Viêm xoang, khó thở đến mấy cũng đỡ nhờ bài thuốc từ quả bồ kết này

Cây bồ kết.

Bồ kết (hay còn gọi là bồ kếp, chùm kết, tạo giác, tạo giáp, trư nha tạo giác...) có tên khoa học là Fructus Gleditschiae , thuộc họ Vang.

Bồ kết là cây gỗ cao đến 8m, thân có gai 2,3 nhành, đầu sắc nhọn màu đen còn gọi là tác giác thích, lé kép lông chim, có rãnh dọc, mỗi lá có từ 6 đến 8 đôi lá chẽn hình trứng. Hoa bồ kết có màu trắng mọc thành chum hình bông, quả giáp dài đến 14 cm, rộng 2 cm thẳng hoặc hơi cong. 

Quả bồ kết được thu hái vào tháng 10, tháng 11 hằng năm, lúc quả có màu xanh lục hoặc màu hơi vàng. Sau khi thu hoạch, bồ kết được phơi khô, rồi buộc thành từng bó treo trên giàn bếp cho đến khi có màu đen bóng. Bồ kết khô hơi dẹt và cong, chất cứng giòn, dễ bẻ gãy.

Trong dân gian, khi nhắc đến bồ kết, thường có câu "bồ kết sạch sạch gàu, mầm chầu tốt tóc". Tuy nhiên, theo Y học cổ truyền, quả bồ kết có vị cay, mặn, tính ôn, hơi có độc,vào kinh phế, đại tràng; có tác dụng thông khiếu, hắt hơi, sát khuẩn, khử đờm, tiêu thũng...

Theo Đông y, khi bị viêm xoang, ngạt mũi, khó thở, có thể đốt bồ kết để chữa. Cách làm như sau: Lấy 1 quả bồ kết đốt cháy lấy khói xông vào 2 lỗ mũi, ngày làm vài lần là đỡ. Tuy nhiên, do bồ kết có tính độc nên người bệnh không nên lạm dụng quá nhiều. Đối với những người khỏe mạnh, mỗi lần có thể dùng 3-4 quả bồ kết đốt lên rồi cho khói xông mũi, 1 lát sau sẽ thông thoáng, dễ thở. Còn đối với trẻ nhỏ mỗi lần chỉ nên sử dụng từ 1-2 quả.

Ngoài ra, quả bồ kết là vị thuốc được dùng để trừ đờm, đặc biệt đờm nhiều và đặc, trong trường hợp đờm ngưng đọng ỏ phế quản gây bứt rứt khó chịu ở lồng ngực, ngực đầy trướng dẫn đến ho khan, ho nhiều và hen suyễn, nôn ra đờm dãi.

Quả bồ kết có tác dụng tuyệt vời trong trị viêm mũi xoang

Bồ kết còn được dùng để thông khiếu khi trúng phong, các khiếu bị vít không nói, không nghe được vì chất saponin của quả bồ kết có tác dụng kích thích niêm mạc đường hô hấp gây hắt hơi, tiêu đờm mà thông khiếu. Ngoài ra, người ta còn dùng bồ kết để thông tia sữa, thông đại tiểu tiện bí kết, gây trung tiện, đặc biệt sau phẫu thuật.

Có thể dùng gai bồ kết kết hợp với vẩy tê tê làm thuốc chữa nhọt, ung thũng, hoặc trị bệnh huyết hấp trùng thể cấp tính. Cách dùng lấy 4 – 8 gram quả bồ kết bỏ hạt hoặc 2 – 4 gram bột.

Với những người bị đau nhức răng, sâu răng, có thể tham khảo cách dùng bồ kết như sau: quả bồ kết để sống hoặc đốt tồn tính, tán nhỏ, đắp vào chân răng, khi nước bọt chảy ra thì nhổ đi, không được nuốt. Hoặc bồ kết 1 quả để cả hạt, nướng cho hơi cháy vỏ ngoài, nghiền nhỏ cùng với diêm sinh lấy từ 10 đầu que diêm. Ngâm với rượu trắng cho thật đặc trong 2 - 3 ngày. Muốn có thuốc dùng ngay, đun dung dịch nhỏ lửa trong vài phút. Khi dùng, nhấp ít một dung dịch ngâm trên, ngậm vào chỗ răng đau trong 10 - 15 phút rồi nhổ đi. Ngày làm 2 - 3 lần.

Tuy nhiên, quả bồ kết cũng có một vài tính độc nên các lương y khuyên với phụ nữ đang mang thai, tuyệt đối không được dùng bồ kết (trái, lá, gai), vì trong bồ kết có chất tẩy rửa, tính acid nhẹ gây hưng phấn cổ tử cung dễ sinh non, sảy thai, và ảnh hưởng không tốt tới thai nhi dễ bị sinh con dị tật.

Những người có tỳ vị yếu cũng không nên dùng bồ kết vì sẽ làm trướng bụng, tức bụng, bụng thường kêu óc ách, ăn uống khó tiêu, rối loạn tiêu hóa, làm mất ngủ…

Những người mắc bệnh về đường tiêu hóa, bệnh dạ dày, tá tràng cũng không nên dùng sẽ làm cho bệnh nặng thêm, vì trong hạt bồ kết có chất kích thích, tẩy rửa…