Phát ban đỏ trên da – Liệu bạn có mắc phải bệnh viêm da tiếp xúc?

Bệnh viêm da tiếp xúc rất nhiều người từng gặp phải

Viêm da tiếp xúc là gì?

Viêm da tiếp xúc xảy ra khi da bị kích ứng hoặc viêm sau khi tiếp xúc với chất gây ra phản ứng dị ứng. Triệu chứng của bệnh khá giống như người bị bệnh chàm. Nhưng khác với bệnh viêm da tiếp xúc thì những người bị chàm dễ gặp nhưng lại khó điều trị dứt điểm hơn.

Có hai loại viêm da tiếp xúc:

• Viêm da tiếp xúc kích ứng: Chiếm 80% các trường hợp viêm da tiếp xúc và không liên quan tới các phản ứng dị ứng của hệ miễn dịch. Thay vào đó, tình trạng này xảy ra khi các tế bào da bị tổn thương do tiếp xúc với các chất gây kích ứng như dung môi, chất tẩy rửa, xà phòng, thuốc tẩy hoặc đồ trang sức có chứa niken. Đồ trang điểm, thuốc nhuộm tóc, thắt lưng hoặc quần áo có khóa kéo hoặc khóa kim loại cũng có thể gây phản ứng, cũng như rửa tay quá nhiều bằng nước nóng và xà phòng hay mặc đồ len.
• Viêm da tiếp xúc dị ứng: Là một phản ứng dị ứng chậm xuất hiện dưới dạng phát ban một hoặc hai ngày sau khi da tiếp xúc với chất gây dị ứng. Một số loại cây độc sau khi tiếp xúc có thể khiến cơ thể tạo phản ứng viêm mạnh mẽ với các loại dầu trong cây dẫn tới phát ban ngứa trong 1 – 2 ngày.

Do nguyên nhân dẫn tới bệnh là tiếp xúc nên thường bệnh dễ gặp ở những người có nghề nghiệp liên quan tới việc phải sử dụng hóa chất hàng ngày. Chẳng hạn như thợ cơ khí, nhân viên y tế, thợ làm tóc…

Triệu chứng bệnh viêm da tiếp xúc

Triệu chứng mẩn đỏ, mụn nước là dấu hiệu viêm da tiếp xúc

Các triệu chứng viêm da tiếp xúc thường xuất hiện ở gần nơi bạn chạm vào tác nhân gây dị ứng. Bạn sẽ nhận thấy một số dấu hiệu sau trên da:

• Mẩn đỏ
• Ngứa ngáy
• Da khô, nứt nẻ hoặc có vảy
• Xuất hiện mụn nước, da gà. Có thể da bị phồng rộp.
• Da bị sưng tấy
• Rát da

Viêm da tiếp xúc kích ứng thường có xu hướng đau rát như bị bỏng nhiều hơn là ngứa.

Khi tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc tổn thương da sẽ bị phát ban trên da ngay lập tức. Khi bị viêm da tiếp xúc do dị ứng thì có thể phải 1 – 2 ngày sau tiếp xúc mới bị phát ban.

Đối với hai bệnh viêm da tiếp xúc thì nhiều triệu chứng có thể tương tự nhau. Trong cả hai trường hợp, da đều có thể bị phồng rộp, nổi ban đỏ và ngứa rát vô cùng.

Các nguyên nhân dẫn tới bệnh viêm da tiếp xúc

Đối với hai loại viêm da tiếp xúc sẽ có nguyên nhân khác nhau:

Nguyên nhân dẫn tới viêm da tiếp xúc dị ứng

Viêm da tiếp xúc dị ứng xuất hiện sau khi tiếp xúc với chất kích thích 1 – 2 ngày

Phản ứng viêm trên da nguyên do là từ hệ miễn dịch của bạn. Sau khi bạn chạm vào tác nhân kích thích, hệ miễn dịch lại nhầm và cho rằng cơ thể đang bị tấn công. Khi đó, hệ miễn dịch hoạt động để tạo ra các kháng thể chống lại tác nhân gây hại. Cơ thể sẽ giải phóng các chất, gồm histamine. Đây là nguyên nhân gây ra phản ứng dị ứng – trường hợp này là phát ban ngứa.

Thông thường, bạn sẽ không bị mẩn đỏ ngay lần đầu chạm vào tác nhân mà bạn dị ứng. Nhưng sau khi chạm thì da sẽ rất nhạy cảm và có thể bị phản ứng vào lần tiếp theo. Nếu bạn bị phát ban do dị ứng, rất có thể bạn đã chạm vào yếu tố kích hoạt đó trước đây mà bạn không hề biết.

Một số nguyên nhân gây ra viêm da tiếp xúc dị ứng gồm:

• Cây thường xuân độc, cây sồi độc, cây thù du độc
• Thuốc nhuộm, uốn và ép tóc
• Niken, một kim loại được tìm thấy trong đồ trang sức và khóa thắt lưng
• Da (hóa chất dùng trong thuộc da)
• Mủ cao su
• Trái cây có múi, có vỏ
• Hương liệu có trong xà phòng, dầu gội, kem dưỡng, nước hoa và Mỹ phẩm
• Tác dụng phụ của thuốc bôi trên da

Nguyên nhân dẫn tới viêm da tiếp xúc kích ứng

Tiếp xúc với sơn mà không có thiết bị bảo hộ có thể bị viêm da tiếp xúc

Đối với viêm da tiếp xúc kích ứng thì nguyên do không phải ở hệ miễn dịch mà là do bạn chạm vào một tác nhân nào đó gây mất đi lớp dầu trên bề mặt da. Khi chất đó trên da càng lâu thì phản ứng viêm lại càng tệ hơn.

Một số nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc kích ứng gồm:

• Axit
• Một số loại chất tẩy rửa thông cống
• Nước tiểu, nước bọt hoặc các dịch cơ thể
• Một số cây như cây ớt
• Thuốc nhuộm tóc
• Aceton – loại nước tẩy sơn móng tay
• Sơn và vecni
• Xà phòng hoặc chất tẩy rửa mạnh
• Nhựa, chất dẻo và epoxies

Một dạng viêm da tiếp xúc ít phổ biến hơn là viêm da tiếp xúc với ánh sáng. Đây là chứng phát ban có thể hình thành khi dùng một số sản phẩm như kem chống nắng trên da và sau đó phơi nắng. Sự kết hợp của ánh sáng mặt trời và chất gây dị ứng hoặc chất kích thích trên da gây viêm da tiếp xúc.

Biện pháp khắc phục tại nhà khi bị viêm da tiếp xúc

Nên rửa tay thật sạch khu vực da bị viêm da tiếp xúc

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, nếu quá nặng bạn nên tới gặp bác sĩ tuy nhiên các trường hợp thông thường thì hoàn toàn có thể tự khắc phục tại nhà.

Để làm dịu làn da đang bị mẩn đỏ và rát thì bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Rửa sạch da bằng xà phòng dịu nhẹ và nước mát ngay lập tức
• Loại bỏ chất gây dị ứng hoặc chất gây kích ứng làm phát ban đỏ trên da
• Thoa kem hydrocortisone lên từng vùng da nhỏ
• Đối với vết phồng rộp, dùng miếng gạc ẩm lạnh chườm trong 30 phút, ba lần mỗi ngày
• Thoa kem dưỡng ẩm lên vùng da bị tổn thương nhiều lần trong ngày để giúp phục hồi lớp bảo vệ trên da
• Uống thuốc kháng histamin để trị ngứa

Không nên sử dụng kem dưỡng da chứa chất kháng histamine trừ khi bác sĩ đề nghị, vì thuốc có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc kích ứng da.

Khi nào bị viêm da tiếp xúc cần đi khám bác sĩ?

Hãy tới gặp bác sĩ ngay khi có các triệu chứng sau:

• Bị đau đớn
• Viêm da gây mất ngủ và không tập trung cả ngày
• Bị lây lan trên phần lớn cơ thể
• Vết ban đỏ xuất hiện trên mặt hoặc ở bộ phận sinh dục
• Tình trạng không được cải thiện sau vài ngày
• Vết thương rỉ nước hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng
• Làm ảnh hưởng tới mắt, mũi hoặc gây ho

Bác sĩ sẽ xem xét triệu chứng và tùy vào mức độ nghiêm trọng sẽ đưa ra cách điều trị gồm:

• Sử dụng thuốc steroid dạng kem hoặc thuốc mỡ
• Thuốc kháng histamin
• Thuốc ức chế miễn dịch cho trường hợp nặng

Đôi khi bác sĩ sẽ cần làm xét nghiệm trên da để xác định nguyên nhân dị ứng.

Phương pháp phòng chống bệnh viêm da tiếp xúc

Nên bôi kem chống nắng trước khi ra ngoài

Cách tốt nhất để tránh bị viêm da tiếp xúc chính là nhận biết rõ được đâu là nguyên nhân gây phát ban và tránh xa chúng. Nếu bạn tiếp xúc với chất gây dị ứng và kích ứng, hãy rửa sạch da càng sớm càng tốt để giảm phản ứng trên da.

Tuy nhiên, nếu bạn không chắc được đâu là nguyên nhân gây viêm da thì cần áp dụng cách sau:

• Sử dụng các loại kem dưỡng, chất tẩy rửa và xà phòng không mùi thơm, không màu.
• Mặc đồ bảo hộ trong trường hợp cần tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc dị ứng, như áo dài tay và quần dài khi ở gần cây có độc hoặc ở dưới ánh nắng gắt. Sử dụng thêm cả kính bảo hộ và găng tay khi dùng các sản phẩm tẩy rửa.
• Sử dụng kem chống nắng để bảo vệ da.
• Khi sử dụng sản phẩm nào mới thì nên thử trên vùng da nhỏ trước khi sử dụng.

Sử dụng kem bôi thảo dược – Giải pháp an toàn giúp dịu ngay tình trạng viêm da tiếp xúc

Đối với các trường hợp phát ban nhẹ và vừa không cần tới khám bác sĩ, bạn có thể lựa chọn kem bôi thảo dược để sử dụng trên các vùng da bị viêm và mẩn đỏ. Với thành phần là các loại thảo dược lành tính lại có khả năng thanh nhiệt, tiêu viêm, giảm đau nên sẽ giúp cho da dịu đi nhanh chóng.

Cách sử dụng là bôi trực tiếp kem thảo dược lên tổn thương và để thoáng khí, mỗi ngày bôi từ 1 – 3 lần cho tới khi hết hẳn triệu chứng.

Tuy nhiên, với nhiều mẫu mã kem bôi thảo dược trên thị trường, để lựa chọn sản phẩm có hiệu quả thực sự không hề dễ dàng. Bạn nên ưu tiên sản phẩm được sản xuất và phân phối bởi các công ty dược uy tín. Tiêu biểu như Kem Nhất Nhất của Dược Phẩm Nhất Nhất. Sản phẩm có phân phối tại các nhà thuốc trên toàn quốc.