động cơ thể và có đời sống tinh thần thoải mái là có thể khỏi bệnh và ngăn ngừa bệnh quay trở lại. Một số điều cần lưu ý bao gồm:

1. Không bỏ bữa và tuân thủ chế độ ăn hợp lý

Mặc dù khi gặp vấn đề rối loạn tiêu hóa sẽ dẫn đến cảm giác chán ăn, không muốn ăn tuy nhiên việc bỏ bữa không những khiến cơ thể không có đủ năng lượng để hoạt động mà còn gây nên nhiều hệ lụy. Do khi bỏ bữa các chức năng tiêu hóa của cơ thể vẫn được hoạt động như dịch vị vẫn tiết ra mà không có thức ăn để tiêu hóa dễ dẫn đến các bệnh lý Viêm loét dạ dày – tá tràng. Vì thế người cao tuổi cần tuyệt đối lưu ý phải ăn uống đúng bữa.

Khi ăn cần lưu ý hạn chế mỡ động vật, không nên ăn quá nhiều các loại thịt đỏ khó tiêu như thịt bò, thịt trâu, thịt cừu. Người cao tuổi nên dùng những thực phẩm vừa đảm bảo cung cấp đủ chất lại vừa dễ tiêu như quả tươi, rau xanh, ngũ cốc, hạt vừng, lạc. Người cao tuổi có thể ăn những loại quả như đu đủ, chuối, cam vắt nước vừa dễ nhai nuốt vừa cung cấp đủ các loại vitamin và các chất điện giải, một số chất đạm dễ tiêu phù hợp là tôm cá, thịt lợn…

Chế biến đồ ăn dành cho người cao tuổi để ngừa các triệu chứng rối loạn tiêu hóa cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Chế biến kĩ thức ăn để đảm bảo vệ sinh và độ chín cần thiết.
• Không nên ăn những thức ăn chế biến dưới dạng tái, gỏi bởi vì những loại thức ăn này rất dễ gây chướng bụng đầy hơi.
• Không nên ăn dồn ép mà nên chia nhỏ bữa sao cho số lượng vừa đủ, đảm bảo đều đặn hàng ngày theo qui tắc “ngon không ăn thêm, chán không bỏ bữa”.
• Khi ăn người cao tuổi nên tập trung, tránh vừa ăn vừa xem tivi, vừa ăn vừa nói chuyện… làm phân tâm, dễ gây sặc, nghẹn.
• Tránh ăn những thức ăn lạ mà cơ thể chưa quen.
• Thức ăn luôn đảm bảo nóng sốt sẽ giúp cho quá trình tiêu hóa và hấp thu được dễ dàng.
• Tốt nhất là không uống rượu, bia hoặc các đồ uống có cồn khác.

Ăn uống đúng bữa để phòng tránh rối loạn tiêu hóa ở người cao tuổi

Vận động cơ thể kết hợp với nghỉ ngơi hợp lý

Người cao tuổi cần lưu ý chế độ vận động kết hợp với nghỉ ngơi điều độ hàng ngày:

• Mỗi ngày nên kết hợp đi bộ nhẹ nhàng, xoa bóp các cơ, xoa bóp vùng bụng…
• Nếu sức khỏe yếu có thể chỉ đi bộ trong nhà, trong sân, lên xuống cầu thang thấp, không nên ngồi một chỗ trong nhiều giờ.
• Nếu có điều kiện và sức khỏe còn tốt thì có thể đi bộ nhanh hơn, chạy nhẹ nhàng, chơi cầu lông, bơi lội…

Thời gian vận động cơ thể trong ngày cũng chỉ nên khoảng 60 phút là vừa và chia thành từ 2 - 3 lần tập, không tập một lúc liền 60 phút.

Một lưu ý nữa rất quan trọng là giấc ngủ ở người cao tuổi thường khó vào giấc, khi ngủ dễ trằn trọc, tỉnh ngủ bởi tiếng động… Nên cần phải:

• Tạo môi trường yên tĩnh, thư giãn trước khi đi ngủ, bao gồm các điều kiện tối ưu về ánh sáng, tiếng ồn, nhiệt độ.
• Tạo thói quen về giờ giấc sinh hoạt, đi ngủ hàng ngày, tránh việc thức khuya dậy sớm không cần thiết.
• Khi đi ngủ cần thay quần áo thoải mái, rộng rãi, tránh đọc sách, xem ti vi ngay trước khi đi ngủ để có thể có giấc ngủ tốt nhất.

3. Duy trì tinh thần vui vẻ, thoải mái

Mặc dù người cao tuổi thường có xu hướng nghĩ nhiều, lo xa tuy nhiên để giữ cuộc sống không nhàm chán, người cao tuổi cần:

• Tránh việc suốt ngày ở nhà dọn dẹp, xem ti vi, nằm nhiều
• Cần ra ngoài gặp gỡ, giao lưu, tham gia các câu lạc bộ sinh hoạt cho người cao tuổi,
• Đi tham quan du lịch nếu có điều kiện.

Nên duy trì cuộc sống thật vui vẻ, thoải mái, với các hình thức giải trí nhẹ nhàng như nghe nhạc, tập yoga, xem các chương trình hài, đọc sách báo, nói chuyện với bạn bè… Giữ tinh thần luôn lạc quan, hưởng thụ những thú vui tuổi già cũng là điều rất quan trọng quyết định đến sức khỏe rất nhiều.

Giải pháp điều trị rối loạn tiêu hóa bằng Bài thuốc Đông y thế hệ 2 bí truyền kỳ diệu

Trong trường hợp chứng rối loạn tiêu hóa diễn ra quá thường xuyên, đã áp dụng các phương pháp phòng ngừa và thay đổi lối sống nhưng bệnh vẫn không thuyên giảm thì người cao tuổi cũng có thể sử dụng đến các sản phẩm Đông y lành tính để điều trị triệt để. Bởi Đông y từ lâu đã được dùng trong điều trị các bệnh lý, triệu chứng đường tiêu hóa và tỏ ra hiệu quả đặc hiệu trong việc điều trị các chứng bệnh này.

Tuy nhiên, nếu chỉ sản xuất thuốc Đông y theo các bài trong sách thì khó mà có được sản phẩm hiệu quả vượt trội. Dù rất hiếm, nhưng cũng có một số bài thuốc bí truyền kỳ diệu như bài thuốc đại tràng bí truyền của một lương y ở Hà Nội là một ví dụ. Hiện bài thuốc này, được chuyển giao cho một Nhà máy dược phẩm hiện đại chuẩn GMP-WHO sản xuất thành viên nén tiện dụng, đã có mặt tại các hiệu thuốc.