Bất chấp lệnh cấm, các liền anh liền chị vẫn ngả nón xin tiền ở hội Lim

Hội Lim (Bắc Ninh) là sự kiện văn hoá được du khách trong và ngoài nước mong chờ mỗi dịp Tết đến xuân về. Đây cũng được coi là lễ hội giúp lưu quyền và quảng bá những làn điệu quan họ vốn được coi là “đặc sản” của người dân xứ Kinh Bắc.

Theo kế hoạch, Hội Lim năm 2017 được diễn ra với chủ đề “Lễ hội văn minh, an toàn, lành mạnh góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc” với chương trình chính là phần lễ và phần hội. Trong phần lễ sẽ diễn ra các hoạt động dâng hương, tế lễ tại chùa Hồng Ân, lăng Quận công Nguyễn Đình Diễn trên đồi Lim và ở các làng xã Nội Duệ, thị trấn Lim, Liên Bão. Phần hội được diễn ra với các trò chơi dân gian truyền thống như: Đu tiên, vật truyền thống, bịt mắt bắt dê, đập niêu, chọi gà, tổ tôm điếm…

Hát quan họ là tiết mục được mong chờ nhất trong Hội Lim. Ảnh: Nguyễn Dương

Một trong những hoạt động chính của Hội Lim thu hút nhiều sự quan tâm của du khách là các hình thức hát quan họ tại cửa đình, chùa, dưới thuyền, trên đồi Lim, tại các gia đình nghệ nhân… Những năm trước, tại Lễ hội Lim thường diễn ra tình trạng các liền anh, liền chị xúng xính khăn xếp, áo the vừa hát vừa “ngả nón” xin tiền du khách gây phản cảm, làm trái tinh thần của lễ hội.

Tình trạng các liền anh, liền chị ngả nón xin tiền vẫn diễn ra bất chấp lệnh cấm của ban tổ chức Hội Lim. Clip: Nguyễn Dương

Nhằm ngăn chặn tình trạng này, năm 2017, ban tổ chức Hội Lim đã đưa ra cam kết đảm bảo giữ gìn nếp sống, ứng xử văn minh trong thời diễn ra lễ hội. Cụ thể, các nội dung về việc rước, tế, lễ vẫn thực hiện theo nghi lễ truyền thống.

Đặc biệt, Lễ hội Lim năm nay sẽ nghiêm cấm triệt để việc các liền anh, liền chị ngả nón xin tiền, biểu diễn sai vị trí theo quy định, nếu phát hiện trường hợp nào vi phạm sẽ xử phạt hành chính. Tuy nhiên, theo ghi nhận của PV Đời sống Plus vào ngày 10/2, tình trạng các liền anh, liền chị vừa hát vừa ngả nón xin tiền du khách vẫn tiếp tục diễn ra.

Thuyền rồng chở các liền anh, liền chị dược di chuyển vào gần chỗ du khách ngồi. Ảnh: Nguyễn Dương

Khoảng 14h cùng ngày, tại khu vực hát quan họ thuộc địa phận xã Liên Bão (huyện Tiên Du, Bắc Ninh), các liền anh, liền chị bắt đầu các làn điệu quan họ để phục vụ du khách. Thời điểm này, theo ghi nhận của PV có 2 thành viên của ban tổ chức có mặt tại đây để giám sát hoạt động hát quan họ.

Chiếc thuyền rồng chở các liền anh, liền chị cũng được đẩy ra xa khu vực du khách nghe hát. Khoảng 10 phút sau, nhận thấy sự vắng mặt của thành viên ban tổ chức, chiếc thuyền rồng được người lái điều khiển cho di chuyển sát vào bờ.

Các liền chị quan họ đưa cơi đựng trầu để nhận tiền của du khách. Ảnh: Nguyễn Dương

Lúc này, những làn điệu dân ca vẫn được cất lên cùng lúc với việc tái diễn tình trạng mời trầu, xin tiền của các liền anh, liền chị quan họ. Cũng theo quan sát của PV, các liền anh, liền chị quan họ thường vừa hát vừa di chuyển thuyền rồng thành nhiều vòng quanh khu vực hát quan họ.

Để có thể lấy những miếng trầu têm hình cánh phượng, các du khách buộc phải bỏ tiền với mệnh giá từ 10.000 - 50.000 đồng vào trong tráp đựng trầu. Số tiền này được các liền anh, liền chị quan họ để vào một chiếc hộp ghi  là hòm ủng hộ công đức được đặt ngay trên thuyền rồng.

Hoạt động này lặp đi lặp lại suốt trong khoảng thời gian biểu diễn các làn điệu hát quan họ. Trao đổi với PV Đời sống Plus, ông Toàn, một du khách đến từ Hà Nội cho biết ông quyết định ủng hộ tiền để các liền anh, liền chị có thêm khoản thu nhập.

Với những đoàn văn nghệ để tình trạng xin tiền diễn ra sẽ bị phạt hành chính, cấm diễn vào năm sau. Ảnh: Nguyễn Dương

“Tôi là người rất say mê các điệu hát quan họ. Hôm nay đến đây xem, tôi thấy các liền anh, liền chị tuy tuổi đời khá trẻ nhưng đều thể hiện các làn điệu quan họ rất hay nên quyết định ủng hộ tiền để các cháu có thêm khoản thu nhập xứng đáng với công sức bỏ ra”.

Khi được hỏi về việc ban tổ chức Hội Lim 2017 cấm các liền anh, liền chị ngả nón xin tiền khi hát quan họ, ông Toàn cho biết mình hoàn toàn không biết đến quy định này.

Trong khi đó trao đổi với PV, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng phòng Văn hóa – Thông tin huyện Tiên Du (Bắc Ninh) cũng bất ngờ khi biết những ngày cuối cùng của lễ hội vẫn xuất hiện tình trạng liền anh, liền chị xin tiền ở những khu vực hát quan họ tại Lễ hội Lim.

“Những ngày đầu diễn ra lễ hội, chúng tôi cũng có nhận được thông tin về tình trạng các liền anh, liền chị ngả nón xin tiền khi hát quan họ nên đã có ý kiến chỉ đạo ban tổ chức cũng như các đoàn biểu diễn, nghiêm cấm tình trạng này diễn ra. Theo đó, nếu phát hiện đoàn biểu diễn nào có tình trạng như trên, chúng tôi sẽ nhắc nhở và xử phạt hành chính, đồng thời cấm diễn vào năm sau”, ông Hùng thông tin.

Sau khi xem những clip ghi nhận của PV, ông Hùng cho biết sẽ lập tức liên hệ với thành viên ban tổ chức để chấm dứt tình trạng này.

Nhận xét về hình ảnh các liền anh, liền chị vừa hát quan họ vừa xin tiền, ông Hùng cho biết. “Mục đích của ban tổ chức Lễ hội Lim là muốn quảng bá hình ảnh của nghệ thuật hát quan họ xứ Kinh Bắc đến với đông đảo du khách. Hình ảnh các liền anh, liền chị mặc khăn xếp, áo the vừa hát vừa xin tiền của du khách sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến tinh thần chung của lễ hội. Những tình trạng như này chúng tôi sẽ quyết tâm xử lý nghiêm”.