Vết thương hở nên ăn gì để hồi phục nhanh chóng?

Tìm hiểu vết thương hở nên ăn gì?

MỤC LỤC: 

Vết thương hở là gì?
Các giai đoạn của quá trình làm lành vết thương hở
Vết thương hở nên kiêng gì?
Vết thương hở nên ăn gì, bổ sung gì?

Vết thương hở là gì?

Vết thương hở là loại vết thương làm tổn thương và phá hủy lớp da. Điển hình là các vết cắt, vết xước, bỏng... làm lộ ra các mô bên dưới.

Do không có lớp da bảo vệ nên vết thương hở rất dễ bị nhiễm trùng và có nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm qua đường máu. Chúng cũng mất nhiều thời gian hơn để lành lại. Vết thương gây đau và cản trở ít nhiều đến các hoạt động sinh hoạt.

Các giai đoạn của quá trình làm lành vết thương hở

Giai đoạn 1: Đông máu

Ngay khi bị thương, các tiểu cầu sẽ bám vào vết thương và kích hoạt quá trình đông máu. Các sợi fibrin hình thành nên cục máu đông để ngăn chặn xuất huyết.

Giai đoạn 2: Làm sạch vết thương

Các tế bào miễn dịch di chuyển đến vết thương để loại bỏ vi khuẩn xâm nhập và các mô chết. Quá trình viêm xảy ra để bảo vệ vết thương.

Giai đoạn 3: Tái tạo mô mới

Các tế bào mới được hình thành để thay thế các mô bị tổn thương. Các mạch máu mới được tạo thành để nuôi dưỡng mô. Collagen và các protein quan trọng cho quá trình lành vết thương.

Giai đoạn 4: Co cơ và tái tạo biểu bì

Các cơ và da xung quanh vết thương co lại để đóng vết thương. Biểu bì da mới phục hồi giúp bảo vệ vùng da bị tổn thương.

Quá trình lành vết thương hoàn tất khi vết thương được đóng kín hoàn toàn bởi lớp biểu bì mới. Tùy mức độ và vị trí vết thương mà thời gian lành sẽ kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.

Quá trình làm sạch vết thương của các tế bào bạch cầu

Dinh dưỡng hàng ngày cung cấp các nguyên liệu để thực hiện các quá trình trên. Do vậy, chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong quá trình lành vết thương.

Vết thương hở nên kiêng gì?

Trước khi tìm hiểu vết thương hở nên ăn gì, người bị thương cũng cần chú ý một số loại thực phẩm không nên sử dụng hoặc hạn chế để tránh làm chậm quá trình lành vết thương:

Đồ ăn nhiều dầu mỡ, chiên xào: các món chiên rán nhiều dầu mỡ khó tiêu, gây áp lực lên vết thương.
Đồ ngọt, bánh kẹo: chúng khiến máu lưu thông chậm hơn, ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương.
Rau sống: dễ gây nhiễm trùng cho vết thương hở. Chỉ nên ăn rau đã nấu chín.
Cà phê, rượu bia: làm co mạch, ảnh hưởng tới tuần hoàn máu.
Thực phẩm dễ gây dị ứng: hải sản, sữa... có thể gây phản ứng dị ứng, viêm nhiễm.
Đồ ăn cay nóng, gia vị mạnh: kích ứng vết thương, gây đau đớn.

Vì vậy, người bị vết thương hở cần lựa chọn chế độ ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa để tốt cho quá trình hồi phục.

Vết thương hở nên ăn gì, bổ sung gì?

1. Protein

Các thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa... cung cấp axit amin thiết yếu giúp tái tạo tế bào và mô mới. Chúng kích thích quá trình tạo collagen, elastin và các mô liên kết cần thiết cho quá trình lành vết thương.

Nguồn protein động vật dễ hấp thu hơn protein thực vật nên cần được ưu tiên. Mỗi ngày nên bổ sung khoảng 0,5 gam protein cho mỗi kg cân nặng.

2. Vitamin A

Vitamin A có vai trò quan trọng trong quá trình tái tạo lành mô và tăng sinh tế bào mới. Nó cũng làm tăng hoạt động sản xuất collagen giúp vết thương mau lành và hạn chế sẹo co rút.

Theo khuyến nghị, lượng vitamin A cần bổ sung mỗi ngày là:

• Vết thương nhẹ: 5.000 IU/ngày
• Vết thương vừa và nặng: 10.000 IU/ngày

Lưu ý:

Không nên vượt quá 10.000 IU/ngày để tránh ngộ độc vitamin A.

Chỉ bổ sung vitamin A khi có vết thương trong thời gian ngắn (2-4 tuần). Không dùng vitamin A liều cao kéo dài.

Phụ nữ có thai, cho con bú cần thận trọng khi dùng vitamin A.

Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có liều lượng phù hợp nhất.

Vết thương hở nên ăn gì để bổ sung vitamin A? 

Vitamin A có trong các thực phẩm sau: Gan động vật, các loại rau lá màu xanh đậm như rau bina, cải xoăn, rau chân vịt; cà rốt, khoai lang, bí đỏ, đu đủ, xoài, bơ...

3. Vitamin C

Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do. Nó cũng thúc đẩy quá trình tạo collagen và co mạch máu giúp vết thương mau lành.

Theo các nghiên cứu, lượng vitamin C được khuyến nghị bổ sung hàng ngày đối với người có vết thương hở như sau:

• Vết thương nhẹ: 100-200 mg/ngày
• Vết thương vừa: 200-500 mg/ngày
• Vết thương nặng: 500-1.000 mg/ngày

Lưu ý:

Không vượt quá 1.000mg vitamin C/ngày để tránh những tác dụng phụ.

Chỉ bổ sung vitamin C khi có vết thương, không dùng liều cao kéo dài.

Người bị sỏi thận, tiểu đường, Viêm loét dạ dày nên thận trọng.

Có thể chia nhỏ liều lượng trong ngày để dễ hấp thu.

Vết thương hở nên ăn gì để bổ sung vitamin C? 

Vitamin C có trong các thực phẩm sau: Cam, quýt, chanh, ớt chuông, kiwi, dâu tây, ổi... 

Vitamin C giúp thúc đẩy quá trình sản sinh collagen trên da

4. Vitamin K

Vitamin K tham gia vào quá trình đông máu và kích hoạt các protein cần thiết cho quá trình đông máu. Điều này giúp ngăn chặn chảy máu, làm se lại vết thương, rất cần thiết cho quá trình lành thương ban đầu và hạn chế các tổn thương lặp lại.

Vết thương hở nên ăn gì để bổ sung vitamin K? 

Vitamin K có trong các thực phẩm sau: Các loại rau lá xanh như rau dền, cải xoăn, rau diếp; dầu đậu nành, dầu olive, dầu hạt cải...

5. Các axit béo thiết yếu

Axit béo omega-3 và omega-6 trong các loại dầu thực vật, cá, quả hạch... giúp làm giảm viêm, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ quá trình làm lành vết thương.

6. Kẽm

Kẽm có vai trò quan trọng trong quá trình làm lành vết thương và tăng sinh tế bào da mới. Thiếu kẽm sẽ làm chậm quá trình tái tạo da và collagen.

Các khuyến nghị dinh dưỡng khuyến cáo lượng kẽm cần bổ sung hàng ngày như sau:

Đối với người lớn:

• Vết thương nhẹ: 10-15 mg/ngày
• Vết thương vừa và nặng: 25-30 mg/ngày

Đối với trẻ em:

• 1-3 tuổi: 5mg/ngày
• 4-8 tuổi: 10mg/ngày
• 8-13 tuổi: 15mg/ngày

Lưu ý:

Không bổ sung quá 40 mg kẽm/ngày để tránh nguy cơ độc tính.

Chỉ bổ sung kẽm khi có vết thương, không sử dụng liều cao trong thời gian dài.

Tham khảo ý kiến bác sĩ để có liều lượng phù hợp.

Đảm bảo cung cấp đủ kẽm sẽ giúp vết thương mau lành, tránh nhiễm trùng và hình thành sẹo xấu.

Một số loại thực phẩm giàu kẽm

Vết thương hở nên ăn gì để bổ sung kẽm? 

Thịt, trứng, sữa, hạt, ngũ cốc nguyên hạt... là những nguồn cung cấp kẽm dồi dào, cũng là các thực phẩm cung cấp lượng lớn protein.

Ngoài các thực phẩm này, người có vết thương hở có thể tìm hiểu các loại viên uống chứa kẽm (ví dụ ZinC Gluconate Nhất Nhất). Sản phẩm có bán ở hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc, bạn có thể tham khảo sử dụng.