Ông Lê Nam Trà sai phạm thế nào trong thương vụ Mobifone mua AVG?

Ông Lê Nam Trà có nhiều sai phạm trong thương vụ Mobifone mua AVG. Ảnh Dân việt.

Trong hai ngày 27 và 28/6/2018, tại Hà Nội Ủy ban Kiểm tra Trung ương (UBKTTƯ) đã họp kỳ 27. Tại kỳ họp này, UBKTTƯ đã xem xét, kết luận thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Lê Nam Trà - nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Khối doanh nghiệp Trung ương, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Cty Mobifone.

Trước đó, trong Thông cáo báo chí kỳ họp 26 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương công bố chiều 2/6/2018, UBKTTƯ đã nêu rõ, ông Lê Nam Trà được xác định là có nhiều vi phạm rất nghiêm trọng, chịu trách nhiệm chính, trực tiếp ký nhiều văn bản liên quan tới dự án, theo báo Lao động.

Ngày 25/12/2015, Mobifone ký hợp đồng nhận chuyển nhượng 95% cổ phần của AVG. Giá trị thương vụ này không được công bố lúc đó và hồ sơ mua bán được đóng dấu mật. Tuy nhiên, sau này, các cơ quan chức năng xác nhận giá trị của vụ Mobifone mua 95% cổ phần của AVG là 8.889,8 tỉ đồng.

Đây là con số được cho là quá cao so với giá trị thực của AVG, dù Mobifone nói rằng họ đã mua "rẻ" so với giá trị mà các công ty định giá đưa ra. 

Tuy nhiên, vì các văn bản quyết định thương vụ Mobifone mua AVG được đóng dấu mật nên rất ít người biết tường tận về thương vụ này. Và từ năm 2016, mặc dù báo chí, các đại biểu Quốc hội đặt ra nhiều nghi vấn, thậm chí chất vấn Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, tuy nhiên tới trước năm 2018, những dấu hỏi lớn về thương vụ này vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng.

Và phải đợi tới chiều tối 14/3/2018, Thanh tra Chính phủ (TTCP) có Thông báo Kết luận số 356/TB-TTCP về việc Kết luận thanh tra toàn diện Dự án Tổng Cty Viễn thông Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG).

Trong kết luận thanh tra, trách nhiệm của Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Viễn thông MobiFone được TTCP nêu trực tiếp tại 3 trong số 4 khoản mục vi phạm.

Theo TTCP, thực trạng tài chính, hoạt động kinh doanh của AVG từ khi thành lập đến thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để mua bán cổ phần là rất khó khăn, tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp 31/3/2015 là rất xấu, tổng tài sản là 3.260,686 tỷ đồng; nợ phải trả là 1.266,826 tỷ đồng; giá trị còn lại của tài sản cố định là 208,589 tỷ đồng; từ khi thành lập đến thời điểm thẩm định giá liên tục lỗ, số lỗ luỹ kế đến 31/3/2015 là 1.632,909 tỷ đồng (bằng 45% vốn điều lệ), Dân việt đưa tin.

Ngoài ra, AVG sử dụng vốn cho kinh doanh dịch vụ truyền hình chủ yếu là vốn vay và vốn chiếm dụng; vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn (đến 31/3/2015 đầu tư ra ngoài doanh nghiệp 2.659,907 tỷ đồng, chiếm 73,3% vốn điều lệ).
 
Đáng chú ý là việc đầu tư ngoài lĩnh vực truyền hình để mua lại cổ phần tại Công ty cổ phần giống tằm Mai Lĩnh và Công ty cổ phần An Viên B.P với số tiền 2.473,2 tỷ đồng (bình quân cao gấp 13 lần so với vốn đầu tư ban đầu của các cổ đông là 189,6 tỷ đồng, các cổ đông này đã thanh toán bù trừ với việc mua cổ phần do AVG phát hành để tăng vốn điều lệ, các cổ đông của 02 công ty này cũng là cổ đông của AVG). TTCP đánh giá, việc AVG đầu tư 02 khoản ngoài lĩnh vực truyền hình nêu trên tiềm ẩn rủi ro về tài chính, có dấu hiệu bất thường, nhưng Mobifone vẫn mua 02 khoản đầu tư này, cần được tiếp tục làm rõ.

Song khi báo cáo đề xuất đầu tư nhận chuyển nhượng cổ phần AVG và lập Dự án đầu tư trình Bộ TTTT phê duyệt, MobiFone đã báo cáo không trung thực, không đầy đủ, đánh giá không đúng thực trạng tài chính rất xấu của AVG, thậm chí còn đánh giá khả quan về tình hình tài chính, kinh doanh của AVG là vi phạm quy định tại Khoản 6 Điều 9 Luật số 69/2014/QH13 về hành vi bị cấm trong lĩnh vực đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp: “Cung cấp thông tin, báo cáo không trung thực, không chính xác, không đầy đủ, không kịp thời theo quy định của pháp luật”.

"Trách nhiệm thuộc về HĐTV, Chủ tịch và thành viên HĐTV MobiFone", TTCP kết luận.

Khi đàm phán giá mua cổ phần, MobiFone sử dụng kết quả thẩm định giá do AMAX xác định giá trị AVG là 16.565 tỷ đồng để đàm phám giá mua cổ phần mà không trừ các khoản nợ phải trả 1.134 tỷ đồng, riêng việc làm này gây thiệt hại 1.134 tỷ đồng; AMAX đã sử dụng số liệu đầu vào không có cơ sở để xác định “Giá trị tài sản vô hình ngoài Bảng cân đối kế toán là 13.448 tỷ đồng”. 

Sau khi loại trừ giá trị tài sản vô hình 13.448 tỷ đồng và loại trừ nợ phải trả 1.134 tỷ đồng thì giá trị vốn chủ sở hữu của AVG tại thời điểm 31.3.2015 chỉ là 1.983 tỷ đồng (chưa tính đến việc định giá lại giá trị thực của các khoản AVG đã đầu tư tài chính ra ngoài doanh nghiệp); so với giá mua 95% cổ phần AVG là 8.889,815 tỷ đồng cho thấy nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng.

Khi mua cổ phần AVG, MobiFone đã không loại 02 khoản đầu tư ngoài lĩnh vực truyền hình của AVG là không đúng chỉ đạo của Bộ TTTT. Đồng thời, vi phạm điểm d, Khoản 3, Mục III Quyết định số 929/QĐ-TTg ngày 17.7.2012 của Thủ tướng Chính phủ: “Chấm dứt tình trạng đầu tư ra ngoài ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính trước năm 2015”, là hành vi làm trái quy định, tiềm ẩn nguy cơ lỗ lớn khi AVG thoái vốn đầu tư theo giá thị trường, làm giảm lợi nhuận hợp nhất, ảnh hưởng tiêu cực đến việc cổ phần hóa MobiFone.

TTCP xác định trách nhiệm trong những sai phạm nêu trên thuộc về HĐTV, Chủ tịch HĐTV, Ban Tổng giám đốc, Kế toán trưởng, bộ phận đàm phán, các bộ phận liên quan thuộc Mobifone.

Xem thêm: E​Sốc với số tiền Ông Nguyễn Thanh Hóa nhận từ 'trùm' cờ bạc​