Thụ tinh nhân tạo (IUI) là gì
Thụ tinh nhân tạo viết tắt của intrauterine insemination (IUI) là thụ tinh bằng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung - được tiến hành bằng cách chọn lọc tinh trùng khỏe nhất của người chồng, sau đó bơm vào buồng tử cung của người vợ ở thời điểm rụng trứng.
Phương pháp này nhằm giúp tăng khả năng đậu thai cho những cặp vợ chồng bị hiếm muộn do tinh trùng yếu, ít; cổ tử cung yếu; lạc nội mạc tử cung nhẹ… hoặc vô sinh hiếm muộn không rõ nguyên nhân.
Điều kiện tiến hành thụ tinh nhân tạo
Phương pháp thụ tinh nhân tạo được thực hiện với các điều kiện: người vợ có tử cung (giúp trứng thụ tinh có nơi làm tổ), buồng trứng bình thường và ít nhất một vòi trứng không bị tắc; đồng thời người chồng có tinh trùng đạt tiêu chuẩn.
Thời gian tiến hành
Thời gian tiến hành thụ tinh nhân tạo thường diễn ra khoảng 10 -14 ngày. Trường hợp người vợ có buồng trứng đa nang, thời gian có thể mất 4 tuần.
Việc bơm tinh trùng chỉ cần vài phút nhưng việc dùng thuốc rụng trứng sẽ mất khoảng 1 tuần trước khi trứng rụng. Tùy thuộc vào nguyên nhân của vấn đề thụ thai, bạn có thể sẽ cần thực hiện 3 hay 4 lộ trình IUI trước khi có thai hay tìm đến giải pháp điều trị khác, như thụ tinh trong ống nghiệm IVF.
Hiện nay, với những chị em ở độ tuổi cuối 30 và lớn hơn, bác sĩ sẽ khuyên chuyển sang phương pháp IVF ngay từ đầu hay sau 1 hoặc 2 lần thất bại với IUI.
Thụ tinh nhân tạo( IUI) là phương pháp hỗ trợ sinh sản tiên tiến, phổ biến và ít tốn kém nhất hiện nay
Điều kiện để phương pháp IUI thành công?
IUI chỉ có thể thành công khi có ít nhất 1 trứng “gặp gỡ” thành công với 1 tinh binh khoẻ mạnh. Mỗi lần trị liệu IUI tương ứng với một chu kỳ, tính từ ngày kinh đầu cho đến khi rụng trứng. Sau khi bơm tinh dịch vào buồng tử cung, việc kiểm tra xem tinh trùng có gặp trứng hay không sẽ được tiến hành trong 2 tuần tiếp theo.
Thông thường, một lộ trình điều trị IUI sẽ thường đi theo những bước sau:
- Sản xuất trứng: Bác sĩ có thể sẽ để trứng rụng tự nhiên hay kích thích trứng rụng theo chu trình IUI mà không dùng thuốc rụng trứng. Thuốc kích rụng trứng cũng có thể được chỉ định vào ngày đầu kỳ kinh để kích thích hai buồng trứng sản sinh ra vài quả trứng chín. Bình thường, mỗi phụ nữ chỉ có được một quả trứng rụng vào mỗi tháng.
- Theo dõi trứng: Với bộ dụng cụ kiểm tra rụng trứng có thể giúp theo dõi thời điểm rụng trứng, khoảng khắc “vàng” để tiến hành bơm tinh trùng. Khi trứng ra khỏi nang trứng, bộ dụng cụ này sẽ cho thấy sự tăng đột biến của hoóc-môn kích thích thể vàng luteninizing và ngày hôm sau sẽ tiến hành bơm tinh trùng. Bác sĩ cũng có thể xác định ngày trứng rụng bằng cách siêu âm.
- Lọc rửa tinh trùng: Một khi trứng rụng, người chồng sẽ cần xuất tinh và tinh trùng này sau đó sẽ được lọc rửa. Qui trình này sẽ tập trung vào những tinh binh khỏe mạnh, gan lì rồi cô đặc chúng lại thành một lượng dung dịch nhỏ.
- Bơm tinh trùng: Bác sĩ sẽ dùng một ống thông mỏng, dài qua cổ tử cung để đưa tinh trùng vào lòng tử cung. Qui trình này thường không đau nhưng một số chị em sẽ có hiện tượng chuột rút nhẹ.
- Kiểm tra thụ thai: Việc kiểm tra náy sẽ hoàn tất khoảng 2 tuần sau khi bơm tinh trùng.
Quy trình chi tiết thụ tinh nhân tạo
Khi đến Bệnh viện chuyên khoa, các cặp vợ chồng hiếm muộn sẽ được thăm khám, được làm các xét nghiệm chuyên sâu để biết có đủ điều kiện thụ tinh nhân tạo hay không. Nếu hội đủ các điều kiện nêu trên, việc thụ tinh nhân tạo được tiến hành với các bước sau:
- Ngày 2 hoặc ngày 3 của vòng kinh, người vợ được dùng thuốc kích thích buồng trứng.
- Ngày 6 - 7 vòng kinh, người vợ tới siêu âm để đánh giá tình trạng đáp ứng của buồng trứng, qua đó bác sĩ điều chỉnh thuốc và hẹn ngày siêu âm tiếp theo.
- Khoảng ngày 9 - 10, nếu có nang noãn đã “chín”, người vợ được tiêm thuốc rụng trứng. Đồng thời, người chồng được chỉ định lấy tinh dịch để bệnh viện lọc rửa, chọn tinh trùng di động tốt.
- Sau 36 - 40h kể từ khi tiêm thuốc rụng trứng, việc bơm tinh trùng vào tử cung người vợ được tiến hành. Người vợ nghỉ ngơi tại chỗ khoảng 15 phút. Về nhà, người vợ vẫn có thể làm việc bình thường nhưng hạn chế hoạt động mạnh để hỗ trợ việc thụ thai thành công và thai sau đó phát triển tốt.
2 tuần sau, người vợ đến bệnh viện kiểm tra kết quả. Như vậy, với trường hợp thuận lợi, kể từ lúc bắt đầu thụ tinh nhân tạo đến khi biết kết quả có thai hay không mất khoảng 25-30 ngày. Nếu có thai sẽ tiến hành dưỡng thai, khám thai định kỳ.
Trường hợp chưa có thai, hai vợ chồng sẽ được hướng dẫn giao hợp tự nhiên, sau 2-3 tháng quay lại thực hiện thụ tinh nhân tạo lần kế tiếp.
Trường hợp thụ tinh nhân tạo nhiều lần thất bại, hoặc người chồng có tinh trùng yếu, ít tinh trùng, tinh trùng dị dạng; người vợ bị tắc vòi trứng hoặc lớn tuổi (≥ 40 tuổi), bệnh nhân sẽ được tư vấn phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, có hay không kèm các kỹ thuật liên quan như tiêm tinh trùng vào bào tương ứng (ICSI), phẫu thuật lấy tinh trùng (PESA/ MESA), trưởng thành trứng trong ống nghiệm (IVM), kỹ thuật hỗ trợ thoát màng…
Bơm trực tiếp tinh trùng vào buồng trứng
Chi phí bơm tinh trùng vào tử cung khoảng bao nhiêu?
Chi phí để điều trị IUI khá đa dạng và tùy thuộc vào số lượng thuốc cần sử dụng, nơi thực hiện và có được bảo hiểm y tế hỗ trợ chi trả hay không.
Tại Việt Nam mức phí trung bình cho một lộ trình điều trị IUI qua các bước dao động từ 10 triệu đến 20 triệu. Trong trường hợp cần sử dụng tinh trùng được hiến tặng, chi phí này có thể sẽ tăng thêm.
Tỷ lệ thành công của IUI?
Tỷ lệ thành công phụ thuộc vào chất lượng tinh trùng và noãn. Nếu tinh trùng đảm bảo chất lượng, chu kỳ tự nhiên tỷ lệ thành công chỉ 6%. Nếu sử dụng thuốc kích thích nang noãn (để có nhiều nang trong 1 chu kỳ), tỷ lệ thành công có thể đạt 26%.
Những ưu điểm của phương pháp IUI
- Với nhiều cặp vợ chồng, IUI là bước tiến đầu tiên cho việc trị liêu vì mức độ can thiệp của nó ít và mức chi phí không quá cao so với những phương pháp khác như IVF.
- Khi vấn đề sinh sản là ở người chồng thì việc thụ thai bằng IUI sẽ dễ dàng hơn bằng cách giao hợp thông thường
- Khi vấn đề sinh sản không có lý do rõ ràng thì IUI sẽ cho kết quả thụ thai tốt hơn khi chỉ kích thích bằng thuốc
- Lộ trình này cho phép quá trình thụ thai diễn ra một cách tự nhiên bên trong cơ thể người vợ.
Những nhược điểm của phương pháp IUI
- Điểm mấu chốt của phương pháp này là canh cho được khi nào trứng rụng nên các cặp vợ chồng sẽ chỉ có 24 đến 36 tiếng để gặp bác sĩ, chuẩn bị mọi thứ trước khi trứng rụng. Hai vợ chồng dễ thấy bị áp lực trong khoảng thời gian trọng đại này.
- Do thời điểm để bơm tinh trùng rất quan trọng nên người chồng sẽ phải “tự sướng” tại phòng khám của bác sĩ để có thể xuất tinh cho ra mẫu tinh trùng trong khoảng thời gian ngắn ngủi này.
- Việc dùng thuốc kích thích rụng trứng sẽ có thể làm cho nhiều trứng rụng hơn nên tạo ra nhiều cơ hội hơn cho việc mang song hay đa thai. Tuy nhiên, điều này rất dễ dẫn đến một thai kỳ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu dùng thuốc Cloniphene citrate để kích thích rụng trứng trước khi tiến hành IUI, nguy cơ mang song thai là 10% và nếu dùng Gonadotropins để kích thích sản sinh ra nhiều trứng thì 30% người vợ sẽ mang đa thai.
- Bên cạnh đó Gonadotropins còn có thể làm cho 10 đến 20% trường hợp sử dụng có nguy cơ mắc phải hội chứng phát triển buồng trứng quá kích dạng nhẹ. Lúc này 2 buồng trứng sẽ tạm thời như được thổi phồng lên và bắt đầu rò rỉ dịch trong ổ bụng. Tình trạng này nghe có vẻ khó chịu những thường trôi qua rất nhanh mà không cần can thiệp gì cả. Tuy nhiên sẽ có khoảng 1% trong số các trường hợp sử dụng rơi vào tình trạng dạng nặng của hội chứng này và cần phải nhập viện.
Clip: Chà xát các ngón tay theo cách này, gan thận và dạ dày tự khoẻ không tốn 1 xu