Uống 10 hộp sữa tươi mỗi ngày, bé 3 tuổi phải đi cấp cứu do thiếu máu nặng
Mới đây, BSCKI Nguyễn Thanh Sang, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM) chia sẻ câu chuyện về bé gái 3 tuổi bị thiếu sắt, thiếu máu rất nặng do lạm dụng sữa tươi.
Mẹ bé bận công việc nên thường mua cơm bên ngoài về ăn cùng bà ngoại. Mỗi khi thức dậy, bé được bà cho uống sữa. Bé được cho uống 10-12 hộp sữa tươi, tương đương 1.800-2.000 ml mỗi ngày.
Thấy bé xanh xao, nhiều người khuyên đi khám bệnh, nhưng bà ngoại bé không nghe. Khi cha bé đi công tác xa trở về, bé mới được đưa đi xét nghiệm. Một bệnh viện tại An Giang xét nghiệm và lập tức chuyển bé đến cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.
Bác sĩ Sang cho biết chỉ số Hemoglobin (HGB) của bé gái này chỉ có 3,1 trong khi tiêu chuẩn phải từ 11,5 đến 13,5. Điều đó có nghĩa bé có chỉ số bằng 1/3 so với mức bình thường.
“Đây là hồi chuông cảnh tỉnh cho các bậc phụ huynh. Nếu uống sữa quá nhiều, bé sẽ cảm thấy đủ năng lượng, biếng ăn. Cha mẹ sợ con đói, lại cho uống thêm sữa. Cứ thế, vòng xoay biếng ăn càng nặng hơn. Chưa kể, thiếu máu sẽ ảnh hưởng đến cả phát triển tâm sinh lý của bé sau này”, bác sĩ Sang cảnh báo.
Về nguyên nhân khiến uống sữa tươi nhiều gây thiếu máu và sắt, bác sĩ Sang cho biết có 3 nguyên nhân.
Thứ nhất, sữa tươi chứa hàm lượng canxi, phospho cao gấp 4-5 lần sữa mẹ. Tuy nhiên, nồng độ canxi, phospho cao ấy lại là nguyên nhân cản trở ruột hấp thụ sắt từ thức ăn.
Thứ hai, sữa tươi chứa 80% protein casein (trong khi sữa mẹ chứa 40% casein) nên nó cản trở ruột hấp thụ sắt.
Thứ ba, sữa tươi hay sữa mẹ đều chứa rất ít sắt. Nhưng trẻ bú mẹ hoàn toàn vẫn không thiếu sắt 4 tháng đầu đời là nhờ lượng sắt dự trữ trong gan của con. Còn trẻ sau 4 tháng tuổi, đặc biệt sau 12 tháng là phải chọn chế độ ăn giàu sắt.
Đối với các trường hợp trẻ nhẹ cân kèm thiếu máu và sắt do uống nhiều sữa tươi mỗi ngày, bác sĩ Sang cho rằng không cần thiết kê thêm sữa hay chỉ định thuốc.
"Thiếu máu sẽ gây biếng ăn. Biếng ăn sẽ gây thiếu sắt và thiếu chất. Thiếu sắt và thiếu chất sẽ quay lại gây thiếu máu nặng hơn...
Tôi từng khám dinh dưỡng cho nhiều bé 6 tuổi nhẹ cân kèm thiếu máu thiếu sắt, uống 6 hộp sữa/ngày. Có những bé mình chẳng hề kê một loại sữa hay thuốc men gì. Điều mình làm là nhận ra điểm bất ổn trong chế độ ăn hiện tại và khuyên bố mẹ tự điều chỉnh. Một trong những việc đó là chỉ cho bé uống 1 hộp sữa trước khi đi ngủ và bỏ 1 hộp sữa vào balo con khi con đi học. Khoảng 2 tuần sau, mẹ gọi điện thoại nói trong nước mắt rằng hôm nay con tự ăn hết 3 chén cơm và ăn thêm ½ dĩa trái cây – điều mà họ chưa bao giờ thấy trước đây"..”, bác sĩ Sang kể.
Theo BS Sang, sữa tươi là thực phẩm rất cần thiết đối với trẻ từ 1 tuổi. Nhưng nó không phải là tất cả. Việc sử dụng nhiều hơn 600ml sữa tươi mỗi ngày sẽ đẩy con bạn vào nguy cơ thiếu máu thiếu sắt.