Loạn quảng cáo thuốc “gia truyền” trên mạng

Suýt chết vì thuốc nam mua qua mạng

Mới đây, Bệnh viện (BV) Nhiệt đới T.Ư đã tiếp nhận 1 bệnh nhân (63 tuổi, có tiền sử bệnh đái tháo đường 20 năm) trong tình trạng nguy kịch, kích thích, vật vã, tụt huyết áp. Kết quả thăm khám cho thấy, bệnh nhân bị suy thận, suy đa tạng, toan chuyển hóa, toan lactic rất nặng. Theo các bác sĩ, nhiễm toan lactic là tích tụ acid lactic trong máu. Sau hồi sức tích cực, bệnh nhân được cắt thuốc vận mạch, dừng lọc máu, tiên lượng vẫn nặng. Bác sĩ Nguyễn Viết Nam (Khoa Cấp cứu) cho biết, chỉ nhập viện chậm 5 phút là bệnh nhân này có thể tử vong.

Người nhà cho biết, gần đây, ông đã mua qua mạng 1 túi thuốc viên tròn và 1 túi thuốc bột không nhãn mác về uống. Ngày 15/3, bệnh nhân vật vã, mệt lả đi nên người nhà đã đưa đi cấp cứu.

Các bác sĩ đã gửi mẫu thuốc gia đình cung cấp đến Viện Pháp y quốc gia để phân tích thành phần. Kết quả, thuốc viên có thành phần phenformin, thuốc bột là paracetamol có tác dụng giảm đau.

Bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường nguy kịch tính mạng sau khi dùng thuốc trôi nổi mua trên mạng. Ảnh: BVCC

Theo bác sĩ Nam, phenformin là nguyên nhân chính khiến người đàn ông rơi vào tình trạng nguy kịch. Chất này giúp hạ đường huyết nhanh và có rất nhiều tác dụng phụ. Ngộ độc phenformin gây tỷ lệ tử vong lên tới 60%...

Trước đó, BV Nội tiết T.Ư cũng đã cấp cứu 3 bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường đã tự ý mua thuốc nam qua mạng về uống. Sau một thời gian dùng thuốc, 3 người này đã phải nhập viện trong tình trạng cơ thể suy kiệt, đường huyết tăng cao. Cụ thể như bệnh nhân N.V.T (58 tuổi, ngụ tại Kiến Thụy, Hải Phòng) đã vào khoa Cấp cứu (Bệnh viện Nội tiết T.Ư) trong tình trạng đường huyết và huyết áp tăng cao, da niêm mạc phù nề, cơ thể mệt mỏi, hoạt động chậm.

Bác sĩ Nguyễn Công Bình, (khoa Cấp cứu, BV Nội tiết T.Ư), trong thời gian qua, khoa Cấp cứu tiếp nhận liên tiếp nhiều bệnh nhân mắc đái tháo đường tăng huyết áp với nguyên nhân tự ý dùng thuốc không rõ nguồn gốc, được quảng cáo trên internet.

Loạn thuốc gia truyền

Một số thuốc không nhãn mác bệnh nhân mua trên mạng. Ảnh: I.T

Trên trang Facebook "thuốc gia truyền đặc trị sùi mào gà, lậu, giang mai" cho biết: "hiện tại chi phí chỉ 2 triệu 1 tháng... thời gian điều trị là 6-8 tháng... tới này thời gian điều trị được rút ngắn xuống còn 3 tháng, chi phí điều trị cho 2 bệnh nhân đang thí điểm là 2 triệu/tháng. Sắp tới giá có thể vài chục triệu đến 100 triệu 1 liều trình chữa! Tùy theo cách ứng xử ăn nói giá cả có thể thay đổi khác nhau!" mà không hề có thông tin về bác sĩ đông y, giấy cấp phép hoạt động...

Về bệnh này, Thày thuốc nhân dân, bác sĩ Nguyễn Xuân Hướng - nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam khẳng định: "Thuốc đông y, thuốc nam hoàn toàn không chữa được các bệnh sùi mào gà, lậu, giang mai. Bệnh nhân bị bệnh này đều phải đi khám và điều trị bằng thuốc tây y mới có thể khỏi".

Dù sùi mào gà, giang mai, bệnh lậu, thuốc đông y, thuốc nam không chữa được nhưng trên mạng xã hội có hàng chục trang quảng cáo về thuốc đông ý, thuốc nam chữa các bệnh này. Bác sĩ Hướng nhận định, đây là các chiêu trò lừa gạt, đánh vào tâm lý của người mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục thường xấu hổ nên ngại đi khám, muốn mua thuốc lén lút, mua thuốc qua mạng. "Đừng tin lời quảng cáo lừa gạt mà tiền mất tật mang"- bác sĩ Hướng khuyến cáo.

Chỉ gõ cụm từ "thuốc gia truyền", "thuốc nam gia truyền", "thuốc đông y gia truyền" là người tìm kiểm có thể tìm được hàng ngàn trang quảng cáo thuốc gia truyền đủ loại. Các bệnh mà "thuốc gia truyền" này chữa trị thường là các bệnh mãn tính như xương khớp, đái tháo đường, trĩ, gout, thừa cân béo phì, chữa nám, chữa các bệnh lây truyền qua đường tình dục...

Những lời quảng cáo thổi phồng như: Uống 1 lần khỏi ngay, bệnh "biến mất vĩnh viễn", dù đó là bệnh cấp tính hay bệnh mãn tính mà giới khoa học đã chứng minh chỉ có thể uống thuốc để ổn định triệu chứng chứ không thể khỏi hoàn toàn như đái tháo đường, gout...

Theo Cục Quản lý y dược cổ truyền (Bộ Y tế), trong thời gian qua, Cục đã tiếp nhận nhiều phản ánh của các cơ quan truyền thông, báo chí về các trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật liên quan đến hành nghề khám chữa bệnh y học cổ truyền, kinh doanh dược cổ truyền và quảng cáo sai sự thật về khám chữa bệnh y học cổ truyền trên mạng, cụ thể là các ứng dụng YouTube, Facebook… tại các địa phương.

Ông Nguyễn Thế Thịnh- Cục trưởng Cục Quản lý y dược cổ truyền cho biết: Bất kỳ sản phẩm thuốc nào cũng phải dựa trên bằng chứng, khoa học; các bài thuốc y học cổ truyền cũng phải xây dựng và phát triển dựa trên yêu cầu này. Theo quy định, các cơ sở sản xuất thuốc gia truyền được sở y tế địa phương cấp phép và chỉ lưu hành trong phạm vi cấp tỉnh. Các bài thuốc này cũng chỉ được lưu hành toàn quốc khi được Bộ Y tế và cơ quan chịu trách nhiệm về quản lý y dược cổ truyền cấp phép.

Tuy nhiên thực tế hiện nay, thuốc y học cổ truyền, nhất là thuốc gia truyền chưa đảm bảo nguồn gốc, chất lượng, lại dễ dàng xuất hiện trên mạng với những lời quảng cáo "có cánh" như: Điều trị tận gốc, an toàn, cam kết chữa khỏi 100%... Để hạn chế tình trạng thuốc đông y quảng cáo tràn lan, Bộ Y tế cho biết, sẽ rà soát tổng thể các vấn đề về cấp phép, hành nghề khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền; với người đã được cấp phép, phải bổ sung, cập nhật chuyên môn; quá trình hành nghề nếu có sai sót thì cơ sở quản lý ở địa phương chịu trách nhiệm.

Đặc biệt, sắp tới Bộ Y tế cũng sẽ xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, chất lượng dược liệu. Cùng với đó là các biện pháp tăng cường thanh kiểm tra lĩnh vực y dược cổ truyền tư nhân, đảm bảo thuốc đông y phải phát triển dựa trên khoa học bằng chứng.