Bệnh nhân là N.T.T.T (39 tuổi, ở Cửa Ông, Cẩm Phả, Quảng Ninh) bị tai nạn giao thông nghiêm trọng, vùng ngực bầm dập, ngừng tim được cấp cứu 115 thực hiện sơ cứu ngừng tuần hoàn, hồi sức tim và lập tức chuyển vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.
Bệnh nhân vào viện trong tình trạng đa chấn thương ở ngực và bụng, sốc nặng, tinh thần lơ mơ, toàn thân tím tái, huyết áp thấp, mạch ngoại vi không bắt được, nghi ngờ tổn thương tim. Tiên lượng tình trạng nguy kịch, có thể mất mạng trong gang tấc, kíp cấp cứu lập tức chuyển lên khoa hồi sức tích cực để hồi sức tim phổi cho bệnh nhân.
Các bác sĩ tiến hành mở màng tim tối thiểu tại giường để giải chèn ép tim thấy máu chảy nhiều, nhận định bệnh nhân bị tràn dịch màng tim do vỡ tim, gây chèn ép làm tim ngừng đập. Ngay lập tức “báo động đỏ” được kích hoạt, các bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên môn sâu trong phẫu thuật tim hở, chạy máy tim phổi nhân tạo, hồi sức, gây mê được huy động, khẩn trương vừa hồi sức tim vừa chuyển thẳng bệnh nhân vào phòng mổ tim hở để thực hiện ca phẫu thuật tối cấp cứu ngay trong đêm.
Ca phẫu thuật xuyên đêm cứu bệnh nhân vỡ tim nguy kịch
Kíp phẫu thuật đêm do Ths.Bs Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh làm kíp trưởng phối hợp liên khoa tiến hành mở lồng ngực thấy xương ức bệnh nhân bị gãy nhiều đoạn do chấn thương kèm nhiều máu cục trong màng tim, đồng thời phát hiện vị trí đường vỡ tim nằm ở trần tâm nhĩ bên phải kích thước 3 cm kéo dài đến sát động mạch vành phải đã được cục máu đông bít lại.
Để có thể xử trí triệt để tổn thương, các bác sĩ đã quyết định sử dụng hệ thống tim phổi nhân tạo trong quá trình mổ, bệnh nhân được nhanh chóng đặt các đường ống chạy tim phổi máy hỗ trợ tuần hoàn để làm rỗng tim, tạo điều kiện thuận lợi cho phẫu thuật viên khâu vị trí vỡ tim một cách chính xác, tránh làm tổn thương động mạch vành phải và thần kinh tim khi khâu cũng như kiểm soát toàn bộ các tổn thương khác có thể phát hiện phía sau quả tim.
Tổn thương ở tâm nhĩ phải khá dài và phức tạp, song nhờ kinh nghiệm và sự phối hợp chặt chẽ của các kíp phẫu thuật, gây mê, chạy máy tim phổi đã giúp tổn thương được xử trí an toàn, đường vỡ tim được khâu lại tốt, nhịp đập tim ổn định. Sau khi kiểm tra không thấy có thêm tổn thương nào khác, kíp mổ tiến hành rút máy tim phổi nhân tạo, đặt dẫn lưu và đóng lồng ngực.
Ca mổ diễn ra thành công sau 4 giờ đồng hồ phẫu thuật xuyên đêm căng thẳng. Bệnh nhân được chuyển về khoa hồi sức tích cực để tiếp tục theo dõi và điều trị. Sau mổ chỉ 2 ngày, bệnh nhân đã tỉnh táo, ăn uống, đi lại bình thường, các chức năng tim mạch ổn định, các tổn thương khác vùng ngực và bụng tiến triển tốt.
Bệnh nhân vỡ tim cười rạng rỡ và đi lại dễ dàng chỉ hơn 2 ngày sau phẫu thuật.
Ths.Bs Phạm việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Vỡ tim do chấn thương là tổn thương rất nặng nề, phần lớn bệnh nhân sẽ tử vong ngoại viện trong thời gian ngắn vì mất máu cấp hoặc bị chèn ép tim cấp gây ngừng tim. Trường hợp của bệnh nhân T. khá may mắn bởi vị trí vỡ được máu đông bít lại ngăn dòng chảy, tuy nhiên đe dọa tử vong vẫn rất cao nếu cục máu đông bị bong ra. Mặc dù chúng tôi đã từng phẫu thuật nhiều ca tim hở nhưng đây là trường hợp mổ tim cấp cứu đòi hỏi thời gian chuẩn bị gấp với chấn thương khó và phức tạp.
Đây là lần đầu tiên chúng tôi thực hiện mổ tim hở cho bệnh nhân bị vỡ tim trong tình trạng sốc đa chấn thương phải chạy máy tim phổi nhân tạo. Song nhờ được sơ cứu hồi sức tim kịp thời, cùng kinh nghiệm chẩn đoán chính xác kết hợp các phương tiện cấp cứu chuyên sâu về máy tim phổi nhân tạo và sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa các kíp hồi sức, gây mê đã giúp bệnh nhân thoát khỏi “lưỡi hái tử thần”.
Bệnh nhân phục hồi ngoạn mục chỉ 2 ngày sau mổ, đó thực sự là niềm hạnh phúc của cả ê-kíp chúng tôi”.
Tỉnh lại sau ca phẫu thuật, bệnh nhân T. xúc động tâm sự: “Mở mắt ra thấy mình vẫn sống thực sự không còn niềm vui mừng nào hơn thế. Mổ tim nguy hiểm như vậy mà tôi tỉnh dậy không bị đau quá nhiều, thở tốt và đi lại dễ dàng. Chân thành cảm ơn các bác sĩ đã giúp tôi như được sinh ra một lần nữa!”,