Cựu lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev qua đời ở tuổi 91

Cựu tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev tham dự lễ duyệt binh kỷ niệm Thế chiến II ở Moscow. Ảnh: Reuters

"Mikhail Gorbachev đã qua đời đêm nay sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật", Bệnh viện Trung ương Nga cho biết trong một thông báo.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với hãng tin Interfax rằng ông Putin bày tỏ "lời chia buồn sâu sắc nhất".

"Ngày mai Tổng thống Putin sẽ gửi một bức điện chia buồn tới gia đình và bạn bè của ông Gorbachev", ông Peskov nói.

Các nhà lãnh đạo thế giới đã nhanh chóng bày tỏ lòng kính trọng. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói rằng Gorbachev đã mở ra con đường mới cho châu Âu.

Trong khi đó, Thủ tướng Anh Boris Johnson nói rằng "cam kết không mệt mỏi của Gorbachev trong việc mở cửa xã hội Xô Viết vẫn là một tấm gương cho tất cả chúng ta".

Ông Gorbachev sinh ngày 2/3/1931, là Tổng Bí thư cuối cùng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô (1985-1991) và là Tổng thống đầu tiên và duy nhất của Liên Xô cũ (1990-1991), trước khi Liên Xô tan rã vào năm 1991.

Ông tốt nghiệp khoa Luật, Đại học Quốc gia Moscow năm 1955, sau đó tốt nghiệp Học viện Nông nghiệp Stavropol năm 1967.

Ông Gorbachyov gia nhập Đảng Cộng sản Liên Xô năm 1952 khi mới 21 tuổi. Sau khi trải qua nhiều chức vụ về công tác đoàn, đảng tại thành phố Stavropol, năm 1974, ông trở thành đại biểu Xô viết tối cao và giữ chức vụ Chủ tịch Ủy ban thường trực phụ trách các vấn đề thanh niên. Năm 1979 ông được bầu vào Bộ Chính trị.

Ngay khi Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Konstantin Chernenko qua đời (ngày 10/3/1985), ông Mikhail Sergeyevich Gorbachyov, khi ấy 54 tuổi, được bầu làm người kế nhiệm vào ngày 11/3/1985.

Ông là một trong những người thúc đẩy thảo luận cởi mở về các cải cách kinh tế và chính trị. Ông trở thành tổng thống đầu tiên và cũng là tổng thống cuối cùng của Liên Xô sau khi đắc cử vào tháng 3/1990 và từ chức ngày 25/12/1991.

Ông Gorbachev đã đàm phán thỏa thuận cắt giảm vũ khí với Mỹ và quan hệ đối tác với các cường quốc phương Tây để xóa bỏ Bức màn sắt đã chia cắt châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai và đưa nước Đức thống nhất.

Sau nhiều thập kỷ căng thẳng và đối đầu trong Chiến tranh Lạnh, ông Gorbachev đã đưa Liên Xô đến gần phương Tây hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ Thế chiến thứ hai.

Ông Gorbachev đoạt giải Nobel Hòa bình năm 1990.

Ông Gorbachev sẽ được chôn cất tại Nghĩa trang Novodevichy ở Moscow, bên cạnh người vợ Raisa đã qua đời vào năm 1999.