Cách phản đối thu phí đường bộ có 1-0-2: Bấm còi liên thanh quanh trụ sở chính quyền

Tháng 2/2016, Nghị viện bang Rhode Island, Mỹ thông qua dự luật thu phí đường bộ đối với xe tải của bang này sau một cuộc bỏ phiếu với 52 phiếu đồng thuận và 21 phiếu phản đối. Ngay lập tức, nghiệp đoàn xe tải tại bang này tổ chức một cuộc diễu hành phản đối đặc biệt và có phần điếc tai.

Hàng chục chiếc xe tải với biểu ngữ phản đối việc thu phí đường bộ dán phía trước và bấm còi khi chạy qua tòa nhà của nghị viện bang Rhode Island. Đoàn xe tải có sự tham gia của cả các nhóm tài xế địa phương và tài xế của các bang khác, cũng như bao gồm cả các xe tải thuộc diện bị thu phí và không bị thu phí.

Song dự luật thu phí đường bộ đối với xe tải tại bang Rhode Island vẫn được thông qua và có hiệu lực vào đầu năm 2017. Trong đó, mức phí được áp dụng đầy đủ với tất cả các loại xe tải hạng nặng nhưng chính quyền bang Rhode Island quyết định giảm một nửa phí đăng ký đối với xe tải trong bang.

Biểu ngữ phản đối thu phí đường bộ ở bang Rhode Island (Mỹ). Ảnh: Twitter

Chính quyền bang Rhode Island dự định sử dụng khoản tiền thu được để sửa chữa hạ tầng đường bộ trong bang nhằm giảm thiểu việc phải mượn vốn từ quỹ đường bộ liên bang.

Tuy nhiên, đến tháng 5/2017, các đảng viên đảng Cộng hòa và tài xế tiếp tục kêu gọi các nhà làm luật bãi bỏ dự luật thu phí đường bộ đối với xe tải tại bang Rhode Island.

Việc thu phí đường bộ là điều quen thuộc với người dân Mỹ. Ở nhiều bang của Mỹ, người dân có thể lựa chọn đi đường thu phí để giảm thiểu tắc đường và chất lượng đường tốt hơn hoặc đi đường không thu phí để tiết kiệm tiền.

Tại sao ở Mỹ có đường thu phí và đường miễn phí? Vì phần lớn số tiền dùng để xây đường tại Mỹ được lấy từ Quỹ Tín thác đường cao tốc (HTF) từ thuế xăng dầu. Nhưng, nguồn thu này đang ngày một giảm sút vì nhiều lý do. Do đó, không còn cách nào hợp lý hơn là buộc phải thu phí để tăng ngân sách đầu tư xây dựng/bảo trì đường bộ.

Tài xế bấm còi phản đối thu phí đường bộ khi đi ngang qua tòa nhà nghị viện bang Rhode Island, Mỹ. Nguồn: WPRI

Theo Báo cáo về thu phí đường bộ tại Mỹ, lợi ích đầu tiên mà người dân nhận được khi di chuyển trên đường thu phí là đường tốt hơn, an toàn, ít tắc nghẽn, dễ dự đoán thời gian hành trình và giảm nhu cầu đóng thuế để phục vụ xây mới/bảo trì đường bộ.

Nếu không có tiền từ thu phí, nhiều tuyến cầu/đường tại Mỹ có lẽ không bao giờ được xây dựng. Người điều khiển phương tiện có thể chọn đường thu phí hoặc đi các tuyến thay thế khác và không ai có quyền ép buộc cánh tài xế trong việc này.

Trong bối cảnh ngân sách bị cắt giảm, một số bang ở Mỹ còn muốn thu phí trên các tuyến đường cao tốc liên bang sẵn có. Mặc dù các đường cao tốc này vốn được xây bằng tiền thuế, nhưng đang già cỗi và xuống cấp trầm trọng theo thời gian nếu không có nguồn đầu tư mới để bảo trì.

Chi phí để sửa chữa, duy tu những con đường này sẽ còn cao hơn chi phí xây dựng ban đầu. Trong khi, quỹ HTF lại không còn đủ tiền để bảo trì chứ chưa nói đến xây lại. Do đó, chính quyền phải nghĩ đến việc thu phí để gây quỹ.