Theo các nhà khoa học, chất asen nhiễm vào gạo là do các chất ô nhiễm công nghiệp, thuốc trừ sâu được sử dụng trong quá khứ và nó có thể vẫn tồn tại trong các cánh đồng lúa nước qua hàng chục năm. Các nhà nghiên cứu Anh đã phát hiện ra các chất độc hại này có trong gạo và sản phẩm từ gạo được bán tại nước này có thể gây nguy hiểm cho trẻ em.
Thông thường, gạo có nồng độ asen vô cơ cao gấp 10 lần các thực phẩm khác. Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm châu Âu cho biết, những người ăn nhiều sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe như các vấn đề về phát triển, bệnh tim, tiểu đường và tổn thương hệ thần kinh.
Theo Giáo sư Meharg, phương pháp sôi gạo trong nồi cho đến khi nó hút hết nước và trở thành cơm sẽ khiến cho asen trong gạo hòa tan trong nước và thấm vào cơm.
Một chương trình truyền hình của BBC có tên “Trust Me, I’m a Doctor” (Hãy tin tôi, tôi là bác sĩ), Andy Meharg, giáo sư sinh học của đại học Queen’s University Belfast (Vương quốc Anh) đã thực hiện ba cách nấu cơm khác nhau.
Đầu tiên, ông sử dụng tỷ lệ 1 phần gạo – 2 phần nước, cách nấu quen thuộc khiến nước bốc hơi trong khi nấu. Kết quả là cách này để lại phần lớn arsen hiện diện ở gạo.
Trong cách thứ hai, ông dùng 1 phần gạo – 5 phần nước và chắt bỏ phần nước thừa. Trong cách này, asen còn sót lại một nửa. Trong cách cuối cùng, ông ngâm gạo qua đêm và nhờ thế lượng asen trong gạo giảm đi đáng kể.
Ông cho rằng, phương pháp nấu cơm an toàn nhất là ngâm gạo qua đêm, sau đó vo và rửa gạo cho đến khi nước trong rồi bỏ vào nồi nấu với tỷ lệ 1 phần gạo – 5 phần nước.
Đồng thời, việc nấu cơm theo kiểu đồ xôi, hơi nước nóng sẽ bốc hơi qua gạo và rửa sạch chất asen. Bằng cách thức này, chúng ta hoàn toàn có thể giảm được 57% asen với tỷ lệ 12 phần nước/1 phần gạo, và trong một số trường hợp có thể giảm được tới 85% asen.
Ngoài ra, các nhà khoa học tại Đại học Queen, bang Belfast, Anh, công bố, nấu cơm bằng lồng hấp có thể loại bỏ 85% asen vô cơ có trong gạo thông thường.