Cuộc tập trận Zapad là cuộc tập trận chung giữa Nga với Belarus và nó sẽ diễn ra vào mùa hè năm nay ở hai nước nói trên với sự tham gia của các lực lượng hùng hậu.
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Belarus, “có tới 12.700 binh sĩ được cho là sẽ tham gia vào cuộc tập trận. Khoảng 10.200 binh sĩ sẽ tham gia diễn tập trên lãnh thổ của đất nước chúng tôi, trong đó có 7.200 binh sĩ đến từ Lực lượng Vũ trang Belarus và khoảng 3.000 binh sĩ đến từ Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga".
Bộ trưởng Quốc phòng Belarus cũng cho biết, cuộc tập trận Zapad là nơi phô diễn sức mạnh của 680 thiết bị vũ khí hạng nặng, trong đó có các phương tiện bọc thép. Các lực lượng sẽ thực hiện một loạt bài tập tại 6 địa điểm khác nhau nằm rải rác trên khắp lãnh thổ hai nước Nga và Belarus.
Cuộc tập trận năm nay sẽ được tổ chức thành hai giai đoạn, trên lãnh thổ Nga và Belarus, đỉnh điểm là hoạt động diễn ra ở bảy căn cứ quân sự ở Belarus. Cho dù thông tin chi tiết về cuộc tập trận vẫn chưa được chính phủ hai nước tiết lộ, tuy nhiên các nguồn tin tình báo từ Nga và Belarus đã cung cấp những thông tin cần thiết để có thể đưa ra những đánh giá sơ bộ về cuộc tập trận quy mô lớn này.
Mặc dù đến 14/9 cuộc tập trận mới tiến hành nhưng Zapad sẽ được chuẩn bị với nhiều hoạt động diễn tập liên lạc và hậu cần từ trước đó. Một cuộc tập trận thần tốc được cho là sẽ diễn ra vào đầu tháng 9, sau đó sẽ tạm dừng trước khi bước vào hoạt động tập trận chính. Cách làm như vậy cũng từng được Nga áp dụng trong cuộc tập trận Vostok 2014.
Với cách làm này, Nga có thể tránh được giai đoạn chuẩn bị kéo dài giống như Zapad 2013, vì các đơn vị tham gia cuộc tập trận nhanh đã từng được triển khai trên cùng chiến trường và sẽ sẵn sàng thực hiện hoạt động diễn tập chính, do đó hoạt động sẽ hiệu quả hơn. Như vậy, cuộc tập trận Zapad 2017 có thời gian diễn tập thực tế lâu hơn so với dự định.
Theo tuyên bố từ phía Belarus, Zapad 2017 sẽ “huấn luyện quân đội địa phương với mục tiêu bảo đảm an ninh quân sự cho liên minh hai nước". Bộ trưởng Bộ quốc phòng Nga Sergei Shoigu cũng khẳng định cuộc tập trận chỉ nhằm mục đích phòng thủ.
Dù những tuyên bố này không tiết lộ về bối cảnh của cuộc tập trận nhưng chỉ cần nhìn vào quá trình chuẩn bị cho cuộc tập trận thì cũng có thể đánh giá liệu mục tiêu chính của Zapad 2017 là để phòng thủ hay tấn công.
Cuộc tập trận Zapad 2017 khiến phương Tây lo lắng vì một loạt lý do: Thứ nhất, địa điểm diễn ra cuộc tập trận Zapad 2017 là ở Trung Âu, gần với các nước thành viên NATO như Ba Lan, Lithuania, Latvia và Estonia. Điều này khiến NATO cảm thấy bất an, đặc biệt là sau khi xảy ra cuộc khủng hoảng ở miền đông Ukraine và vụ sáp nhập bán đảo Crimea.
Thứ hai, NATO lo lắng về quy mô của cuộc tập trận Zapad 2017. Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương tin rằng, số binh sĩ thực sự tham gia diễn tập sẽ lớn gấp nhiều lần so với con số được công bố. Cuộc tập trận Zapad 2013 giữa Nga và Belarus ban đầu được công bố có số lượng binh sĩ tham gia là 12.000 quân. Tuy nhiên, trên thực tế, con số lại là hơn 90.000 binh sĩ, Hội đồng Đại Tây Dương cho biết.
Thứ ba, các nhà ngoại giao Châu Âu cho rằng, cuộc tập trận đó không đơn giản chỉ là một cuộc diễn tập quân sự đơn thuần. Các cuộc tập trận Zapad đã được tổ chức từ thời Xô-viết và chúng thường được tiến hành để thử nghiệm các hệ thống vũ khí mới.
Thứ tư, NATO lo ngại cuộc tập trận cực lớn của Nga sắp tới sẽ được Moscow sử dụng để điều động lực lượng cho những chiến dịch chiến đấu thực sự. Năm 2008, Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi có cuộc chiến tranh với Gruzia. Năm 2014, chính phủ Nga đã tiến hành tập trận với hơn 150.000 binh sĩ tham gia ở gần biên giới Nga-Ukraine. Và sau cuộc tập trận này, nhiều đơn vị của Nga đã ở lại khu vực và sau đó tham gia hậu thuẫn cho lực lượng ly khai miền đông Ukraine.
Tàu chiến và tàu ngầm Nga bắn một loạt tên lửa vào Syria