Nhận biết triệu chứng thoái hóa khớp gối sớm để điều trị kịp thời

Triệu chứng thoái hóa khớp gối

Khớp gối và cơ chế thoái hóa khớp gối

Khớp gối là một trong những khớp lớn, chịu tải trọng lớn nhất trong hệ vận động. Sự linh hoạt và bền vững của khớp gối phụ thuộc vào lớp sụn khớp, hệ thống dây chằng, dịch khớp và cơ quanh gối hoạt động đồng bộ. Khi sụn khớp bị thoái hóa, bề mặt trở nên sần sùi, dễ nứt rách và mỏng dần. Dịch khớp giảm chất lượng, không còn bôi trơn hiệu quả. Các đầu xương bắt đầu va chạm trực tiếp, gây viêm và đau.

Thoái hóa khớp gối thường tiến triển từ từ, với mức độ nặng dần theo thời gian. Nếu không được phát hiện và kiểm soát đúng, bệnh có thể dẫn đến biến dạng khớp, mất khả năng đi lại độc lập.

Triệu chứng thoái hóa khớp gối gây đau

Nhận biết các triệu chứng thoái hóa khớp gối

1. Đau khớp gối khi vận động

Đây là triệu chứng sớm và phổ biến nhất. Ban đầu, người bệnh chỉ cảm thấy đau âm ỉ khi di chuyển, đứng lâu, leo cầu thang hoặc khi đi lại trên địa hình dốc. Về sau, cơn đau có thể xuất hiện cả khi nghỉ ngơi hoặc ban đêm, làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Vị trí đau thường tập trung ở mặt trước hoặc mặt trong khớp gối. Cơn đau có xu hướng tăng dần theo thời gian và mức độ tổn thương khớp.

2. Cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi

Sau một thời gian không vận động, khớp gối có thể bị cứng lại, khó duỗi hoặc gập. Triệu chứng này thường xuất hiện vào buổi sáng sau khi ngủ dậy hoặc khi đứng lên sau một thời gian ngồi lâu. Cứng khớp thường kéo dài vài phút đến vài chục phút, cải thiện dần khi bắt đầu vận động nhẹ.

3. Lạo xạo khớp khi di chuyển

Người bệnh có thể nghe thấy tiếng lạo xạo, lục cục hoặc cảm giác cọ xát trong khớp khi đi lại, đặc biệt là khi gập – duỗi gối. Đây là dấu hiệu cho thấy bề mặt sụn khớp đã mất độ trơn nhẵn, gây ma sát giữa hai đầu xương.

4. Hạn chế biên độ vận động

Người bệnh bắt đầu cảm thấy khó khăn khi thực hiện các động tác như ngồi xổm, đứng lên, bước lên bậc cao hoặc xoay người. Về sau, gối có thể không duỗi thẳng hoặc không gập hết được, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hằng ngày.

5. Sưng khớp gối

Ở giai đoạn viêm hoạt dịch, khớp gối có thể bị sưng nhẹ do tràn dịch khớp. Sưng thường kèm đau, nóng, đặc biệt sau khi vận động nhiều hoặc thay đổi thời tiết Tràn dịch khớp gối kéo dài có thể gây áp lực lên mô xung quanh và ảnh hưởng đến chức năng vận động.

6. Biến dạng khớp ở giai đoạn muộn

Nếu thoái hóa tiến triển nặng, khớp gối có thể bị lệch trục, biến dạng cong vào trong (chân chữ O) hoặc ra ngoài (chân chữ X), làm mất đối xứng hai chân. Biến dạng không chỉ gây mất thẩm Mỹ mà còn làm trầm trọng thêm tình trạng ở khớp gối.

Thoái hóa khớp gối ảnh hưởng đến vận động

Thoái hóa khớp gối dễ nhầm với bệnh gì?

Một số bệnh lý khác cũng gây đau khớp gối như viêm khớp dạng thấp, gout, viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm bao hoạt dịch...

Do đó, việc chẩn đoán cần dựa trên lâm sàng, kết hợp chụp X-quang, MRI hoặc xét nghiệm máu nếu nghi ngờ bệnh lý tự miễn.

Vận động giúp cải thiện triệu chứng thoái hóa khớp gối

Điều trị thoái hóa khớp gối như thế nào?

Việc điều trị thoái hóa khớp gối cần phối hợp nhiều phương pháp nhằm mục tiêu giảm đau, cải thiện vận động và làm chậm tiến triển của bệnh.

Vật lý trị liệu

Các bài tập phục hồi chức năng như kéo giãn cơ, tăng cường sức mạnh cơ quanh khớp gối (đặc biệt là cơ tứ đầu đùi) giúp giảm áp lực lên khớp và cải thiện tầm vận động.

Giảm cân nếu thừa cân

Giảm trọng lượng cơ thể sẽ giảm áp lực lên khớp gối, giúp giảm đau rõ rệt.

Sử dụng dụng cụ hỗ trợ

Nạng, gậy hoặc đai hỗ trợ khớp gối giúp người bệnh đi lại dễ dàng hơn và hạn chế tổn thương thêm cho khớp.

Chườm nóng/lạnh

Chườm lạnh giúp giảm đau, trong khi chườm nóng có thể giúp thư giãn cơ và cải thiện tuần hoàn quanh khớp.

Điều trị bằng thuốc Tây y

• Thuốc giảm đau, chống viêm: Paracetamol, NSAIDs (ibuprofen, diclofenac...) thường được sử dụng để kiểm soát cơn đau và giảm viêm.
• Thuốc giãn cơ: Được chỉ định nếu có co cứng cơ quanh khớp.
• Thuốc bổ sung sụn khớp: Glucosamine sulfate, chondroitin, MSM… có thể giúp cải thiện tình trạng thoái hóa khi dùng đều đặn trong thời gian dài.
• Tiêm nội khớp: Axit hyaluronic hoặc corticosteroid có thể được tiêm trực tiếp vào khớp gối để giảm đau nhanh và cải thiện vận động tạm thời.

Can thiệp ngoại khoa

• Nội soi khớp: Làm sạch ổ khớp, loại bỏ phần sụn tổn thương.
• Phẫu thuật chỉnh trục xương: Áp dụng khi có biến dạng trục chi (chân vòng kiềng, chân chữ X…).
• Thay khớp gối nhân tạo: Chỉ định trong giai đoạn cuối, khi khớp bị phá hủy nghiêm trọng, đau nặng và mất chức năng vận động.

Điều chỉnh lối sống

• Tránh đứng lâu, leo cầu thang nhiều hoặc ngồi xổm.
• Duy trì tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe tại chỗ, yoga, bơi lội.
• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung canxi, vitamin D, omega-3...

Cải thiện thoái hóa khớp gối bằng đông y

Việc sử dụng thuốc Tây y tuy có thể mang lại hiệu quả nhanh chóng nhưng lại tiềm ẩn nhiều tác dụng không mong muốn. Do đó, với bệnh lý xương khớp như thoái hóa khớp gối, xu hướng sử dụng thảo dược và thuốc Đông y để điều trị bệnh ngày càng phổ biến.

Thuốc xương khớp Đông y có thành phần từ Đương quy, Đỗ trọng, Cẩu tích, Đan sâm, Liên nhục, Tục đoạn, Thiên ma, Cốt toái bổ, Độc hoạt, Sinh địa, Uy linh tiên, Khương hoạt… giúp bổ can thận, tăng cường khí huyết, thông kinh lạc, trừ phong thấp, trị các chứng phong tê thấp: thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, nhức mỏi, cứng cơ xương khớp, tay chân tê bại, hỗ trợ phòng ngừa bệnh tái phát.

Hiện thuốc có bán tại các nhà thuốc trên toàn quốc. Người bị thoái hóa khớp gối có thể tham khảo sử dụng.