Bệnh sán lợn hàng chục học sinh ở Bắc Ninh mắc phải nguy hiểm thế nào?

Thịt lợn nổi nhiều hạch trắng được sử dụng để chế biến thức ăn cho trẻ ở Trường Mầm non Thanh Khương, Bắc Ninh (Ảnh: PHCC/Báo Lao động)

Từ 12 – 15/3, 400 học sinh trường mầm non ở các xã của huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh xuống các bệnh viện ở Hà Nội thăm khám và xét nghiệm vì nghi ngờ nhiễm sán do ăn phải thịt lợn không đảm bảo. Đến tối 15/3, số trẻ cho kết quả dương tính với sán lợn đã lên tới 62.

Mù mắt, động kinh, liệt người vì mắc sán lợn gạo

Theo các bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh sán dây lợn hay còn gọi là bệnh sán dải phân bố ở nhiều nơi trên thế giới có thể lây do nhiễm các ký sinh trùng trong đất, trong nước (ăn các rau thủy sinh không rửa sạch, không nấu chín) hoặc lây từ các thực phẩm không được nấu chín.

Người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn, sau khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng, đến ruột non, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại các cơ vân, não, mắt,…

Nhiều phụ huynh ở Bắc Ninh đưa con em lên xuống Hà Nội khám bệnh vì bị nghi nhiễm giun sán

Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà có những biểu hiện khác nhau. Nếu nang sán nằm trong cơ sẽ thấy có những u nhỏ, chắc, kích thước khoảng 1 - 2 cm hoặc bằng hạt đỗ, hạt lạc, di động dễ, không ngứa, không đau.

Nếu nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị động kinh, liệt tay, chân hay liệt nửa người, nói ngọng, rối loạn trí nhớ hoặc đau đầu dữ dội. Nếu nang sán nằm trong mắt có thể gây tăng nhãn áp, giảm thị lực hoặc mù.

Trường hợp bệnh sán trưởng thành ở ruột, người bệnh ăn phải thịt lợn sống hay chưa chín có chứa các nang sán (lợn gạo), khi đến dạ dày ấu trùng sán sẽ thoát nang và bám dính vào ruột non rồi phát triển thành sán dây trưởng thành. Sán dây trưởng thành phát triển dần bằng cách nẩy chồi, sinh đốt mới từ cổ, tạo ra hàng ngàn đốt sán mới, mỗi đốt có khoảng 50.000 trứng, kéo dài chiều dài của sán trưởng thành lên tới 2 đến 12 mét, chúng ký sinh trong ruột non nhiều năm. Bệnh sán dây trưởng thành thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt như gây triệu chứng đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhẹ.

Tờ phiếu kết quả xét nghiệm dương tính với sán lợn của một học sinh

Cách phòng tránh bệnh sán dây lợn

Theo Nông nghiệp Việt Nam Giáo sư Nguyễn Văn Đề, nguyên Trưởng Bộ môn Ký sinh trùng - Trường Đại học Y Hà Nội cho biết ở Việt Nam có tới 50 tỉnh mắc sán dây lợn, trong đó nam giới chiếm 70% có bệnh nhân mang tới 300 nang sán dưới da, đa số bệnh nhân mang nang sán dưới cơ kèm theo nang sán trong não. 

Số bệnh nhân ăn phải sán gạo lợn gây sán không nguy hiểm bằng bệnh nhân ăn phải nang sán lợn gạo như ăn rau sống chứa nang sán do lợn thải ra.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh, chỉ sau 10-15 ngày ăn phải thịt lợn mắc sán gạo thì xét nghiệm máu chuyên sâu có thể phát hiện chính xác có mắc bệnh hay không. Nếu người bệnh dương tính với sán lợn thì chỉ cần uống thuốc theo bác sĩ kê đơn và khám lại sau một thời gian. Ở những trường hợp mới nhiễm sán thì việc điều trị đơn giản hơn những người bị sán lâu ngày khiến sán đóng kén.

“Để phòng ấu trùng sán lợn, bác sĩ khuyên không nên ăn thịt tái và các loại rau sống. Phải quản lý phân thật tốt để không truyền bệnh ra môi trường”, GS Đề khuyến cáo.

Để chủ động phòng bệnh sán dây và ấu trùng sán dây lợn, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân: Không ăn các thực phẩm sống như thịt lợn, nem chua, thịt lợn tái (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ mắc bệnh ấu trùng sán lợn). Người có sán trưởng thành trong ruột phải được điều trị, không phóng uế bừa bãi; quản lý chặt chẽ tiêu chuẩn vệ sinh các lò mổ lợn.