Phí sàn đồng loạt tăng, chủ shop ‘tiến thoái lưỡng nan’

Chính sách của các sàn thương mại điện tử liên tục thay đổi khiến nhiều chủ shop kiếm tiền không còn dễ dàng như trước. Ảnh: TB.

Theo chia sẻ của nhiều chủ shop, việc các cơ quan quản lý siết chặt chính sách thuế đã buộc các shop online phải minh bạch tài chính và tăng cường nguồn hàng chính ngạch. Điều này đồng nghĩa với việc giá thành sản phẩm cũng sẽ tăng lên. Thêm vào đó, việc các sàn thương mại điện tử điều chỉnh phí sàn đang khiến các mặt hàng không còn giá rẻ như trước nữa.

Phí sàn đồng loạt tăng

Gần đây, các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, TikTok Shop và Lazada đều đồng loạt tăng phí hoạt động, phí hoa hồng, và tỉ lệ doanh thu người bán phải chia cho sàn. Đồng thời, các sàn cũng xóa bỏ hoặc giảm các gói ưu đãi vận chuyển.

Cụ thể, Shopee đã thông báo sẽ thay đổi mức phí cố định theo từng ngành hàng kể từ ngày 1/4. Trong đó, nhóm voucher và dịch vụ sẽ tăng 6%; nhóm sức khỏe bao gồm thực phẩm chức năng, vật tư y tế và chăm sóc cá nhân, tăng từ 4% lên 9,5%. Các ngành hàng khác cũng có mức tăng phí từ 4-6%. Ngoài ra, Shopee sẽ không còn chính sách Freeship Xtra và yêu cầu người bán tự chịu phí hoàn hàng, tạo thêm gánh nặng tài chính.

Tương tự, từ ngày 1/4, TikTok Shop sẽ áp dụng biểu phí hoa hồng mới. Mức phí hoa hồng đối với các nhà bán hàng sẽ tăng từ mức trung bình 3% lên 4%. Đặc biệt, đối với các nhà bán hàng thuộc phân khúc Shop Mall, phí hoa hồng sẽ tăng đáng kể, từ mức tối đa 4,54-5,78% lên mức mới từ 6,05-7,7%.

Trong khi đó, Lazada từ tháng 2 đã tăng chiết khấu, với mức phí cố định tăng từ 3% lên 4%, và giảm gói Freeship xuống còn 6% giá trị đơn hàng, nhưng không còn miễn phí cố định. Do đó, người bán phải chia khoảng 15% doanh thu cho sàn, cao hơn 2% so với trước.

Những thay đổi này cho thấy việc kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử không còn dễ dàng. Nhiều chủ shop online đang phải xoay sở để tìm cách tồn tại hoặc chuyển sang các sàn khác do chi phí ngày càng gia tăng.

Bám hay rời sàn?

Chuyên gia khuyến khích nhà bán lẻ trên sàn thương mại điện tử cần cân nhắc xây dựng nền tảng của riêng mình để tránh phụ thuộc. Ảnh minh hoạ: TB.

Ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình), nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Tập đoàn NextTech, dự báo rằng các nhà bán hàng sẽ gặp khó khăn và có thể sẽ rời sàn để lập các "đế chế" riêng. Ông Bình cho rằng chính sách của các sàn thương mại điện tử hiện nay đang rất khắc nghiệt đối với cộng đồng người bán, khiến tổng chi phí bán hàng có thể lên đến 40%, thậm chí 45% doanh thu.

Chị Hà Anh (chủ shop online trên TikTok Shop) chia sẻ, người bán đang phải gánh nhiều loại chi phí như phí sàn 5%, phí vận chuyển, thuế, phí quảng cáo, phí affiliate, phí chương trình ưu đãi và các chi phí vận hành khác. Việc TikTok Shop tăng phí hoa hồng buộc người bán phải tăng giá sản phẩm, điều này khiến các shop không còn tính cạnh tranh, để giữ lượng khách cũ chị phải khuyến khích khách đặt hàng qua nền tảng mạng xã hội.

Trên các trang cá nhân của nhiều chủ shop online, đang xuất hiện làn sóng khuyến mãi, ưu đãi đặc biệt cho người mua hàng qua website hoặc Facebook của shop. Anh Nguyễn Văn Quang, chủ shop online quần áo trên Shopee cho biết: “Với các chi phí hiện nay shop muốn bám sàn thì phải tăng giá sản phẩm khoảng 25-30% mới đảm bảo lợi nhuận. Một sản phẩm có giá khoảng 100.000 đồng, tính thêm các loại thuế phí, người mua phải trả gần 150.000 đồng. Nếu bán giá cao như vậy thì khách cũng sẽ rời sàn, bỏ shop. Lên sàn bán rẻ thì lỗ, không bán lỗ thì lại mất khách, nói chung khó đủ bề. Trước mắt để cạnh tranh chúng tôi đang khuyến khích khách quay lại hình thức mua hàng truyền thống.”

Không chỉ riêng chị Hà Anh hay anh Quang, nhiều chủ shop để tiết kiệm phí sàn đang kêu gọi khách hàng quay lại mua hàng qua Facebook cá nhân, Zalo.

Theo bà Trần Phương Anh, chuyên gia đào tạo chính sách bán hàng trên các nền tảng TMĐT, thị trường thương mại điện tử Việt Nam trong năm 2024 đạt giá trị khoảng hơn 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2023, và chiếm khoảng 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. Dữ liệu thu thuế từ năm 2022 đến 2024 cho thấy xu hướng tăng tổng số thu thuế từ các tổ chức và cá nhân kinh doanh TMĐT, với tổng thu thuế từ 83.000 tỷ đồng (năm 2022) lên 116.000 tỷ đồng (năm 2024). Hiện nay khi cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ việc thu thuế bán hàng online, các sàn lại tăng phí, việc bán hàng online sẽ không còn dễ kiếm tiền như trước đó.

“Các nền tảng lớn như Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki có tổng giá trị giao dịch năm 2024 khoảng gần 14 tỷ USD, tăng 40% so với năm 2023. Khi thị trường có lượng người bán và người mua đông đảo, việc tăng phí sàn là điều tất yếu. Để phát triển bền vững, các nhà bán hàng cần tìm giải pháp lâu dài như xây dựng ứng dụng riêng, nền tảng riêng, không nên chỉ dựa vào các sàn thương mại điện tử”, ông Phạm Tuấn Anh, chuyên gia kinh doanh thương mại điện tử khuyến nghị.