Trao đổi với báo chí, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, trong hai tháng gần đây, do thời tiết lạnh và ẩm nên số lượng ca mắc ho gà có sự gia tăng.
Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận 55 trường hợp mắc bệnh ho gà, tập trung chủ yếu ở Hà Nội Thái Bình, Nghệ An, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Hải Dương..., trong đó có 5 trường hợp tử vong (ở Hà Nội, Nghệ An và Nam Định). Hầu hết các trường hợp mắc bệnh ho gà đều là trẻ em dưới ba tháng tuổi (khoảng 80%) - đối tượng chưa được tiêm chủng hoặc mới chỉ được tiêm một mũi vắc xin phòng bệnh nên chưa có kháng thể miễn dịch.
Dấu hiệu của bệnh ho gà
Trao đổi trên Khám phá, TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, ho gà có biểu hiện và triệu chứng dễ nhầm với các bệnh hô hấp khác đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Một điều đáng lo ngại nữa là bệnh có thời gian ủ bệnh dài, khoảng 1-2 tuần, khó nhận biết sớm, trong khi đây lại là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có khả năng lây lan rất cao. Đối với trẻ dưới 1 tuổi mắc bệnh ho gà, bệnh tiến triển nặng lên rất nhanh, ở trẻ sơ sinh tỉ lệ tử vong lên đến 90%.
Nhiều trẻ nhiễm bệnh ho gà phải nhập viện
Ngoài ra, còn gây nên một số biến chứng nguy hiểm khác như: viêm phổi nặng, viêm não, uất huyết võng mạc, kết mạc mắt, rối loạn nước điện giải, bội nhiễm các vi khuẩn khác…Do vậy, việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh để điều trị là rất quan trọng.
Về những biểu hiện của căn bệnh nguy hiểm này, BS Lâm thông tin, ho gà có biểu hiện lâm sàng khá điển hình với những cơn ho dữ dội kéo dài và diễn biến qua 3 giai đoạn:
Giai đoạn đầu: Bệnh nhi ho kéo dài từ 1-2 tuần với triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp trên không rõ ràng như chảy mũi, ho nhẹ (phần nhiều là ho về đêm). Ở giai đoạn này, để chẩn đoán phân biệt ho gà rất khó do triệu trứng của ho gà giống với những biểu hiện cảm cúm, viêm đường hô hấp thông thường.
Giai đoạn toàn phát (từ 1-2 tuần kế tiếp): Bệnh nhi bắt đầu ho nhiều hơn, ho từng cơn kéo dài, sặc sụa. Sau những cơn ho trẻ thường đỏ mặt hay tím tái cả người do ho nhiều không đủ dưỡng khí để thở, lâu dần gây suy hô hấp. Cũng chính những con ho dài dữ dội khiến trẻ mệt, kiệt sức, biếng ăn dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng.
Giai đoạn 3 của ho gà: Là giai đoạn hồi phục, các cơn ho của trẻ ngắn lại, số cơn ho giảm.
Chính vì thế, khi phụ huynh thấy trẻ có những triệu chứng trên không nên chủ quan mà cần đưa ngay đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám, làm các xét nghiệm cần thiết tìm ra chính xác căn bệnh.
Cách phòng bệnh ho gà cho trẻ
Tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ, tiêm đủ 3 mũi theo quy định và lịch tiêm chủng quốc gia để đạt hiệu quả phòng bệnh cao nhất lên tới 90%.
Lịch tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà cho trẻ em trong tiêm chủng mở rộng:
- Tiêm 3 mũi vắc xin có thành phần ho gà: vắc xin Quinvaxem (DPT-VGB-Hib) tiêm cho trẻ vào lúc trẻ 2, 3, 4 tháng tuổi.
- Tiêm nhắc lại vắc xin phòng bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván (DPT) cho trẻ lúc 18 tháng.
Tiêm phòng ho gà đạt hiệu quả cao lên đến 90%
Tuy nhiên, hiện nhiều trẻ bị ho gà chưa được tiêm phòng vắc xin hoặc tiêm chưa đủ mũi, thậm chí có trẻ còn chưa đến tuổi tiêm phòng. Cũng chính vì vậy, khi bà mẹ mang thai trên 20 tuần nên chủ động đến các điểm tiêm chủng để được tư vấn tiêm vắc xin phòng bệnh trước khi trẻ chào đời để có hệ miễn dịch cho các bé từ sớm.
Ngoài ra, để phòng bệnh ho gà, phụ huynh cần hướng dẫn cho trẻ thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hàng ngày. Cần đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ.
Khi thấy trẻ nghi ngờ mắc bệnh, cần cách ly trẻ với những trẻ khác (kể cả trẻ đã được tiêm phòng) và đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám và điều trị càng sớm càng tốt, tránh nguy cơ bị biến chứng.