Bệnh nhân bất ngờ phát hiện mất thận trái
GS.TS Trịnh Hồng Sơn, Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Đức trong buổi gặp gỡ thông tin báo chí.
Ngày 26/8, lãnh đạo Bệnh viện Việt Đức đã có buổi làm việc với báo chí để thông tin về vụ một bệnh nhân có đơn đề nghị làm rõ việc bác sĩ BV Việt Đức bị tố đã tự ý cắt bỏ thận trái của một bệnh nhân trong ca phẫu thuật năm 2015 mà không hề thông báo cho gia đình.
Đó là trường hợp của bà Lê Thị Nga (55 tuổi, ở xã Hà Thái, huyện Hà Trung, Thanh Hóa). Đơn phản ánh của bà Nga như sau: “Ngày 20/7/2019, tôi đi tiểu buốt, tiểu ra máu nghi bị sỏi thận nên ra Bệnh viện Việt Đức thăm khám. Cách đây gần 4 năm tôi cũng đã phẫu thuật lấy sỏi tại BV nên rất tin tưởng chuyên môn của các bác sĩ.
Ngày 24/7/2019, sau khi thăm khám, tôi được các sĩ chỉ định siêu âm tại BV Việt Đức. Kết quả siêu âm xác định: Thận phải: Kích thước bình thường, nhu mô dày bình thường, nhóm đài bể thận trên giãn khu trú, không thấy sỏi. Có nang cực dưới, kích thước 21mm. Thận trái: kích thước bình thường, nhu mô dày mỏng không đều, đài bể thận giãn. Đài bể thận có vài sỏi, các sỏi nhỏ nhất kích thước lớn nhất là 23mm.
Sau đó, tôi được cho đi chụp Xquang tại BV và chụp cắt lớp. Kết quả cho thấy: Thận bờ không đều, kích thước bình thường dọc thận 105mm. Đài bể thận giãn không đều, có sỏi nhóm đài trên và dưới. Sỏi lớn nhất là 7mm, dày nhẹ và đều thành bể thận. Nhu mô dày mỏng không đều.
Niệu quản không gian. Không thấy thận trái bình thường trong hố thận trái. Không thấy khối khu trú bất thường trong hố thận trái (không có thận trái). Sau khi nhận kết quả siêu âm, chụp Xquang, gia đình tôi tá hỏa bởi không biết tại sao mình mất thận trái”.
Trao đổi với báo chí về vấn đề này GS.TS Trịnh Hồng Sơn, Phó Giám đốc BV Việt Đức cho biết trong trường hợp bệnh nhân này có chỉ định mổ và đánh giá thận đã mất chức năng.
“Bệnh nhân có hồ sơ rất rõ ràng, chúng tôi không thể bịa đặt hay sửa chữa hồ sơ này. Có rất nhiều phương pháp điều trị sỏi thận, với mỗi chỉ định khác nhau và có thể thay đổi từng ngày từng giờ theo tiến triển của bệnh.
Sỏi thận có thể không mổ nếu chức năng thận còn tốt, không đau không chảy máu… Thận mất chức năng phải xử lý và một trong những phương pháp điều trị là phải cắt thận vì không thể tán sỏi và điều trị được nữa. Bệnh nhân này rơi vào trường hợp phải cắt thận”, GS.TS Trịnh Hồng Sơn cho biết.
Về vấn đề bệnh nhân và người nhà thắc mắc là kết quả chụp cắt lớp không có thận trái trong khi đó siêu âm lần đầu ngày 24/7 vẫn có thận trái? Giải thích về vấn đề này BS Đỗ Ngọc Sơn, Phó Trưởng khoa Tiết Niệu, BV Việt Đức cho biết: “Bác sĩ phẫu thuật trước đây đã cắt thận ở dưới bao. Có nghĩa là bao thận còn nguyên. Thận bệnh nhân lúc đó ứng mủ quá nhiều, khiến bao thận dày và không thể cắt bỏ hết được. Do vậy, khi siêu âm nhiều khi thấy bao này là thận. Do bao này bị teo nhỏ lại, nên bác sĩ tiếp tục cho bệnh nhân chụp cắt lớp”.
Bệnh viện sửa hồ sơ?
Đơn phản ánh của bệnh nhân Lê Thị Nga.
Theo đơn phản ánh của bệnh nhân Lê Thị Nga, bản thân bà và gia đình chưa được bao giờ được thông báo phải cắt thận trong ca phẫu thuật 4 năm trước
Cụ thể bà Nga viết: Trước khi phẫu thuật, tôi và người nhà là Lê Văn Bảy (anh trai) làm các thủ tục tại BV. Chúng tôi được bác sĩ BV giải thích là mổ để lấy sỏi và gia đình ký cam kết theo đúng quy trình. Gia đình đồng ý và ký cam kết phẫu thuật lấy sỏi. Sau phẫu thuật, tôi xuất viện về quê. Từ thời điểm đó đến nay, tôi vẫn không biết mình bị mất thận trái.
Sau khi biết mình không còn thận trái, tôi thắc mắc với BV về ca phẫu thuật cách đây gần 4 năm. BV có hẹn và làm việc vào ngày 5/8 tại BV. Tại buổi làm việc này, có GS. Trịnh Hồng Sơn, Phó Giám đốc BV chủ trì.
Theo giải thích của BV, khi phẫu thuật lấy sỏi, kíp mổ thấy thận trái yếu, ứ nước và có liên quan đến tụy nên “tự cắt” không cần giải thích với người nhà. Sau đó, BV có đưa ra bản cam kết thực hiện cắt thận có chữ ký của người nhà tôi. Tuy nhiên, tôi cho rằng sự việc không đúng như vậy.
Thứ nhất, trong ca phẫu thuật gần 4 năm trước, chúng tôi chưa bao giờ được thông báo phải cắt thận. Nếu thời điểm phẫu thuật, bác sĩ không thể thông báo, vậy sau phẫu thuật sao không giải thích cho gia đình. Như vậy, việc bác sĩ tự ý cắt thận trong ca phẫu thuật mà không thông báo cho gia đình là vi phạm quy trình của ngành y.
Thứ hai, về giấy cam đoan. Trước khi phẫu thuật bác sĩ đã giải thích và người nhà tôi đồng ý ký giấy cam đoan phẫu thuật. Vì đã được giải thích từ trước là phẫu thuật lấy sỏi nên người nhà tôi ký mà không xem xét lại.
Như giải thích của BV, trong quá trình phẫu thuật mới phát hiện thận yếu, ứ nước nên đã cắt thận mà không thông báo cho gia đình. Như vậy, trước khi ca phẫu thuật tiến hành, bác sĩ không thể biết là buộc phải cắt thận mà chỉ xảy ra trong khi thực hiện phẫu thuật. Vì vậy, tôi cho rằng, BV đã sửa hoặc ghi thêm vào giấy cam đoan để hoàn thiện hồ sơ."
Trong khi đó, trong buổi thông tin báo chí, GS.TS Trịnh Hồng Sơn và các bác sĩ BV Việt Đức khẳng định bác sĩ trước khi thực hiện phẫu thuật đã giải thích với người bệnh và gia đình về những biến chứng trong phẫu thuật và gia đình đã ký cam kết. Trong đó, biến chứng chính là phải cắt thận hay biến chứng nặng nhất là tử vong.
Theo các bác sĩ, trong giấy ra viện của bệnh nhân cách đây 4 năm đã ghi rõ việc phải cắt bỏ thận. Giấy chứng nhận cách thức phẫu thuật; Giấy hẹn khám lại; Đơn thuốc đều ghi rõ điều này và những giấy tờ này đều giao bệnh nhân giữ.
“Trong hồ sơ của người bệnh vẫn còn lưu Bản mạch của điều dưỡng theo dõi ở đầu giường bệnh nhân và thậm chí quả thận bị cắt cũng phải gửi xuống Khoa Giải phẫu bệnh để đánh giá quả thận có đáng bị cắt hay không… Tôi là người chuyên môn tiết niệu, tôi không bao giờ khẳng định cắt thận ngay với trường hợp sỏi thận. Đây là bệnh lành tính và phải cứu trước, cứu không được mới buộc lòng phải cắt", BS Đỗ Ngọc Sơn giải thích.
Tuy nhiên với những vấn đề đã nếu trong đơn phản ánh, bệnh nhân Lê Thị Nga và gia đình vẫn mong muốn cơ quan chức năng làm rõ việc tự ý cắt thận của bà, cung cấp hồ sơ bệnh án cho gia đình (sao chụp hoặc tóm tắt bệnh án). Đồng thời, xử lý theo đúng quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân vi phạm (nếu có).
Bệnh nhân cũng mong muốn tổ chức buổi đối thoại với sự có mặt của các cơ quan chức năng và gia đình về sự việc. Đối với tổn hại sức khỏe khi bị cắt thận, gia đình bệnh nhân đề nghị BV hỗ trợ chi phí điều trị sau này khi bệnh nhân điều trị tại BV Việt Đức.