Sỏi thận hay còn gọi là sạn thận, bệnh xảy ra khi các chất khoáng trong nước tiểu lắng đọng lại ở thận, bàng quang, niệu quản… thành những tinh thể rắn với kích thước từ vài mm đến vài cm. Sỏi thận là căn bệnh khá phổ biến ở Việt Nam gặp ở mọi lứa tuổi, trong đó người lớn tuổi chiếm tỷ lệ cao hơn cả.
Sỏi thận thực chất không phải là căn bệnh quá nguy hiểm, nhưng khi sỏi nhiều và to thì có thể gây ra một số hậu quả nghiêm trọng như: Đau lựng, đau mạn sườn dưới, sỏi sẽ tắc ở niệu đạo khiến người bệnh đi tiểu buốt. Người bệnh có thể đi tiểu ra máu, tiểu dắt. Một số trường hợp có thể bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
Sỏi thận gây ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, và dưới đây là một số nguyên nhân chính gây nên bệnh sỏi thận:
– Uống ít nước: Thận có chức năng giữ cân bằng nước và là 1 chiếc “máy lọc” giúp lọc và thai các chất độc ra ngoài theo đường nước tiểu, thế nhưng khi cơ thể cung cấp không đủ nước thì thận sẽ không đủ nước để lọc các chất thải, khi đó các tinh thể sẽ lắng đọng lại và lâu dần hình thành sỏi.
– Chế độ ăn thiếu khoa học: Người ăn nhiều chất chứa oxalate, canxi hay các thuốc lợi tiểu quai, Vitamin D sẽ rất dễ hình thành sỏi
– Người mắc bệnh lý nền như u xơ, tiền liệt tuyến, túi thừa trong bàng quang khiến nước tiểu không thể ra ngoài và ứ đọng lại khe kẽ.
– Người ít vận động, không thể vận động phải nằm một chỗ thời gian dài
– Người bị nhiễm trùng vùng sinh dục tái đi tái lại.
Người bị sỏi thận thường có những triệu chứng dưới đây:
– Đau mạnh vùng lưng, mạn sườn, cơn đau có thể lan ra bụng dưới, mạn sườn, bắp đùi do sỏi di chuyển và cọ xát hoặc làm tắc nước tiểu.
– Người bệnh sẽ đi tiểu dắt, tiểu són, tiểu buốt, tiểu đau. Nếu sỏi nằm ở niệu quản hay bàng quang thì người bệnh thường buồn đi tiểu.
– Một số trường hợp sỏi di chuyển cọ xát vào niêm mạc gây chảy máu. Thường nước tiểu sẽ lẫn máu màu hồng nhẹ.
– Nôn và buồn nôn là 2 triệu chứng thường gặp ở người bị sỏi thận.
– Trong trường hợp bị nhiễm trùng đường tiết niệu thì người bệnh có thể bị sốt, ớn lạnh.
Sỏi thận hình thành khi một số khoáng chất và muối trong nước tiểu kết lại với nhau. Việc uống nhiều nước giúp pha loãng và thải các chất này ra khỏi thận và đường tiết niệu, do đó các khoáng chất và muối không bị tích tụ và tạo thành sỏi.
Báo Thanh niên dẫn lời TS.BS Kiersten Craig, tại Weil Cornell Medicine (Mỹ) cho biết, nếu bị sỏi thận bạn nên uống khoảng 3 lít nước mỗi ngày. Nếu vận động nhiều hoặc sống ở vùng khí hậu nóng, cần phải uống nước nhiều hơn.
Nước chanh có thể giúp ngăn ngừa sỏi thận, đặc biệt là sỏi canxi - loại sỏi thận phổ biến nhất - vì nó có chứa citrate. Canxi và oxalat thường liên kết với nhau, tạo thành canxi oxalat. Khi điều này xảy ra trong đường tiết niệu, nó sẽ dẫn đến sỏi thận.
Tiến sĩ Craig cho biết về cơ bản, citrate che phủ, ngăn cản, không để canxi và oxalat liên kết với nhau. Theo Insider, một nghiên cứu nhỏ năm 2017 được công bố trên Tạp chí Tiết niệu, cho thấy uống 2 lít nước với 120ml nước chanh mỗi ngày làm giảm tỷ lệ hình thành sỏi thận đến 87% mỗi năm.
Chất chống ô xy hóa trong lựu giúp ngăn ngừa và giảm căng thẳng ô xy hóa, dẫn đến sự hình thành sỏi thận. Căng thẳng ô xy hóa xảy ra khi có quá nhiều gốc tự do. Khi chất chống ô xy hóa tiếp xúc với các gốc tự do, chúng làm ổn định các gốc tự do này và làm giảm căng thẳng ô xy hóa.
Theo Insider, nước ép lựu có khả năng chống ô xy hóa gấp 2 - 3 lần trà xanh hoặc rượu vang đỏ, và một phân tích cho thấy những người có tiền sử bị sỏi thận cũng có mức chất chống ô xy hóa trong huyết thanh thấp hơn từ 8% đến 11%. Điều này cho thấy, chất chống ô xy hóa có thể ngăn cản sự hình thành sỏi thận.
Kết quả một nghiên cứu được công bố trên tạp chí về sỏi thận Urolithiasis tiến hành đối với bệnh nhân bị sỏi thận tái phát (cho họ uống 1.000 mg chiết xuất quả lựu trong 90 ngày) cho thấy, uống chiết xuất quả lựu làm giảm nồng độ canxi oxalat trong nước tiểu, đồng thời cũng giảm căng thẳng ô xy hóa.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, nước lựu có thể tương tác với một số loại thuốc, như thuốc làm loãng máu hoặc thuốc điều trị bệnh tim, vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.