Chủ tịch Hồ Chí Minh tên sinh thời là Nguyễn Sinh Cung, tên khi đi học là Nguyễn Tất Thành, trong nhiều năm hoạt động cách mạng trước đây lấy tên là Nguyễn Ái Quốc. Sinh ngày 19/5/1890 ở làng Kim Liên, xã Nam Liên (nay là xã Kim Liên), huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Mất ngày 02/9/1969 tại Hà Nội
Ngày sinh nhật Bác được tổ chức lần đầu tiên như thế nào và vào năm bao nhiêu?
Lúc sinh thời, Bác Hồ nổi tiếng là người sống rất giản dị, khiêm tốn, không thích phô trương và càng đặc biệt, không thích người khác tặng quà cáp nịnh bợ.
Ngày 19/5/1946 là lần đầu tiên một hình thức mừng sinh nhật Bác được tổ chức như để biểu thị khối đại đoàn kết của toàn quân, toàn dân quanh vị lãnh tụ của một quốc gia.
Vào hôm đó, tại Bắc Bộ phủ, Bác Hồ đã tiếp đại biểu Thiếu nhi Thủ đô, tự vệ, hướng đạo sinh và các đại biểu Nam Bộ đến chúc mừng, Bác đã chụp ảnh chung với các cháu thiếu nhi và nói chuyện với các đại biểu Nam Bộ.
Để đáp lại tình cảm của mọi người, Bác nói “Thật ra, các bác ở đây làm to sinh nhật tôi, chứ tuổi 56 chưa có gì đáng chúc thọ, cũng hãy còn như thanh niên cả, mà trước các anh, các chị, trước cảnh êm vui ở Bắc đây, tôi thật thấy làm xấu hổ rằng trong Nam chưa được thái bình”.
Bác Hồ với thiếu nhi. ẢNH: Tư liệu
Và những năm sau đó cứ đến dịp kỷ niệm ngày sinh của mình, Bác thường dặn trước các địa phương, các cơ quan là không nên tổ chức chúc thọ linh đình, vì Bác sợ tốn thời giờ, tiền bạc của nhân dân, trong lúc đời sống và cuộc chiến đấu của nhân dân còn khó khăn, gian khổ…
Bác đã hy sinh cả cuộc đời vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, vì mục tiêu như Bác đã từng nói: "Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành", “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ.”,….
- Lần kỷ niệm đầu tiên Ngày sinh Bác Hồ là vào sáng 19/5/1946 tại Bắc Bộ phủ, Bác Hồ tiếp đại biểu Thiếu nhi Thủ đô tự vệ, hướng đạo và hơn năm mươi đại biểu Nam bộ đến chúc mừng ngày sinh của Bác.
- Ngày 25/5/1946, Bác gửi thư cảm ơn đồng bào, các cơ quan, đoàn thể Việt Nam và nước ngoài đã chúc mừng Người.
- Năm 1949, Bác có bài thơ ”Không đề” trả lời ý kiến một số cán bộ đề nghị tổ chức sinh nhật mình: ”Vì nước chưa nên nghĩ đến nhà/ Năm mươi chín tuổi vẫn chưa già/ Chờ cho kháng chiến thành công đã/ Bạn sẽ ăn mừng sinh nhật ta”.
- Những lần sinh nhật khác cũng thường chỉ là những lời chúc mừng và cảm ơn, một ít kẹo bánh mời người đến trực tiếp gặp Bác cho đến năm 1965 trong tháng sinh nhật mình Bác đã bắt đầu viết Di chúc thì kỷ niệm Ngày sinh của Bác cũng được tổ chức gọn nhẹ nhưng đầy ý nghĩa. Dịp sinh nhật của Người năm 1969 cũng diễn ra giản dị và đằm ấm như mọi lần, nào ai ngờ được đó là ngày sinh nhật cuối cùng của Bác.
Chủ tịch Hồ Chí Minh với các Anh hùng, dũng sĩ miền Nam ra thăm miền Bắc năm 1969. Ảnh: TL
- Vào dịp sinh nhật Bác năm 1963 Người đề nghị Quốc hội không nhận Huân chương Sao vàng: ”… Chờ ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Tổ quốc hòa bình thống nhất, Bắc -Nam sum họp một nhà, Quốc hội sẽ cho phép đồng bào miền Nam trao tôi Huân chương cao quý ấy. Như vậy thì toàn dân ta sẽ sung sướng, vui mừng” …
Sự từ chối lễ nghi phiền phức của vị Chủ tịch nước, lãnh tụ tối cao của Ðảng, trong dịp kỷ niệm ngày sinh của mình thể hiện sự khiêm tốn, giản dị, đó là bản chất của người đầy tớ của nhân dân. Nhân cách ấy, sự cao thượng ấy càng làm cho hình ảnh Bác Hồ trở nên cao đẹp và là tấm gương mẫu mực về đức tính khiêm tốn, giản dị và đạo lý làm người cao đẹp nhất
Sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh vào thứ 5 ngày 19/5/2022 là kỷ niệm 132 năm ngày sinh của Bác Hồ. Mỗi khi đến dịp sinh nhật của Người, tất cả chúng ta đều tưởng nhớ về Bác. Ai cũng muốn gửi đến Bác lời chúc tốt đẹp nhất bằng những hành động thiết thực nhất như sinh thời Bác thường mong mỏi.