Hai bệnh lý trong cùng một cơ thể nhỏ bé
Bệnh nhi mắc bệnh hiểm nghèo 90% nguy cơ tử vong được cứu sống thần kỳ.
Đó là trường hợp bệnh nhi H.M.N (nam, 8 tháng tuổi, ngụ tại Đắk Lắk) được chuyển đến BV Nhi đồng 2 trong tình trạng nguy kịch: viêm phổi rất nặng trên nền bệnh tim bẩm sinh, tồn tại ống động mạch lớn gây tăng áp lực động mạch phổi.
Qua quá trình thăm khám, các BS khoa Cấp cứu phát hiện bệnh nhi còn bị hẹp khí quản bẩm sinh khiến tình trạng của bé trở nặng. Đây cũng là một điểm mấu chốt vô cùng quan trọng giúp toàn bộ ê kíp của BV đi đúng hướng điều trị. Nếu chỉ chú ý đến bệnh tim bẩm sinh của bé thì khi thực hiện phẫu thuật về tim của bệnh nhi chắc chắn sẽ khó có thể qua khỏi.
Bệnh nhi được chẩn đoán hẹp khí quản bẩm sinh nặng kèm quai động mạch phổi trái cùng với tồn tại ống động mạch lớn gây tăng áp lực động mạch phổi nặng đã khiến bệnh nhi rơi vào tình trạng ngàn cân treo sợi tóc.
Phẫu thuật là cơ hội cứu sống duy nhất nhưng trong trường hợp này tỷ lệ tử vong có thể lên đến 90%. Bệnh viện Nhi đồng 2 hiện vẫn chưa được trang bị ECMO (hỗ trợ tuần hoàn và trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể).Tuy nhiên ngay cả khi có ECMO (giúp ổn định tình trạng bệnh nhân trước mổ) thì nguy cơ tử vong sau mổ cũng còn rất cao.
Theo ThS.BS. Nguyễn Trần Việt Tánh - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Nhi đồng 2, bệnh nhi được chuyển lên phòng mổ trong tình trạng bị ngưng tim và phải mất một thời gian hồi sức mới ổn định lại, cuộc phẫu thuật phải hoãn lại. Các bác sĩ trong ê kíp đã tiến hành hội chẩn ngay lập tức và tiên lượng cơ may sống sót của bệnh nhi chỉ có 10%.
Tuy vậy, qua trao đổi và giải thích với cha mẹ bệnh nhi sau đó, họ vẫn rất tin tưởng cũng như đặt hết hy vọng vào các bác sĩ. Khi ê kíp mổ tiếp xúc với bệnh nhi trên phòng mổ sau khi bị ngưng tim, nhìn em bé thoi thóp vô cùng tội nghiệp, các bác sĩ chỉ biết tự nhủ với bệnh nhi rằng: “nếu con dũng cảm chiến đấu với số phận, bác sẽ cố gắng thực hiện ca mổ đến cùng để tìm cơ hội sống cho con”.
Nỗ lực hết mình của các bác sĩ đã đem đến điều kỳ diệu
Sau phẫu thuật, như có một phép lạ, bệnh nhi có dấu hiệu ổn định hơn sau 2 ngày theo dõi tại hồi sức. Do đó, sau một đêm trực căng thẳng, các BS lại tiếp tục thực hiện ca mổ khó khăn này để tạo hình khí quản, xử lý ống động mạch và quai động mạch phổi trái. Cuộc phẫu thuật tiến hành khẩn trương để thiết lập máy tuần hoàn ngoài cơ thể trước khi bệnh nhi trở nặng và phải mất 6 giờ căng thẳng ê kíp mổ mới hoàn thành.
Sau khi phẫu thuật xong bệnh nhi vẫn chưa thể ổn định ngay mà liên tục những cơn tím tái trong phòng mổ, phải mất thêm gần 2 tiếng sau Ê kíp phẫu thuật mới chuyển bé qua hồi sức một cách an toàn. Tuy nhiên, những ngày sau đó bệnh nhi dần ổn định lại và đã có thể cai máy thở 6 ngày sau trước sự vui mừng của toàn bộ ê kíp. Hiện bệnh nhi đã ổn định hoàn toàn sau mổ 3 tuần và đã xuất viện.
Chia sẻ về trường hợp trên, ThS.BS. Vũ Trường Nhân - Phó khoa Ngoại tổng hợp chịu trách nhiệm chuyên môn về phẫu thuật lồng ngực cho biết: Hẹp khí quản bẩm sinh là bệnh khá hiếm gặp với tần suất vào khoảng 1/65.000 và những trường hợp hẹp khí quản mà kèm bệnh tim bẩm sinh thì còn hiếm hơn nữa. Trước đây tại Việt Nam các bé bị hẹp khí quản hầu như không có cơ hội được phẫu thuật vì tỉ lệ tử vong sau mổ quá cao có thể lên đến 50%.
Từ năm 2013, ê kíp phẫu thuật lồng ngực của bệnh viện Nhi đồng 2 với sự hỗ trợ chuyên môn của PGS.TS.BS. Vũ Hữu Vĩnh - trưởng khoa Ngoại lồng ngực BV Chợ Rẫy đã triển khai thành công phẫu thuật tạo hình khí quản cho các trường hợp hẹp khí quản bẩm sinh với tỷ lệ tử vong và biến chứng thấp. Từ đó tạo tiền đề cho các trung tâm nhi khoa của cả nước tiếp tục thực hiện. Bệnh viện Nhi đồng 2 đến nay đã phẫu thuật tạo hình khí quản cứu sống cho gần 50 trường hợp bệnh nhi bị hẹp khí quản bẩm sinh.