Hàng năm, thế giới có khoảng 5 triệu trường hợp tử vong do các bệnh có liên quan đến thuốc lá, tức là thuốc lá "giết chết" xấp xỉ 10.000 người mỗi ngày, tương đương với 10 máy bay loại lớn chở khách bị tai nạn mỗi ngày hay nói cách khác cứ mỗi 8 giây lại có một người chết do thuốc lá...
Ước tính đến năm 2030, số người tử vong hàng năm do các bệnh liên quan với thuốc lá sẽ tăng lên 10 triệu người, nhiều hơn cả các trường hợp tử vong do nhiễm HIV, bệnh lao, tai nạn giao thông tự tử và giết người cộng lại.
Cứ 8 giây có 1 người chết vì thuốc lá. Ảnh minh họa
Khói thuốc lá có chứa đến 7.000 chất khác nhau, trong đó có đến 69 chất gây ung thư. Ngoài ra, khói thuốc lá còn có các hoạt chất gây nghiện, gây độc tế bào, gây đột biến gen,...
Thuốc lá được sử dụng bằng cách đốt một đầu cho điếu thuốc cháy âm ỉ nhằm tạo khói khiến làn khói này bay vào miệng người hút thuốc từ đầu đối diện đối với người trực tiếp hút thuốc lá. Người hút thuốc lá bị động vô tình hít phải và tác động đến cơ thể còn nặng hơn người nhiều lần so với người hút.
Nicotine: Là một hóa chất gây nghiện, nicotine đi thẳng lên não của người hút, tạo ra cảm giác sảng khoái, hưng phấn thần kinh, giảm stress. Tuy nhiên, lạm dụng chất này lâu dài sẽ tạo ra nhiều hiệu ứng xấu tới sức khỏe bao gồm tim đập nhanh, tăng huyết áp, tê liệt vị giác và tâm trạng thẫn thờ.
Hắc ín: Hít phải khói thuốc lá tạo điều kiện cho hắc ín bám vào phổi và khí quản. Hắc ín trong thuốc lá có chứa hóa chất gây ung thư, chất này có khả năng kích thích sự phát triển của tế bào ung thư trong cơ thể.
CO (Carbon monoxide): Khi chất CO kết hợp với huyết tố cầu trong máu, nó sẽ gây cản trở sự vận chuyển oxy đến tế bào. Hiện tượng này biểu hiện trên người hút thuốc lá khi họ thấy khó thở, mệt mỏi lâu dẫn dẫn đến bệnh tắc nghẽn mạn tính.
Tác nhân oxy-hóa: Những chất phản ứng với oxy, chúng có thể hình thành cục máu đông trong mạch máu làm người hút thuốc lá tăng nguy cơ bị nhồi máu cơ tim và đột quỵ .
Benzen: Benzen khiến tế bào bị tổn thương nhiễm sắc thể và có thể gây ra bệnh ung thư máu , ung thư thận cho người hút thuốc lá, hay người hít phải khói thuốc lá thụ động.
Hút thuốc lá chính là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trên cơ thể con người. Thực tế, đối với 100 người hút thuốc lá có đến 80 thậm chí là 90 người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Hút thuốc lá tác hại thế nào?
Phổi tắc nghẽn mạn tính
Hút thuốc lá chính là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trên cơ thể con người. Thực tế, đối với 100 người hút thuốc lá có đến 80 thậm chí là 90 người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Phổi tắc nghẽn mạn tính có thể gây tử vong gấp 30 lần ở người hút thuốc lá nặng so với những người không hút thuốc. Thậm chí sau khi đã bỏ thuốc lá, nguy cơ tử vong do bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do thuốc lá gây ra vẫn cao hơn so với những người không hút thuốc lá.
Hút thuốc lá gây ung thư
Một trong những tác hại của thuốc lá nguy hiểm nhất chính là ung thư phổi . Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi cao hơn người bình thường. Các hóa chất gây tổn thương tế bào và biến chúng trở thành ung thư.
Nghiên cứu của Anh Quốc vào năm 2011 cho thấy có đến hơn 80% người bị ung thư phổi trong năm 2010 là do hút thuốc. Tỷ lệ người hút thuốc tử vong vì ung thư phổi cao gấp 15 lần so với người không hút thuốc.
Ngoài ra, hút thuốc lá còn gây ra các bệnh ung thư khác như ung thư miệng, yết hầu, dạ dày, thận, gan, bàng quang, ung thư vú và cả ung thư cổ tử cung.
Bệnh tim mạch, đột quỵ
Tác hại của việc hút thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch và đột quỵ . Người hút thuốc lá có nguy cơ xuất hiện cơn đau tim cao gấp đôi so với người không hút thuốc lá.
Thuốc lá còn gây tổn thương cho thành mạch máu, chất trong thuốc lá giúp cholesterol xấu trong máu bám vào thành mạch dẫn đến sự hình thành mảng xơ vữa, làm hẹp và tắc nghẽn mạch máu.
Lão hóa
Người hút thuốc trông có vẻ già hơn người không hút.Sở dĩ thấy già hơn bởi vì thuốc lá làm thay đổi da, răng và tóc. Chảng hạn như thiếu oxy và các chất dinh dưỡng làm cho da bị tổn thương các chất collagen và elastin, khiến cho da bị nhão và trổ đồi mồi.
Mất thị lực
Người hút thuốc có nguy cơ cao về vấn đề thị lực khi lớn tuổi. Thực vậy, hút thuốc làm tăng gấp đôi nguy cơ bị mất thị lực. Hút thuốc làm tổn thương tế bào võng mô và làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa võng mô do tuổi tác. Hút thuốc còn gây ra chứng đục thủy tinh thể.
Bệnh răng miệng
Răng ố vàng là hậu quả của khói thuốc nhưng tổn thương răng không dừng lại ở đó. Người hút thuốc còn mắc bệnh cao răng và có hơi thở hôi thường xuyên so với người không hút.
Hen suyễn
Khi hít khói thuốc thì khói kích thích những chất đọng trong niêm mạc của khí quản. Các chất này có thể phát khởi cơn hen ác tính ở người bị hen. Vấn đề này càng trở nên phức tạp hơn bởi vì hút thuốc có thể dẫn đến tổn hại đường hô hấp và như vậy cản trở hiệu quả của thuốc chữa hen (khí dung).
Loãng xương
Những người hút thuốc có thể dẫn đến tình trạng xương dễ gãy, một chứng bệnh được gọi là loãng xương. Nguyên nhân là do khói thuốc có một tác dụng độc hại trên xương bằng cách cản trở sự tạo tế bào xương. Chất độc này còn gây rối loạn về hoc-môn như oestrogen mà xương cần để duy trì sự chắc khỏe của xương.
Rối loạn cường dương
Hút thuốc làm tăng nguy cơ bị bất lực ở nam giới bởi vì tác động đến lượng máu cần thiết cung cấp để làm dãn dương vật trong sự cường dương.
Một công trình nghiên cứu trên 2.000 người đàn ông ở Mỹ trong độ tuổi từ 40 – 79 cho thấy những người hút thuốc lá hầu như đều bị rối loạn cường dương.