Nạn nhân bị rắn lục đuôi đỏ cắn khi đang hái rau ngoài vườn. Ảnh minh họa
Sáng ngày 23/9, bác sĩ Trần Minh Khoa - Khoa Cấp cứu, Bệnh viện quận Thủ Đức, TP.HCM cho Dân trí biết, vừa qua đơn vị này đã cứu sống một bệnh nhân bị rắn lục đuôi đỏ (loại rắn cực độc) cắn trong lúc hái rau ngoài vườn.
Bệnh nhân là anh N. P. T., 43 tuổi. Trước đó, anh T. ra vườn hái rau, trong lúc đưa tay với những ngọn rau thì anh có cảm giác đau nhói ở ngón tay, nên giật lại theo phản xạ. Nhìn kỹ vị trí bị tổn thương, anh phát hiện có 2 lỗ nhỏ, chảy máu nghi bị loài vật có nọc độc tấn công nên anh cùng người nhà đã truy tìm.
Sau khoảng 10 phút truy tìm thì người nhà anh bắt được một con rắn lục đuôi đỏ là loại rắn cực độc trong số các loại rắn lục với mình xanh và có đuôi màu đỏ. Ngay lập tức, anh được người nhà buộc dây garo vùng bị cắn và đưa đến Bệnh viện quận Thủ Đức.
Tại bệnh viện, sau khi xác định loại và họ rắn, qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân có tổn thương tại chỗ nặng, vết cắn vùng ngón tay sưng, phù nề lan đến giữa cẳng tay. Ngay lập tức, các bác sĩ đã sử dụng kháng sinh và rửa vết cắn ngừa nhiễm trùng, ngừa uốn ván, truyền 5 lọ huyết thanh kháng nọc rắn lục trong vòng 1 tiếng.
Tuy nhiên, 1 tiếng sau đó, tình trạng nhiễm độc của bệnh nhân không thuyên giảm, triệu chứng tổn thương tại chỗ nặng hơn lan lên khuỷu tay. Các bác sĩ quyết định truyền lặp lại 10 lọ huyết thanh kháng nọc rắn trong 1 giờ tiếp theo.
Sau khi truyền tổng cộng 15 lọ huyết thanh, tình trạng tổn thương tại chỗ ngưng diễn tiến. Bệnh nhân tiếp tục được truyền 3 liều huyết thanh kháng nọc rắn duy trì trong 18 giờ tiếp theo, các biểu hiện tổn thương, tình trạng nhiễm độc được đẩy lùi.
Sau điều trị, tổn thương tại vết thương trên tay trái bênh nhân đã được kiểm soát, giảm sưng nề, không diễn tiến nặng thêm trong vòng 24 giờ sau khi kết thúc truyền huyết thanh kháng nọc rắn. Bệnh nhân đã được xuất viện tình trạng sức khỏe ổn định.
BS Khoa cho hay, rắn lục đuôi đỏ có mình xanh và đuôi có màu nâu đỏ. Đây là loài rắn có nọc độc chỉ xếp sau loài rắn hổ mang chúa. Điểm khác biệt là rắn lục đuôi đỏ không đẻ trứng mà đẻ ra rắn con, mỗi lứa đẻ từ 7-16 con.
Trong mùa sinh sản, rắn cái rất hung dữ và có nọc độc nguy hiểm. Loại rắn này có nhiều nọc độc với hơn 20 thành phần khác nhau. Hơn nữa, vết cắn của loài rắn này thường bị chảy máu nhiều và sưng rất nhanh.
Trao đổi với GĐ&XH, bác sĩ Vũ Ngọc Chức – Trưởng Khoa Cấp cứu, Bệnh viện quận Thủ Đức cho biết, hàng năm, bệnh viện tiếp nhận rất nhiều trường hợp bị rắn độc cắn, đây là tai nạn xảy ra quanh năm.
Theo BS Chức, ở nước ta, các trường hợp bị rắn độc cắn thường gặp 2 họ rắn chính, đó là họ rắn hổ và họ rắn lục. Nếu không xác định được loại rắn độc nào cắn thì bác sĩ có thể dựa trên biểu hiện nhóm triệu chứng rắn cắn để nhận diện họ rắn nhằm có hướng điều trị thích hợp.
Đối với họ rắn hổ, 2 nhóm biểu hiệu thường gặp là tổn thương mô tại chỗ (đau, phù nề diễn tiến, hoại tử...) và biểu hiện thần kinh (yếu cơ, liệt cơ, liệt dây thần kinh...). Nguyên nhân tử vong trước nhập viện thường gặp do yếu liệt cơ hô hấp do nọc rắn gây nên.
Đối với họ rắn lục, 2 nhóm biểu hiệu thường gặp là tổn thương mô tại chỗ và biểu hiện bất thường về huyết học (chảy máu, rối loạn đông cầm máu...). Nguyên nhân tử vong thường do chảy máu, mất máu diễn tiến rất nhanh và nặng.
Do đó, bác sĩ khuyến cáo, nếu không may bị rắn cắn hoặc phát hiện người bị rắn cắn cần đưa nạn nhân rời khỏi hiện trường an toàn. Người bị rắn cắn phải hạn chế vận động, rửa- băng ép và nẹp cố định vùng chi bị rắn cắn nhằm hạn chế việc hấp thu nọc độc qua đường bạch huyết. Gọi cấp cứu 115 để vận chuyển người bệnh đến bệnh viện xử trí cấp cứu, truyền huyết thanh kháng nọc độc rắn nếu có chỉ định.
Một số sai lầm rất phổ biến trong sơ cứu rắn cắn là việc rạch, hút nọc độc, buộc garo, bôi các chất lạ vào vùng bị cắn. Việc sơ cứu không đúng sẽ gây hại thêm cho người bị rắn cắn như: nhiễm trùng, đoạn chi và thậm chí là tử vong.