Về mùa đông, việc ăn uống bồi bổ cơ thể một cách khoa học rất quan trọng bởi lẽ đây là thời điểm rất dễ khởi phát và tái phát các căn bệnh hay gặp vào tiết đông như: cảm lạnh, đau nhức xương khớp, liệt VII ngoại biên, đau dạ dày do hàn, đột quỵ...
Để có một cơ thể khỏe mạnh trong mùa Đông, ngoài mặc đủ ấm, tập luyện thể dục thể thao dưỡng sinh thì chế độ ăn uống cũng vô cùng quan trọng.
Món ăn dưỡng sinh phù hợp nhất cho mùa đông là cháo nóng, bởi món ăn này sẽ tăng cường nhiệt lượng và dưỡng chất, nhằm giúp mỗi chúng ta có một cơ thể khỏe mạnh hơn trong mùa lạnh giá.
Bạn có thể tham khảo món cháo dưới đây của LY, Ds Chu Văn Tiến (Hội Đông Y huyện Vĩnh Tường) chia sẻ:
Nguyên liệu chuẩn bị (cho khoảng 04 – 05 người ăn )
Gạo nếp thơm: 200-300g
Rau sam: 2 nắm to
Muối vừng đen đủ dùng
Cách chế biến
Gạo nếp đem vo sạch, chế đủ nước đem ninh nhừ, rau sam rửa sạch để ráo nước cắt nhỏ vừa ăn. Khi cháo nhừ đủ độ sánh cho rau sam vào đậy vung đợi sôi một lúc cho rau chín. Khi chín cháo có mùi thơm, sánh của gạo nếp, vị chua mát nhẹ của rau sam là đạt yêu cầu. Múc ra bát cho muối vừng đen vào ăn nóng.
Theo y học học cổ truyền, gạo nếp vị ngọt, tính ôn, vào tỳ vị và phế, có tác dụng ích khí, cố biểu (làm vững, mạnh, củng cố vùng chân lông không cho tà khí xâm nhập) chỉ tả (cầm ỉa chảy), bổ trung, kiện tỳ (khỏe tiêu hóa) nên được sử dụng nhiều trong việc điều trị các chứng như tự hãn, di niệu, tiểu đường, tiểu rắt, tiêu chảy, đau dạ dày...
Rau sam có vị chua, có kháng sinh tự nhiên, có khả năng giải độc, tiêu thũng. Vì rau sam có vị chua, nên rất tốt cho kích thích tiêu hóa, giảm chướng bụng. Dùng để trị viêm ruột cấp, mạn tính, trị giun đũa, giun kim, lỵ...
Rau sam có nhiều acid béo Omega-3 có tác dụng rất tốt trong việc ngăn ngừa bệnh tim mạch và tăng cường sức miễn dịch của cơ thể. Trong rau sam cũng có nhiều chất bổ dưỡng như sinh tố A, B1, B2, C, PP, một số khoáng chất và nhiều acid béo, làm lành vết thương, thúc đẩy hình thành, tái tạo sụn, dịch ổ khớp.
Theo Trung tâm Di truyền – Dinh dưỡng – sức khỏe Washington (Hoa Kỳ) đã cho thấy: Rau sam rất giàu chất dinh dưỡng, các acid béo không no và chất chống oxy hóa. Rau sam có tác dụng diệt được các loại vi khuẩn như Shigella (gây bệnh lỵ)... Chữa xơ vữa động mạch, làm hạ độ cholesterol trong máu, khí hư, bạch đới ở phụ nữ...
Vừng đen vị ngọt, tính bình, không độc, có tác dụng bổ ích can thận, dưỡng huyết, khu phong, nhuận tràng, bổ ngũ tạng, tăng khí lực, làm sáng mắt, phát triển bắp thịt, bổ ích tinh tủy. Giàu sắt và các nguyên tố vi lượng rất thích hợp cho người thiếu máu dinh dưỡng, táo bón... Tuy nhiên, đối với những người bị tỳ vị quá hư hàn, tiêu chảy, và phụ nữ có thai không nên dùng rau sam.
Muối ăn trong bài thuốc này có vai trò lương huyết, nhuận táo, dẫn các thuốc khác vào kinh lạc. Đưa dương khí tới các tổ chức cơ thể.
Ngoài ra, vào mùa đông, bạn cũng có thể nấu những món cháo khác như: Cháo hạt dẻ, cháo thịt dê, cháo hẹ, cháo gừng tươi sơn trà… để giúp dưỡng thận, chống lạnh.