Vì sao tay súng bắn tỉa chỉ cách ông Trump 140m lại bị Mật vụ Mỹ bỏ qua?

Giám đốc Sở Mật vụ Hoa Kỳ Kimberly Cheatle đã thừa nhận rằng bà có trách nhiệm cao nhất khi có nhiều câu hỏi xoay quanh việc chuẩn bị an ninh của cơ quan sau vụ ám sát cựu Tổng thống Donald Trump hôm thứ Bảy.

Trong một tuyên bố trước đó hôm 14/7, bà Cheatle  nói rằng Mật vụ  sẽ "tham gia đầy đủ" vào một cuộc đánh giá độc lập do Tổng thống Joe Biden yêu cầu và sẽ làm việc với Quốc hội về "bất kỳ hành động giám sát nào".

Đảng Cộng hòa đã gửi một lá thư cho Cheatle với một loạt yêu cầu tài liệu mới và thông báo lưu giữ tất cả tài liệu và thông tin liên lạc liên quan đến cuộc tranh cử ở Butler, Pennsylvania của Trump, để phục vụ cho việc điều tra vụ ám sát.

Tổng thống Joe Biden hôm 15/7 cho biết ông đã chỉ đạo Giám đốc Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ Kimberly Cheatle "xem xét tất cả các biện pháp an ninh – tất cả các biện pháp an ninh – cho Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa" bắt đầu từ ngày 15/7 cũng như trong cuộc tranh cử của Trump, và kết quả sẽ được công khai. 

Các tay súng bắn tỉa của mật vụ Mỹ. Ảnh: AP.

Những câu hỏi bỏ ngỏ

Đáng chú ý nhất là vị trí tòa nhà tại sao lại nằm ngoài phạm vi an ninh "cứng" - điều đó đặt ra câu hỏi về cả quy mô của chu vi cũng như nỗ lực rà soát và bảo vệ các tòa nhà xung quanh, cũng như làm thế nào kẻ xả súng có thể lên được sân thượng ở khoảng cách gần như vậy.

Các nguồn thực thi pháp luật cho biết, họ cũng sẽ xem xét liệu Mật vụ có đủ thiết bị  và nguồn lực để bảo vệ Trump hay không,  liệu các thủ tục có được tuân thủ để tiến hành rà soát an ninh tòa nhà có vị trí thuận lợi cho kẻ nổ súng hay không.

"Về cơ bản, một trong những yếu tố cơ bản nhất của việc bảo mật địa điểm, đặc biệt là địa điểm ngoài trời  và phần lớn không được kiểm soát, là loại bỏ các tầm nhìn vào không gian nơi người được bảo vệ sẽ nói chuyện hoặc có mặt" - cựu Phó Giám đốc FBI Andrew McCabe cho biết trên chương trình "State of the Union" của CNN vào sáng 14/7. "Khi bạn nhìn vào bản đồ đó, nó chỉ rõ ràng những tòa nhà nằm trong đó, rõ ràng là trong tầm bắn."

FBI hiện đang dẫn đầu cuộc điều tra về âm mưu ám sát. Tuy nhiên, vấn đề sai sót an ninh sẽ do Bộ An ninh Nội địa và Cơ quan Mật vũ Mỹ, cũng như Quốc hội, xem xét.

Các nhân chứng đã mô tả việc nhìn thấy một tay súng di chuyển "từ mái nhà này sang mái nhà khác" ngay trước vụ ám sát, và nhìn thấy một người phù hợp với mô tả về kẻ xả súng được cho là mang theo một khẩu súng trường bên ngoài hàng rào an ninh của cuộc mít tinh trước vụ nổ súng.

Vị trí của kẻ ám sát chỉ cách bục phát biểu của Trump chừng 140m. Ảnh: Reuters.

Nhiều nguồn thực thi pháp luật nói với CNN rằng kẻ nổ súng có chất nổ trong xe hơi và nơi ở của hắn. Cơ quan Mật vụ không cho phép bất kỳ loại vũ khí nào bên trong khu vực được phong tỏa của bất kỳ sự kiện nào. Vì thế sự đột nhập của một kẻ mang vũ khí là câu hỏi lớn.

Hạ nghị sĩ New York Ritchie Torres, một đảng viên Đảng Dân chủ, và Mike Lawler, một đảng viên Đảng Cộng hòa, cũng đang nỗ lực đưa ra một dự luật mà họ cho rằng sẽ tăng cường bảo vệ mật vụ cho Trump, Biden và ứng cử viên tổng thống độc lập Robert F. Kennedy Jr. Họ cho rằng "cần phải bảo vệ nhiều hơn cho tất cả các ứng cử viên chính cho chức tổng thống".

Trong một bức thư gay gắt riêng gửi giám đốc Sở Mật vụ hôm Chủ nhật, Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ Ruben Gallego nói rằng đã có "sự cố an ninh ở cấp cao nhất, chưa từng thấy kể từ vụ ám sát Tổng thống Reagan... Điều này không thể xảy ra và tôi yêu cầu trách nhiệm giải trình".

Hình ảnh kẻ ám sát trên mái nhà do người dân quay được trước khi bị bắn hạ. Ảnh cắt từ video của TMZ.

Nhiều sai sót an ninh

Đã có những tin đồn lan truyền trên mạng xã hội bao gồm cả của một thành viên Quốc hội Đảng Cộng hòa, rằng đội ngũ của Trump yêu cầu tăng cường an ninh cho ông nhưng Cơ quan Mật vụ từ chối. Mật vụ Mỹ cùng với cơ quan thực thi pháp luật địa phương ở Pennsylvania - bên hỗ trợ an ninh tại chỗ cho cuộc mít tinh đã phủ nhận cáo buộc này. 

Người phát ngôn Cơ quan Mật vụ Anthony Guglielmi cho biết: "Có khẳng định sai sự thật rằng một thành viên trong nhóm của cựu Tổng thống đã yêu cầu các nguồn lực an ninh bổ sung và những nguồn lực đó đã bị từ chối... Điều này hoàn toàn sai sự thật. Trên thực tế, chúng tôi đã bổ sung các tài nguyên, công nghệ và khả năng bảo vệ khi nhịp độ chiến dịch gia tăng".

FBI cũng đã bác bỏ hàm ý này. Kevin Rojek, đặc vụ FBI phụ trách văn phòng Pittsburgh cho biết: "Không có yêu cầu bổ sung nào về an ninh từng bị FBI từ chối".

Mật vụ Mỹ bị chỉ trích trong bối cảnh họ phải xử lý những sai sót về an ninh trong những tháng và năm gần đây. Vào tháng 5/2023, đã có kẻ đột nhập vào nhà của Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng, bất chấp sự bảo vệ của Sở Mật vụ suốt ngày đêm. Sullivan gặp kẻ đột nhập vào nhà mình và cảnh báo an ninh. Rất may ông  không hề hấn gì.

Vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, Phó Tổng thống sắp nhậm chức Kamala Harris đã bị lực lượng an ninh của bà đẩy ra xa một quả bom ống bên ngoài Trụ sở Quốc gia của Đảng Dân chủ. Bà được sơ tán sau khi cơ quan thực thi pháp luật phát hiện ra quả bom ống hơn 90 phút sau khi bà đến.