Cách sắp lễ vật, hành lễ và bài văn khấn cúng Tết Thanh Minh

Đi tảo mộ đầu năm trong ngày Tết Thanh Minh (tiết Thanh Minh) là một nét đẹp văn hóa của người Việt. Công việc chính trong ngày tảo mộ là sửa sang, dọn dẹp mộ phần và chuẩn bị lễ cúng cho người đã khuất. Dưới đây là thông tin chi tiết về cách cúng Tết Thanh Minh, lễ vật cúng Tết Thanh Minh và bài văn khấn Tết Thanh Minh.

Cách cúng Tết Thanh Minh

Trong ngày này, cần phải cúng Tết Thanh Minh tại cả hai nơi là ở gia đình và phần mộ của họ hàng. Khi đến nơi đặt mộ phần của người thân, gia chủ đặt lễ vật cúng Tết Thanh Minh vào chỗ thờ chung để làm lễ. Nếu nơi đó không có chỗ thờ, không phải nghĩa trang thì cần chuẩn bị đôn, kệ để đặt đồ lễ chứ không xếp trên mặt đất.

Tết Thanh Minh là dịp để các gia đình tảo mộ người thân, tổ tiên

Sau khi sắp lễ xong, gia chủ thắp hương, đốt đè / nến và khấn theo bài cúng Tết Thanh Minh. Trong lúc chờ hết tuần hương, gia chủ tới thắp hương ở phần mộ gia tiên và xin phép người đã khuất được dọn dẹp, tu sửa mộ phần. Sau khi dọn dẹp xong, gia chủ chờ hương cháy được khoảng 2/3, lễ tạ, hóa vàng và xin lộc mang về để tiếp tục làm lễ gia thần và gia tiên tại nhà.

Trong cách cúng Tết Thanh Minh bao gồm cả việc cúng gia tiên với thể thức tương tự như cúng gia tiên thông thường. Nguyên tắc chung là dâng hương lễ gia thần trước rồi mới lễ gia tiên.

Việc hành lễ gia thần và gia tiền đều có 2 hình thức là lễ và vái. Lễ thì 2 bàn tay áp vào nhau và đặt ngang trước ngực, vái thì các ngón tay đan vào nhau. Lễ hay vái đều chỉ được thực hiện sau khi đã đặt lễ vật cúng Thanh Minh lên ban thờ và thắp đèn, hương.

Sau khi châm lửa thắp hương nến, người làm lễ kính cẩn dùng 2 tay dâng hương ở vị trí ngang trán, vái đủ 3 vái rồi mới cắm hương vào bát hương. Sau đó, khấn theo bài cúng gia tiên rồi vái 3 vái và chờ hương cháy gần hết mới được hóa vàng.

Lễ vật cúng Tết Thanh Minh

Lễ vật cúng Tết Thanh Minh có thể là cỗ chay hoặc cỗ mặn, bao gồm hoa quả, rượu thịt (một khoanh giò nạc độ vài lạng hoặc chân giò, gà luộc), tiền vàng, trầu cau, hương, đèn hoặc nến. Lưu ý, số hương thắp phải là số lẻ, thường là 1 hoặc 3 nén vì số lẻ tượng trưng cho cõi âm; đèn hoặc nến là 2 cây tượng trưng cho Mặt Trăng và Mặt Trời.

Lễ vật cúng Tết Thanh Minh của người dân Cao Bằng

Về vấn đề nên chọn lễ chay hay lễ mặn, cách cúng Tết Thanh Minh truyền thống không quy định mà tùy theo gia chủ lựa chọn. Tuy nhiên nhiều người quan niệm chọn lễ vật cúng Tết Thanh Minh là cỗ chay gồm mật ong, bơ, bỏng, gạo muối, nước, bánh trái, oản chuối, xôi chè để không sát sinh, vong hồn tổ tiền dễ được siêu thoát.

Văn khấn Tết Thanh Minh

Khi đến tảo mộ, gia chủ đặt lễ vật cúng Tết Thanh Minh vào chỗ thờ chung. Thắp đèn, hương rồi vái 3 vái vị Linh thần Thổ địa và bắt đầu khấn theo bài văn khấn Tết Thanh Minh dưới đây.

Bài văn khấn Tết Thanh Minh Lễ âm phần long mạch, sơn thần thổ phủ

Nếu viết bài cúng Tết Thanh Minh Ra giấy thì khi khấn xong phải hóa cùng tiền vàng. Trong khi đợi hết tuần nhang Thổ Địa, gia chủ tranh thủ đi thăm viếng, thắp hương lên mộ phần của người thân và đọc bài văn khấn Lễ vong linh trước mộ.

Bài văn khấn Tết Thanh Minh Lễ vong linh

Trên đây là toàn bộ hướng dẫn về cách cúng Tết Thanh Minh, lễ vật cúng Tết Thanh Minh và bài văn khấn Tết Thanh Minh. Tuy phong tục địa phương, cách cúng hoặc lễ vật cúng sẽ có thể thay đổi ít nhiều.