Khám phá các loại viêm gan virus

Tỷ lệ người bệnh mắc viêm gan virus ở Việt Nam tăng cao

Nhiễm virus viêm gan cấp tính thường không có triệu chứng rõ ràng, những trường hợp nặng có thể gây ra suy gan cấp hoặc diễn biến kéo dài dẫn đến viêm gan mạn, xơ gan, và ung thư gan. 

Phân loại viêm gan virus

Hiện nay, có 5 loại viêm gan virus: A,B,C,D,E. Giải đáp câu hỏi “các đường lây nhiễm viêm gan virus là gì?” thì:

• Viêm gan virus B và C lây truyền qua đường máu và dịch thể, tương tự với đường lây truyền HIV;
• Viêm gan virus D chỉ lây truyền khi có mặt viêm gan B, và có đường lây truyền tương tự.
• Viêm gan virus A và E lây qua đường phân – miệng do thức ăn, nước uống, và thực hành vệ sinh không đầy đủ.

Cấu trúc 5 loại virus viêm gan: A, B, C, D, E.

Thực trạng viêm gan virus B và C trên thế giới

Trong 5 loại virus viêm gan, virus viêm gan B và C có ảnh hưởng sức khỏe con người nhiều nhất. Trên 2 tỷ người đã từng nhiễm virus viêm gan B và khoảng 130-150 triệu trường hợp nhiễm virus viêm gan C mạn tính trên toàn cầu (Tổ chức Y tế thế giới năm 2014). Hàng năm thế giới có khoảng 1 triệu trường hợp tử vong có liên quan đến bệnh viêm gan virus (chiếm khoảng 2,7% tổng số các trường hợp tử vong).

Virus viêm gan B và C là nguyên nhân gây ung thư gan hàng đầu

Virus viêm gan B và C là nguyên nhân gây ung thư gan hàng đầu, ước tính có khoảng 57% các trường hợp xơ gan và 78% trường hợp ung thư gan tiên phát do nhiễm virus viêm gan B và C.

Thực trạng viêm gan virus tại Việt Nam

Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B và viêm gan C cao trong quần thể dân cư nói chung và chịu hậu quả nặng nề do nhiễm virus viêm gan gây nên. Kết quả nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy tỷ lệ nhiễm virus viêm gan của một số nhóm dân cư từ 8 - 25% đối với virus viêm gan B và khoảng 2,5 -4,1% với virus viêm gan C, đồng thời cũng đã ghi nhận các trường hợp nhiễm virus viêm gan A, D, E trong số các bệnh nhân viêm gan nhập viện.

Trong số những người hiến máu lần đầu ở tuổi từ 18-60 tuổi, tỷ lệ người khỏe mạnh mang virus viêm gan B thay đổi theo từng địa phương, vùng, miền và dao động từ 15 - 25%. Tình hình nhiễm virus viêm gan B ở nhóm người khỏe mạnh và phụ nữ có thai tại Việt Nam cũng có tỷ lệ từ 10 - 20%. Đây là yếu tố quan trọng gây nhiễm viêm gan virus B ở trẻ em qua lây truyền mẹ con trong quá trình chuyển dạ đẻ và là nguyên nhân chính gây viêm gan mạn tính ở trẻ em.

HBV có thể lây sang con qua quá trình chuyển dạ đẻ

Theo kết quả của các nghiên cứu trong nước và quốc tế 90% số trẻ nhiễm virus viêm gan B sau khi sinh hoặc trong những năm đầu đời có nguy cơ chuyển thành nhiễm virus viêm gan B mãn tính. Viêm gan mạn tính là một vấn đề y tế nghiêm trọng ở Việt Nam và ung thư gan là nguyên nhân chính gây tử vong do ung thư.

Giải pháp phòng ngừa và điều trị viêm gan virus

Bệnh viêm gan virus B có thể phòng ngừa được nếu sử dụng vaccine sớm và đúng quy định. Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo tất cả trẻ em nên được tiêm phòng vaccine viêm gan B. Đối với trẻ em ở khu vực có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B cao, nên tiêm vaccine trong vòng 24 giờ sau khi sinh và các liều sau đó theo đúng lịch tiêm chủng.

Tất cả trẻ em cần được tiêm phòng HBV

Mặc dù bệnh viêm gan B có thể dự phòng được, tỷ lệ bao phủ vaccine viêm gan B trên toàn cầu mới đạt tới 75% thấp hơn nhiều so với mục tiêu cần đạt là 90% trong đó tỷ lệ tiêm vaccine viêm gan B liều sơ sinh (trong 24 giờ đầu tiền) mới đạt 27%. Hơn nữa, theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, khoảng 240 triệu người trên toàn cầu đã nhiễm virus viêm gan B mạn tính và gánh nặng bệnh tật do viêm gan B gây ra đối với hệ thống y tế cũng như sức khỏe người dân là rất lớn.

Hiện tại, vẫn chưa có vaccine cho viêm gan virus C

Hiện nay chưa có vaccine dự phòng cho viêm gan C nhưng đã có một số phác đồ điều trị mang lại hiệu quả đáng kể trong việc ức chế và loại trừ virus. Tuy nhiên, các chủng virus viêm gan C có mức độ đáp ứng khác nhau với các liệu pháp điều trị. Các pháp đồ mới đây nhất sử dụng thuốc kháng virus thế hệ mới có thể điều trị thành công khoảng 70-90%. Các thuốc thế hệ mới có tác dụng trực tiếp lên virus là những thuốc có hiệu quả cao và có tác dụng với hầu hết các phân nhóm và ít độc hơn.

Như vậy, nhiễm virus viêm gan, đặc biệt là virus viêm gan B và viêm gan C đang diễn biến một cách âm thầm nhưng là vấn đề lớn đối với sức khỏe người dân nước ta hiện nay, tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng và gây tử vong. Do vậy chúng ta cần trang bị các giải pháp phòng ngừa sớm nhất có thể cho mình và người thân.