Phòng chống ma túy học đường thiếu hiệu quả, hệ lụy khó lường

Chưa làm tốt công tác tuyên truyền

Theo kết quả điều tra, quá trình dẫn đến việc học sinh nghiện ma túy có nhiều nguyên nhân khác nhau như: khủng hoảng tâm lý lứa tuổi vị thành niên; chán học, học kém; gia đình "có vấn đề" hoặc bị thành kiến ở trường; có khi đơn giản chỉ vì tò mò, muốn chứng tỏ mình là người lớn, bị bạn bè xấu rủ rê lôi kéo.

Điều đã xảy ra là: thứ các em định "thử" nay đã thành "thật", đẩy các em tới nghiện hút và thậm chí dẫn các em đến những hành vi vi phạm pháp luật trộm cắp cướp của... để thỏa mãn cơn nghiện. Nguyên nhân chủ yếu vẫn là do thiếu các biện pháp quản lý hiệu quả của gia đình, thiếu sự liên kết thiết thực giữa cha mẹ học sinh với nhà trường.

Một buổi tuyên truyền tại trường học về tác hại của ma túy. 

Để phòng ngừa và loại bỏ tệ nạn ma túy trong học sinh, sinh viên, Luật Phòng, chống ma túy năm 2000 đã có quy định trách nhiệm của nhà trường và các cơ sở giáo dục một cách rõ ràng và cụ thể. Tuy nhiên, hầu hết nhà trường và các cơ sở giáo dục chưa thực sự làm tốt việc tuyên truyền, giáo dục để ngăn chặn ma túy xâm nhập học đường.

Ở những nơi chưa phát hiện học sinh, sinh viên nghiện ma tuý, lãnh đạo nhà trường và giáo viên còn chủ quan trong phòng, chống tệ nạn ma tuý, chưa có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên giữa gia đình, nhà trường trong quản lý học sinh, sinh viên. 

Việc quản lý, tổ chức phòng, chống ma túy trong trường học chưa được đầu tư chiều sâu; bộ máy kiêm nhiệm chưa đủ mạnh để duy trì cập nhật, xử lý các nguồn thông tin trong học sinh, sinh viên, cán bộ, giáo viên liên quan đến ma túy; chưa phát huy tốt vai trò chủ động của học sinh, sinh viên tham gia phòng, chống ma túy trong trường học và cộng đồng...

Hệ lụy khó lường

Rủi ro và hậu quả khi thanh thiếu niên khi sử dụng ma túy trong trường học vô cùng nghiêm trọng:

Học vấn: Điểm kém, trốn học, và khả năng bỏ học giữa chừng gia tăng là hệ lụy trực tiếp liên quan đến lạm dụng chất kích thích ở tuổi vị thành niên. Các vấn đề về nhận thức và hành vi mà thanh niên sử dụng rượu và ma túy gặp phải có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập của họ và cũng gây trở ngại cho việc học tập của các bạn cùng lớp.

Sức khoẻ thể chất: Ảnh hưởng của việc sử dụng ma túy quá liều khiến sức khỏe sa sút là tác hại của việc lạm dụng chất kích thích ở thanh thiếu niên. Số lượng thanh thiếu niên liên quan đến rượu và các chất gây nghiện khác thường đối mặt với nguy cơ tử vong do tự tử, giết người, tai nạn và bệnh tật.

Tuyên truyền hiệu quả sẽ giảm thiểu ma túy học đường.

Lây truyền HIV/AIDS cũng là nguy cơ đối với thanh thiếu niên khi sử dụng ma túy. Nhiều thanh niên lạm dụng chất kích thích thực hiện hành vi khiến họ có nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Bên cạnh nỗi đau cá nhân và gia đình, chi phí chăm sóc sức khỏe và mất khả năng lao động trong tương lai khiến thanh thiếu niên trở thành gánh nặng cho cộng đồng.

Sức khỏe tinh thần: Các vấn đề về sức khỏe tâm thần như trầm cảm, chậm phát triển, thờ ơ, rối loạn chức năng tâm lý xã hội khác thường là những căn bệnh có liên quan đến việc lạm dụng chất kích thích ở thanh thiếu niên. Thanh thiếu niên lạm dụng chất kích thích có nguy cơ rối loạn nhân cách, ý nghĩ tự tử, cố gắng tự tử và tự sát cao hơn những người không sử dụng.

Gắn kết cộng đồng: Thanh thiếu niên lạm dụng chất gây nghiện thường bị bạn bè xa lánh và kỳ thị. Thanh thiếu niên sử dụng rượu và các chất gây nghiện khác cũng thường rời khỏi trường học và các hoạt động cộng đồng, làm mất đi những đóng góp tích cực mà họ có thể đã làm.

Công tác phòng chống ma túy trong trường học cần được toàn ngành giáo dục đặc biệt chú trọng, coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Bên cạnh việc chủ động tập huấn cho đội ngũ giáo viên, nhân viên y tế trường học cũng cần nắm bắt công tác phòng chống ma túy.