Gia Cát Lượng, nhà quân sự đại tài của nước Thục, ngoài nhiệm vụ hiến kế đánh giặc, khôi phục Hán thất, ông cũng không ngừng tìm kiếm và bồi dưỡng nhân tài cho quốc gia.
Hoàn cảnh đó khiến Khổng Minh phải có cái nhìn chính xác về những người mà ông có ý định trọng dụng, để tránh phải nuôi ong tay áo, đồng thời không bỏ sót nhân tài cho đất nước.
Gia Cát Lượng đã đúc rút được 7 cách đo lòng người hết sức hữu hiệu, qua đó có thể phân biệt rạch ròi quân tử, tiểu nhân tài năng, hèn kém mà thu nhận và bồi dưỡng họ và dùng những người này vào các công việc phù hợp, đem lại lợi ích cho quốc gia.
Gia Cát Lượng chủ trương đưa ra vấn đề đúng sai rõ ràng để dò hỏi đối phương, nhằm xem xét chí hướng của đối phương như thế nào, thái độ có đặc điểm gì, từ đó xác định được lập trường của người đối diện
Theo Khổng Minh, muốn đánh giá một người có đáng trọng dụng hay không, đầu tiên phải hiểu được cách nhìn nhận của người đó có phải tích cực, chính xác hay không.
Với ông trung thành là điều quan trọng nhất, cũng là yếu tố cơ bản nhất. Kẻ làm tướng nếu như không phân biệt rõ địch và ta thì hậu quả là vô cùng thảm hại. Theo Gia Cát Lượng, “chí” là yếu tố đứng đầu.
Đưa ra một vấn đề khó rồi cùng tranh luận với đối phương, để thấy rõ khả năng ứng biến nhanh nhạy của người đó.
Theo Gia Cát Lượng, người có khả năng ứng biến giỏi, nhanh nhạy họ có thể chuyển bại thành thắng, mở một con đường mới cho bản thân và người đi theo mình. Ở vào những tình huống tưởng như không có lối thoát nhưng họ vẫn tìm được con đường ra, đó là những người tài giỏi, trí tuệ sáng suốt nên kết giao và cộng tác.
Đưa ra các chiến lược để xem trí tuệ của đối phương
Người thành công trước hết phải là người tài giỏi, trí tuệ hơn người, do đó muốn kiếm chứng tài năng của họ nên đưa ra các chiến lược để có thể hiểu rõ khả năng của đối phương.
Gia Cát Lượng quân sư đại tài thời Tam Quốc. Ảnh minh họa
Người có trí tuệ, khôn ngoan sẽ quan sát sâu sắc trong mọi tình huống, biết ứng phó linh hoạt trong mọi hoàn cảnh, biết lập luận phản biện để bảo vệ quan điểm và chiến lược của bản thân.
Bạn nên giữ những người có trí tuệ sâu sắc như vậy gần bên mình. Nếu đối phương quan sát hời hợt, bạn nên cẩn trọng khi muốn tìm lời khuyên từ họ.
Dùng rắc rối để xem dũng khí đối phương
Trong lúc yên bình ai cũng có thể tỏ ra nghĩa khí, dũng cảm. Nhưng chỉ khi nguy khốn thực sự, bản chất thực sự của những kẻ hèn nhát mới được tiết lộ. Kẻ dũng sẽ luôn vững vàng khi đối mặt với sự phản đối, xấu hổ, bê bối... Họ có thể kiểm soát được bản thân, không bỏ cuộc trước những nỗi sợ hãi, đau đớn và áp lực cao.
Ngược lại kẻ hèn kém bộc lộ sự bối rối, mất bình tĩnh và tìm đường thoái lui và chỉ nghĩ tới bản thân mình.
Dùng rượu để đánh giá tính cách đối phương
Hầu hết chúng ta đều giấu mình vì nhiều lí do. Vì thế, lúc thường ngày, rất khó để biết được một người thực sự suy nghĩ như thế nào. Lúc uống say là cơ hội để phát hiện tính cách thực sự của một người.
Những người uống rượu xong mà nói nhiều, hay kể lể khoe khoang về bản thân, nhận xét về người này, người nọ, là những kẻ không đáng tin cậy.
Đối với những người này, không nên kết giao dùng vào việc lớn, không nên tiết lộ bí mật gì, nhất là chuyện đại sự, bí mật kinh doanh Những người uống rượu xong mất kiểm soát bản thân, đánh mất lý trí thì khó làm được việc lớn.
Ngược lại người say rượu song vẫn giấu được suy nghĩ, không bộc lộ quá nhiều về tính cách của mình, giữ được sự bình tĩnh cần thiết, và có sự cư xử đúng mực, thể hiện một con người có bản lĩnh, đáng để kết giao liên, kết học hỏi.
Dùng lợi lộc để đánh giá sự liêm chính
Lợi lộc là thứ có thể khiến bản chất con người dễ dàng bộc lộ, người quân tử thường xem thường danh lợi, trọng nghĩa khinh tài, ngược lại kẻ tiểu nhân thường thấy lợi mà quên nghĩa.
Dùng tiền bạc, danh lợi để phân biệt quân tử, tiểu nhân qua đó có sự kết giao và cộng tác chính xác, tránh được những hậu họa về sau.
Giao việc cho đối phương và hẹn thời gian hoàn thành để nhận biết chữ tín của họ
Chữ tín là một trong những cái gốc của việc làm người. Người không có chứ tín khó thành việc lớn.
Để kiểm tra "chữ tín" của một người, hãy giao việc cho anh ta và và kiểm tra sự thật thà trong công việc từ đó có cái nhìn chính xác về bản thân anh ta về thái độ của anh ta với công việc và với những người xung quanh.
Sự hiểu biết và đánh giá đúng đắn về con người sẽ bảo vệ bạn khỏi những tổn hại và cư xử hài hòa hơn trong các mối quan hệ. Nếu là lãnh đạo, nó sẽ giúp bạn nhìn người, dùng người đúng đắn.
Khổng Minh dùng “Không thành kế” đuổi 15 vạn hùng binh Tư Mã Ý. Nguồn: Tam Quốc