Học sinh chọn môn thi tốt nghiệp THPT theo nhu cầu nguồn nhân lực

Học sinh TPHCM tham gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024. Ảnh: MA

Để có cơ sở xây dựng kế hoạch chuẩn bị việc dạy học và ôn tập cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, ngoài 2 môn thi bắt buộc, nhiều trường đã khảo sát và thống kê ban đầu về việc lựa chọn môn thi tốt nghiệp tự chọn của học sinh.

Tiếng Anh áp đảo

Kết quả ghi nhận từ các trường THPT trên địa bàn TPHCM cho thấy, ngoài 2 môn thi bắt buộc là Ngữ văn và Toán, môn thi tự chọn có số lượng học sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT nhiều nhất là Tiếng Anh.

Tại Trường THPT Marie Curie (Quận 3), trong số 1.147 học sinh lớp 12 có 774 em chọn thi môn Tiếng Anh, 666 học sinh chọn thi môn Vật lý, tiếp đến là Hóa học với 322 em, môn Địa lý 123 học sinh.

Tương tự, tại Trường THPT Hùng Vương (Quận 5), khoảng 80% trong số 1.049 học sinh chọn môn Tiếng Anh, sau đó đến các môn Vật lý, Hóa học, Địa lý, Sinh học… Còn tại Trường THPT Bùi Thị Xuân (Quận 1) có 532/755 học sinh chọn môn Tiếng Anh cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Theo lãnh đạo và giáo viên các trường THPT, với thế mạnh của TPHCM, học sinh chọn thi môn Tiếng Anh chiếm thế áp đảo là điều dễ hiểu. Thầy Nguyễn Tấn Sang - Tổ trưởng Tổ Ngoại ngữ, Trường THPT Marie Curie (Quận 3) cho biết, Tiếng Anh là môn học bắt buộc trong Chương trình GDPT 2018 ở cấp THPT, đồng thời có mặt ở phần lớn tổ hợp xét tuyển đại học nên số lượng học sinh lựa chọn môn này khá lớn.

Còn thầy Tô Lâm Viễn Khoa - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định (quân Bình Thạnh) chia sẻ, học sinh chọn Tiếng Anh bởi môn học này có nhiều lựa chọn ở các ngành học đại học. Đặc biệt tiếng Anh còn là thế mạnh của học sinh TPHCM nên các em cũng tự tin khi lựa chọn.

Ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM chia sẻ, những năm qua cùng với việc triển khai các chương trình, đề án dạy tiếng Anh, TPHCM luôn nỗ lực đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá của giáo viên, nhà trường từ cấp tiểu học đến THPT. Ngoài ra, sự đầu tư của phụ huynh cho con học môn Tiếng Anh rất lớn.

“Các bậc cha mẹ đã trang bị năng lực ngoại ngữ cho con em từ sớm. Đến thời điểm này, TPHCM có gần 800 trung tâm ngoại ngữ, tin học, trong đó có khoảng 100 cơ sở giáo dục ngắn hạn có vốn đầu tư nước ngoài. Điều này cho thấy nhu cầu của phụ huynh, học sinh trong việc học tiếng Anh rất lớn”, ông Quốc cho hay.

Thực tế, tại TPHCM cũng như các thành phố, đô thị phát triển, học sinh có cơ hội học tập, rèn luyện bộ môn này không chỉ trong nhà trường, mà còn có các lớp học chất lượng bên ngoài, cung cấp đủ kỹ năng của việc học ngoại ngữ. Trong khi ở nhiều địa phương, điều kiện học tập hạn chế hơn nên dù xác định tiếng Anh quan trọng thì học sinh vẫn chọn phương án thi an toàn.

Giờ học của học sinh Trường THPT Võ Trường Toản (Quận 12, TPHCM). Ảnh: MA

“Chuộng” môn tự nhiên

Theo kết quả Kỳ thi tốt nghiệp THPT giai đoạn 2020 - 2024, số lượng học sinh cả nước đăng ký dự thi bài thi tổ hợp Khoa học xã hội chiếm ưu thế. Tuy nhiên, tại TPHCM, học sinh lại có xu hướng ngược lại khi bài thi tổ hợp Khoa học tự nhiên tăng dần qua các năm. Kỳ thi tốt nghiệp năm 2024, tỷ lệ học sinh TPHCM chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên của thành phố chiếm 60,85%, tức là chỉ 39,15% thí sinh chọn tổ hợp Khoa học xã hội.

Cô Lê Tường Quyên - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Trưng Vương (Quận 1) cho biết, những năm gần đây, tỷ lệ học sinh chọn bài thi Khoa học tự nhiên tại trường luôn áp đảo và giữ ổn định (chiếm gần 70%). Năm học 2024 - 2025 cũng vậy, số học sinh đăng ký thi tốt nghiệp các môn khối tự nhiên cao hơn các môn khối xã hội.

“Kết quả này hoàn toàn do năng lực, sở trường của học sinh. Trên cơ sở nguyện vọng đăng ký của các em, nhà trường tạo điều kiện ôn tập, giúp học sinh nắm vững kiến thức và đạt kết quả tốt nhất trong kỳ thi”, cô Quyên chia sẻ.

Tương tự, tại Trường THPT Bùi Thị Xuân (Quận 1), trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024, tỷ lệ thí sinh chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội lần lượt là 80% và 20%. Còn năm học 2024 - 2025 này, Tiếng Anh được học sinh lựa chọn là 1 trong 2 môn tự chọn của Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 nhiều nhất, tiếp đến là môn Vật lý với 413 học sinh, 269 học sinh chọn môn Hóa học, 136 học sinh chọn môn Sinh học. Trong khi đó chỉ có 46 học sinh chọn môn Lịch sử, 36 học sinh chọn môn Địa lý.

Thầy Huỳnh Thanh Phú - Hiệu trưởng nhà trường lý giải, một trong những lý do chính khiến tỷ lệ thí sinh ở TPHCM lựa chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên nhiều hơn so với địa phương khác trên cả nước là do điều kiện đời sống cũng như đặc điểm kinh tế - xã hội của thành phố. Theo đó, nhiều học sinh được gia đình tạo điều kiện đầu tư học tập từ nhỏ. Ngoài ra, các em cũng được tiếp xúc sớm với công nghệ từ đó dễ dàng tìm kiếm các tài liệu học, tiếp cận với đa dạng các kiến thức khác nhau.

Bên cạnh đó, một yếu tố quan trọng tác động đến lựa chọn của học sinh vì TPHCM là thành phố năng động, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ của đất nước. Do vậy, học sinh cũng thường có định hướng chọn các ngành nghề có tính chất năng động như kinh tế, kỹ thuật. Cũng tại TPHCM, đa số trường đại học xét tuyển bằng tổ hợp chứa môn tự nhiên. Đó là một trong những lý do khiến học sinh có xu hướng lựa chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên nhiều hơn.

“Trên thực tế, các môn xã hội như Lịch sử, Địa lý... lại gần gũi với học sinh hơn, và thực tế tính chất học kiểu thuộc lòng các môn này còn nhiều. Do đó, nếu học sinh chăm chỉ ôn luyện sẽ dễ dàng học tốt các môn này hơn so với các môn tự nhiên”, thầy Huỳnh Thanh Phú chia sẻ thêm.

Còn theo ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM, sở dĩ ở nhiều địa phương, tỷ lệ thí sinh lựa chọn tổ hợp Khoa học xã hội nhiều hơn do định hướng các em chỉ thi với mục đích xét tốt nghiệp. Do đó, việc lựa chọn tổ hợp Khoa học xã hội sẽ giúp thí sinh dễ dàng đạt kết quả tốt hơn.

“Học sinh TPHCM chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên nhiều hơn Khoa học xã hội trong những năm qua đã phản ánh đúng định hướng nghề nghiệp. Đây cũng chính là hiệu quả công tác giáo dục trải nghiệm, hướng nghiệp của các nhà trường trong một thời gian dài.

Giáo dục hướng nghiệp đã gắn liền với đặc điểm phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, cũng như xu hướng hội nhập quốc tế hiện nay. Cùng đó là giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học các môn Toán, Khoa học tự nhiên, Công nghệ và giáo dục STEM cũng được đẩy mạnh những năm gần đây”, ông Nguyễn Bảo Quốc cho hay.