Nếu có những dấu hiệu này cần phải kiểm tra ngay, có thể bạn đang mắc phải căn bệnh ung thư phổi

Xét nghiệm dấu ấn ung thư phổi sớm có thể kéo dài sự sống vài năm hoặc cũng có thể khỏi bệnh

BS.CKI. Lê Thị Hoài Thanh, chuyên khoa Hô Hấp - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết, ung thư phổi hiện là loại ung thư hay gặp nhất trên thế giới với số ca được chẩn đoán trong năm 2012 là 1.825.000 ca, chiếm 13% trong tổng số các ung thư.

Tại Việt Nam ung thư phổi được xếp hàng thứ nhất trong tổng số 10 loại ung thư thường gặp ở cả hai giới. Theo thống kê, đến năm 2013, tỷ lệ người mắc bệnh đã tăng gấp 4 lần, lên con số 20.000 người mắc mới mỗi năm, trong đó có tới 17.000 người tử vong.

Các loại ung thư phổi

Ung thư phổi được chia ra thành 2 loại chính: Ung thư phổi tế bào không nhỏ (non-small cell lung cancer: NSCLC) và ung thư phổi tế bào nhỏ (small cell lung cancer: SCLC). Trong đó ung thư phổi tế bào không nhỏ chiếm 80% các trường hợp ung thư.

Ở nước ta, phần lớn bệnh nhân phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn muộn. Ung thư phổi thường ít triệu chứng và triệu chứng không đặc hiệu ở giai đoạn sớm; khi có các triệu chứng rõ như: ho, ho ra máu, đau ngực nhiều, khó thở, gầy sút cân,... đi khám thì hầu hết bệnh ở giai đoạn muộn, không còn chỉ định phẫu thuật. Thời gian sống sau khi được phát hiện rất ngắn.

Trong những năm gần đây, mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán, điều trị và tiên lượng ung thư phổi nhưng tỷ lệ sống sót sau 5 năm cũng chỉ là 15%. Do vậy, việc phát hiện sớm ung thư phổi đóng vai trò rất quan trọng.

Dấu hiệu nhận biết ung thư phổi

Đối với ung thư phổi, giai đoạn sớm các triệu chứng nghèo nàn hoặc không có triệu chứng. Khi bệnh ung thư phát triển, thường có các triệu chứng sau.

Các triệu chứng hô hấp

o   Ho khan là triệu chứng hay gặp nhất

o   Ho khạc đờm hoặc lẫn máu

o   Khó thở

o   Hội chứng viêm phế quản phổi cấp hoặc bán cấp

Các triệu chứng do chèn ép, xâm lấn khi xuất hiện các triệu chứng này thì ung thư phổi thường đã ở giai đoạn muộn.

o   Đau ngực

o   Nói khàn

o   Nuốt nghẹn

o   Nấc

o   Hội chứng chèn ép tĩnh mạch chủ trên

o   Hội chứng 3 giảm do TDMP

Các triệu chứng di căn xa

o   Di căn hạch: sờ thấy hạch vùng nách, cổ

o   Di căn não: đau đầu, buồn nôn, nôn, đôi khi bệnh nhân xuất hiện liệt.

o   Di căn xương: đau xương ở vị trí di căn, gãy xương bệnh lý.

o   Di căn gan: đau hạ sườn phải, sờ thấy gan to, u vùng hạ sườn phải

Các xét nghiệm cần thiết trong chẩn đoán và điều trị ung thư phổi

Chụp X-quang phổi:

Có thể phát hiện u phổi, nhưng với những tổn thương nhỏ đôi khi không thấy. Kích thước, vị trí, mức độ xâm lấn, kể cả những tổn thương nhỏ, ngoài ra có thể thấy hạch trung thất, tổn thương di căn phổi, màng phổi.

Theo BS.CKI. Lê Thị Hoài Thanh, xét nghiệm dấu ấn khối u CYFRA 21-1 là một trong các dấu ấn góp phần phát hiện ung thư phổi tế bào không nhỏ và phát hiện khối u có bị di căn hay không

Soi phế quản: 

Qua soi phế quản ta có thể quan sát được khối u xuất phát từ phế quản và thực hiện được các kĩ thuật để lấy bệnh phẩm làm tế bào học, mô bệnh học như sinh thiết phế quản, chải rửa phế quản, sinh thiết phế quản xuyên thành ở vùng tương ứng với khối u.

Một số xét nghiệm đánh giá tình trạng di căn

 Chụp PET/CT, giúp đánh giá chính xác các tổn thương di căn, từ đó chẩn đoán đúng giai đoạn bệnh

 Xạ hình xương, phát hiện các tổn thương di căn xương

  Chụp cộng hưởng từ sọ não, phát hiện di căn não

  Siêu âm bụng, chụp cắt lớp vi tính bụng, phát hiện ổ di căn gan, thượng thận…

Xét nghiệm khác

 Xét nghiệm máu chỉ điểm khối u như CEA, SCC, Cyfra 21-1

 Kỹ thuật sinh học phân tử như xét nghiệm gen bằng FISH, PCR, giải trình tự gen, là cơ sở để điều trị liệu pháp trúng đích 

CYFRA 21-1: Xét nghiệm cho biết dấu ấn của ung thư phổi tế bào không nhỏ

Theo BS.CKI. Lê Thị Hoài Thanh, xét nghiệm dấu ấn khối u CYFRA 21-1 là một trong các dấu ấn góp phần phát hiện ung thư phổi tế bào không nhỏ và phát hiện khối u có bị di căn hay không?

Nhiều người mắc ung thư phổi hầu như không biểu hiện dấu hiệu và triệu chứng trong quá trình tiến triển. Vì vậy, việc chẩn đoán ung thư cần phải dựa vào các dấu ấn ung thư, các xét nghiệm chất chỉ điểm ung thư phổi như: CYFRA 21-1 , SCC, CEA, CYFRA, NSE, ProGRP… nhằm phát hiện sớm bệnh ung thư tiềm ẩn cơ thể.

Các xét nghiệm cần làm để phát hiện ung thư phổi là CYFRA 21-1, SCC, CEA, CYFRA, NSE, ProGRP...

Những người nên làm xét nghiệm CYFRA 21-1

Người nghi ngờ ung thư phổi, có khối u hoặc có tổn thương bất thường ở phổi.

Bệnh nhân đang theo dõi và điều trị ung thư phổi tế bào không nhỏ.

Người có bệnh lý mạn tính ở phổi là người làm việc ở môi trường độc hại, bụi phổi, người hút thuốc lá, thuốc lào.

Bệnh nhân đang theo dõi các ung thư thực quản, vú, tụy, cổ tử cung hoặc bàng quang làm marker thứ 2 để theo dõi.

Khi bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng nghi ngờ ung thư phổi và CYFRA 21-1 >30ng/mL thì nghĩ đến khả năng bị ung thư phổi không tế bào nhỏ và cần làm thêm các xét nghiệm khác để chẩn đoán xác định. Cũng cần lưu ý rằng xét nghiệm CYFRA 21-1 phải kết hợp với các xét nghiệm khác mới chẩn đoán được ung thư phổi.