Vụ 4 công ty dùng chất tẩy rửa sản xuất nước mắm: Sử dụng lâu dài có thể suy gan, ung thư

Kết quả kiểm nghiệm các loại nước mắm mới được công bố.

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn vừa chính thức cung cấp danh tính 4 doanh nghiệp sử dụng hóa chất sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa vệ sinh để sản xuất nước mắm bao gồm: Công ty TNHH MTV Điều Hương (Địa chỉ: Ấp Hòa Phú 1, thị trấn An Châu, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang); Công ty TNHH chế biến thực phẩm Hòa Hiệp (Địa chỉ: Số 47 Trần Phú, Phường 4, Thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long); Công ty TTHH thực phẩm Tấn Phát (Địa chỉ: Tổ 1, ấp Tân Đông, xã Tân Quới, huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long); Công tư Cổ phần chế biến thủy hải sản Liên Thành (Địa chỉ: Ấp 4, Tân Kiên, huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh).

Theo ông Nguyễn Văn Tiến - chánh Thanh tra Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn - các doanh nghiệp kể trên đã sử dụng nguyên liệu đầu vào là "nước hoa cà" và nước bột ngọt để cho chạy qua hệ thống xác cá, trong đó "nước hoa cà" (hay còn gọi là dịch chấm hoặc nước mắm bán thành phẩm) được làm bằng cách sử dụng Soda công nghiệp trung hòa axít trong bột ngọt và bổ sung dịch chưng cất đầu tôm để tăng độ đạm.

Loại soda được sử dụng là soda Ash Light - Na2CO3, là hóa chất dùng trong công nghiệp sản xuất chất tẩy rửa (như xà phòng), dệt nhuộm, không có trong danh mục phụ gia thực phẩm. 

Qua kiểm tra cho thấy các công ty này đã mua số lượng soda lớn về sản xuất nước mắm, với công thức sản xuất 800 lít "nước mắm" độ đạm 25-35% gồm: đun trong 40-50 giờ 17.000 lít hỗn hợp có 95% là dịch bột ngọt có vị chua, 5% dịch nước tôm, 120kg Soda. Kết quả ngoài 800 lít nước mắm, còn thu được 700 lít muối kết tủa.

Trong thời gian thanh tra, đoàn thanh tra đã yêu cầu cả các công ty kể trên tạm dừng sản xuất, trả lại toàn bộ lượng soda đã nhập và phạt hành chính các công ty này. Các nước mắm bán thành phẩm được làm từ soda đã được chuyển sang sử dụng cho gia súc. 

Nhều người lo lắng việc ​dùng chất tẩy rửa công nghiệp trong sản xuất nước mắm nguy hại thế nào? Hình minh họa.

Mặc dù các công ty đã bị xử phạt, nhưng vụ việc đang gây bức xúc trong dư luận. Nhiều người hoang mang, lo lắng liệu các chất tẩy rửa có trong nước mắm sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe người tiêu dùng?

Theo PGS.TS Trần Hồng Côn, giảng viên ĐH Khoa học tự nhiên, Hà Nội khi sản xuất nước mắm nếu dư thừa axit HCl sẽ sử dụng soda trung hòa để tạo thành muối. 

PGS Côn cũng cho biết soda được cho phép sử dụng trong chế biến thực phẩm, trong đó có chế biến thủy sản (làm nước mắm, xì đầu), nhưng yêu cầu soda đó phải là soda thực phẩm, tức là đảm bảo độ tinh khiết, tránh sản phẩm bị tồn dư tạp chất có thể bao gồm chất độc hại.

Trong khi đó loại soda được phát hiện dùng làm nước mắm nêu trên lại là Soda công nghiệp (Soda Ash Light - Na2CO3). Đây là hóa chất dùng trong công nghiệp sản xuất chất tẩy rửa (như xà phòng), dệt nhuộm, không có trong danh mục phụ gia thực phẩm.

Sử dụng hóa chất này để trung hòa axit trong nước mắm là trái phép. Chúng không tinh khiết, chứa rất nhiều tạp chất nhất là các kim loại nặng ,gây nhiều rủi ro về sức khỏe không thể lường trước. Nếu sử dụng lâu dài, các tồn dư của những kim loại nặng sẽ tích tụ lại trong cơ thể gây nên các bệnh mãn tính, ảnh hưởng lên gan, suy gan, thận, thần kinh thậm chí còn là yếu tố gây ung thư

Để phân biệt giữa nước mắm thường và những loại nước mắm sử sụng soda công nghiệp này rất khó, vì mùi vị chúng như nhau, chỉ có xét nghiệm mới đưa ra các chỉ số khác biệt.