Chưa có nghiên cứu nào chứng minh hiệu quả của thuốc giải rượu
Trả lời trên báo Gia đình xã hội bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, tại Trung tâm Chống độc, ngày nào cũng có bệnh nhân nhập viện ngộ độc rượu do ethanol và methanol (cồn công nghiệp).
Vào thời điểm trước và sau Tết, ngộ độc rượu cấp tính thường tăng nhiều so với các thời điểm khác trong năm. Nhiều trường hợp vào viện trong tình trạng hôn mê sâu với các biến chứng như: Khó thở, suy hô hấp, hạ đường huyết, tiêu cơ vân, suy thận.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai)
Bệnh nhân ngộ độc do ethanol, nhẹ thì bị ức chế thần kinh trung ương gây kích thích, phấn chấn, nói nhiều, không làm chủ được bản thân khi điều khiển phương tiện giao thông; nặng thì gây tụt huyết áp, loạn nhịp tim, thở yếu, có thể ngừng thở, gây hạ đường máu, viêm dạ dày, chảy máu dạ dày…
Còn với bệnh nhân ngộ độc rượu do methanol nguy hiểm hơn nhiều. Nhẹ thì ảnh hưởng đến thị lực, nặng ảnh hưởng đến thần kinh, não, máu, tim mạch, huyết áp, thận… rất dễ dẫn đến tử vong. Nếu may mắn giải độc kịp thời vẫn có thể để lại di chứng ở não bộ.
Theo BS Nguyễn Trung Nguyên, khi bệnh nhân bị ngộ độc rượu, nhất là có rối loạn ý thức, nguyên tắc cấp cứu cơ bản ban đầu là phải đảm bảo thông thoáng đường hô hấp, bằng cách cho bệnh nhân nằm đầu cao và nằm nghiêng sang một bên. Tốt nhất là nằm nghiêng sang bên phải có tác dụng dẫn lưu đờm giãi ra ngoài, hạn chế nguy cơ hít vào phổi, đặc biệt trong trường hợp bệnh nhân nôn.
Tư thế này còn gọi là tư thế nghiêng an toàn. Cứ vài giờ phải đánh thức bệnh nhân dậy, nếu bệnh nhân tỉnh và có thể ăn uống được thì cho ăn cháo loãng... nhằm tránh hạ đường huyết.
Nếu bệnh nhân không tỉnh, nói ú ớ không rõ từ hoặc có dấu hiệu nặng không biết, thở nhanh và thở sâu, tím tái, chân tay lạnh… thì vẫn giữ bệnh nhân ở tư thế đầu cao, nằm nghiêng an toàn, sau đó nhanh chóng gọi người đến hỗ trợ, gọi xe cấp cứu tới xử lý và đưa bệnh nhân tới bệnh viện.
Nếu bệnh nhân tỉnh dậy nhưng đau đầu nhiều, chóng mặt và nhìn mờ, sợ ánh sáng, giảm hoặc mất thị lực, ảo thị... cần phải đưa tới bệnh viện khám. Với cả hai trường hợp, chúng ta phải ủ ấm cho bệnh nhân, đặc biệt là trời rét. Tuyệt đối không cho người bệnh tự điều khiển xe cộ hay lao động… dễ gây ra các tai nạn đáng tiếc.
Hiện nay, tình trạng lạm dụng các loại thuốc giải rượu đang có xu hướng gia tăng. Trong khi đó, thực tế lại chưa có nghiên cứu nào chứng minh được hiệu quả rõ ràng của thuốc giải rượu, kể cả dạng uống hay tiêm.
Theo BS Nguyên, những loại thuốc này thường chỉ có tác dụng hỗ trợ phần nào với tác động chính là bù đắp muối, khoáng, vitamin. Không có chuyện cứ đang say dùng thuốc là tỉnh.
BS cũng khuyến cáo, khi say rượu không nên uống các thuốc chống nôn, vì sẽ khiến chất độc giữ lại trong cơ thể, gan không thể lọc kịp, gây tổn hại nghiêm trọng, lâu ngày sẽ gây xơ gan, ung thư gan.
Sai lầm khi dùng nước chanh
BS Nguyên chia sẻ, hầu hết mọi người đều lầm tưởng uống nước chanh hoặc đồ uống chua có thể giúp giải rượu nhanh hơn mà không biết loại đồ uống này có thể gây tổn thương dạ dày.
“Nếu vẫn còn lượng rượu trong người thì khi kết hợp với đồ uống chua dễ gây nôn thêm, gây tổn thương dạ dày do có axit”, BS Nguyên giải thích.
Thêm nữa, các “ma men” thường rất dễ ngủ trong lúc say, nếu cho uống nước chanh gây nôn trong lúc ngủ có thể khiến dịch nôn, thức ăn chui vào phổi gây sặc, ngạt thở và có thể tử vong nếu không được sơ, cấp cứu kịp thời.
Do vậy, thay vì uống nước chanh thì nên cho người say uống các đồ uống có đường, mật ong, muối, nước canh, sữa...
Cho người say rượu uống nước chanh giải rượu là một sai lầm
Một sai lầm khác cũng được nhiều người áp dụng là uống aspirin hoặc paracetamol trước hoặc sau khi uống rượu để giảm các cơn đau đầu, tăng “đô rượu”.
“Đây là điều cấm kỵ. Paracetamol là thành phần chính trong các loại thuốc giảm đau, hạ sốt, chữa cảm cúm. Khi uống rượu, bia vào, gan đang bị ảnh hưởng lại thêm paracetamol cùng một lúc chuyển hoá có thể làm gan tê liệt. Hay như aspirin, một loại thuốc giảm đau, hạ sốt, khi uống phối hợp với rượu sẽ kích ứng niêm mạc dạ dày, tá tràng, dẫn đến viêm loét hoặc thậm chí có thể gây xuất huyết tiêu hóa”, BS Nguyên khuyến cáo.
Để tránh nguy hiểm, BS Nguyên khuyên mọi người nên uống rượu ở mức vừa phải. Nên uống từ từ kết hợp với sử dụng đồ ăn, xen kẽ với nước lọc; không dùng rượu bia không rõ nguồn gốc; không nên uống nhiều loại rượu cùng lúc.
Khi thấy có biểu hiện đau đầu, chóng mặt... sau vài tiếng uống rượu, người dân cần tới bệnh viện khám ngay.