Những cuộc đổ bộ đầu tiên của nghệ sĩ Việt vào thị trường giải trí Trung Quốc

Những tín hiệu đầu tiên từ HKT

Là nền giải trí hàng đầu tại châu Á, nhiều năm nay, các sản phẩm điện ảnh, truyền hình và âm nhạc của Trung Quốc luôn được đông đảo người Việt Nam yêu thích và đón nhận. Khán giả những năm 1980, 1990 của thế kỷ trước chắc hẳn không quên cơn sốt phim TVB với các ngôi sao điện ảnh như Lê Tư, Chung Lệ Đề, Trương Mẫn... Cũng thời điểm này, những ca khúc cover nhạc Hoa của Đan Trường Lam Trường được công chúng đón nhận nhiệt liệt, tạo thành cơn sốt trong suốt nhiều năm liên tiếp.

HKT nhận giải thưởng tại Liên hoan Trung Quốc - Asean vào năm 2017. (Ảnh: TL)

Ở phía ngược lại, một thời gian sau đó, sự phát triển mạnh mẽ của nền giải trí tại Việt Nam cũng như việc nở rộ các nền tảng mạng xã hội đã giúp nghệ sĩ Việt Nam bắt đầu có những ảnh hưởng đầu tiên tại thị trường Trung Quốc. Từ sau những năm 2010, hàng loạt ca khúc V-pop được đón nhận ở đất nước tỷ dân, thậm chí không ít bài hát trở thành trào lưu trong giới trẻ.

Những tín hiệu đầu tiên, ít ai ngờ, lại bắt nguồn từ nhóm nhạc HKT. Từng tạo ra nhiều tranh cãi tại Việt Nam, HTK bỗng được đón nhận mạnh mẽ tại thị trường Trung Quốc. Sở hữu kiểu tóc kỳ lạ, lối ăn mặc có phần hơi diêm dúa và các ca khúc dễ nghe, bắt tai đã góp phần giúp HKT được công chúng chú ý. Các bài hát của HKT thường xuyên được sử dụng trong các chương trình truyền hình Trung Hoa, kể cả chương trình giải trí được khán giả đón xem nhiều nhất một thời như Happy Camp. Nhiều sao Hoa ngữ như Phạm Thừa Thừa (em trai Phạm Băng Băng), Ngụy Đại Huân, Tạ Na, Trương Tân Thành, Ngô Cẩn Ngôn… tập hát ca khúc Thêm một lần đau của nhóm nhạc này bằng tiếng Việt.

HKT cũng từng được các trang thông tin hàng đầu như Sina, QQ đưa tin và nằm ở vị trí nổi bật. Nhóm nhạc còn có hồ sơ tỉ mỉ trên Baike – thư viện mở của trang tìm kiếm Baidu tại Trung Quốc.

Cùng với HKT, những sản phẩm của nền giải trí Việt Nam bắt đầu được khán giả Trung Quốc dành nhiều thiện cảm, thế nhưng phải đến thời điểm những năm 2020, khi ứng dụng Douyin (TikTok bản Trung Quốc) trở nên phổ cập, nhạc Việt bắt đầu tràn vào cộng đồng mạng Trung Quốc một cách ồ ạt. Các ca khúc như: Bigcityboi, Kẻ cắp gặp bà già, Về nhà ăn Tết, See tình… được chia sẻ và lan tỏa mạnh mẽ. Hàng loạt ngôi sao, TikToker Trung Quốc tung ra bản cover dance theo các giai điệu của làng nhạc Việt. Danh sách sao Hoa ngữ chuộng nhạc Việt có thể kể đến như: Lý Dịch Phong, Lâm Tuấn Kiệt, Dương Siêu Việt, Lưu Vũ Ninh…

Bước đột phá ấn tượng của Chi Pu tại Trung Quốc

Năm 2023, ca sĩ Chi Pu tạo hiệu ứng mạnh mẽ khi tham gia show truyền hình ăn khách tại Trung Quốc mang tên Tỷ tỷ đạp gió rẽ sóng. Cô giành vị trí thứ 6 chung cuộc và thu hút thêm hàng loạt khán giả tại đất nước đông dân nhất thế giới. Nữ ca sĩ sinh năm 1993 được mời tham dự nhiều chương trình truyền hình đình đám ở Trung Quốc như: Hương vị Trung Hoa, Xin chào thứ 7... Cô có mặt tại một loạt show diễn với các ngôi sao đình đám như: Huỳnh Hiểu Minh, Dịch Dương Thiên Tỷ, Tô Hữu Bằng... Tại các nơi Chi Pu đi qua, người hâm mộ Trung Quốc tổ chức hàng loạt hoạt động tiếp ứng (văn hóa ủng hộ thần tượng tại Trung Quốc với việc treo biển quảng cáo, tổ chức sự kiện, tặng hoa và đồ ăn) để cổ vũ nữ ca sĩ tới từ Việt Nam.

Chi Pu được đón nhận tại thị trường Trung Quốc. (Ảnh: FBNV)

Chia sẻ với PV Dân Việt, stylist Hoàng Ku - người hỗ trợ trang phục của Chi Pu tại chương trình Tỷ tỷ đạp gió rẽ sóng khẳng định: "Từ một nghệ sĩ bắt đầu từ số 0 tại sân chơi mới, Chi Pu đã trở thành một hiện tượng được nhiều khán giả Trung Quốc yêu mến. Chứng kiến sự ủng hộ của người hâm mộ dành cho cô ấy tại đây, tôi tin rằng con đường thành công của Chi Pu còn trải dài trước mắt".

Không những mang tới Trung Quốc loạt ca khúc Việt Nam, Chi Pu cũng tỏ ra khôn khéo và tinh tế khi luôn đưa các nét văn hóa và ẩm thực Việt Nam vào các chương trình cô tham gia. Mới đây, người đẹp tiếp tục mở một chuỗi nhà hàng phở tại hai thành phố lớn ở Trung Quốc, được công chúng đón nhận và yêu thích.

Người hâm mộ Trung Quốc tổ chức hàng loạt sự kiện ủng hộ Chi Pu khi cô tham gia chương trình "Chị đẹp đạp gió rẽ sóng". (Ảnh: DY)

Với thành công lớn của Chi Pu, không ít gương mặt tại thị trường giải trí Việt Nam nhận được sự quan tâm từ các nhà sản xuất Trung Quốc. TikToker Thảo Ly tiết lộ, cô từng nhận một số lời mời từ các show tuyển chọn của quốc gia này. Năm 2023, ca sĩ Ly Ly cũng tham gia The Next Stage - show truyền hình dành cho các nghệ sĩ mới. Dù sớm phải dừng chân, nhưng cô để lại ấn tượng với không ít khán giả.

"Mỗi nghệ sĩ là một đại sứ văn hóa"

Trao đổi với PV Dân Việt, chuyên gia văn hóa Ngô Hương Giang nhận định: "Thành công của Chi Pu tại chương trình Tỷ tỷ đạp gió rẽ sóng cũng như việc cô được người hâm mộ Trung Quốc ủng hộ thông qua việc phát MV tại ga tàu điện ngầm, treo biển quảng cáo ở các tòa nhà trung tâm cho thấy sức lan tỏa, ảnh hưởng của văn hóa Việt Nam đến với công chúng tại đất nước này. 

Nghệ thuật là một phần của văn hóa, mỗi người nghệ sĩ là một đại sứ văn hóa. Có thể khẳng định, nghệ thuật Việt Nam đi đến đâu là văn hóa Việt Nam đi đến đó. Việc công chúng Trung Quốc đón nhận, yêu thích tác phẩm nghệ thuật âm nhạc của Chi Pu, cũng đồng nghĩa với những yếu tố văn hóa Việt Nam đã từng bước chinh phục, thích nghi trong lòng họ".

Chuyên gia văn hóa Ngô Hương Giang. (Ảnh: NVCC)

Ông Ngô Hương Giang cũng nhận định, hai đất nước Việt Nam và Trung Quốc có nhiều nét tương đồng về văn hóa, cấu âm ngôn ngữ. "Nhiều bài hát Việt Nam do nghệ sĩ Trung Quốc biểu diễn đã lay động tâm hồn khán giả Trung Quốc, và ngược lại, nhiều ca khúc Trung Quốc do nghệ sĩ Việt Nam thể hiện có thể chạm được tới cảm xúc người Việt Nam. Điều này cho thấy âm nhạc giữa hai quốc gia có nhiều nét tương đồng về giai điệu, cũng như kết cấu âm. Cũng bởi vậy, khán giả ở cả hai quốc gia đều có thể tiếp nhận, hiểu được thanh âm của nhau. 

Việc Chi Pu tham gia Tỷ tỷ đạp gió rẽ sóng là cách thức hay giúp đưa văn hóa Việt Nam hòa nhập, giao thoa với văn hóa nước bạn. Ngoài yếu tố văn hóa, sự thành công của Chi Pu và trước đó là một số nghệ sĩ Việt khác cho thấy xu hướng "quốc tế hóa" sản phẩm âm nhạc của các nghệ sĩ. Xu hướng này không chỉ là câu chuyện ảnh hưởng về mặt giải trí âm nhạc, mà còn là sự khẳng định về mặt văn hóa như một sức mạnh mềm có thể thẩm thấu và ảnh hưởng lẫn nhau".

Chuyên gia văn hóa Ngô Hương Giang nhấn mạnh: "Việc Chi Pu thành công bước đầu ở Trung Quốc cũng cho thấy sự tác động tích cực giữa hai nền văn hóa có lịch sử lâu đời là Việt Nam và Trung Quốc. Điều này khẳng định thêm chân lý: Việt Nam là bạn của Trung Quốc, bên cạnh sự độc lập về lãnh thổ, độc lập về thể chế chính trị, còn là sự chia sẻ văn hóa, chấp nhận sự khác biệt của nhau. Chấp nhận sự khác biệt chính là nét đặc trưng của nhân văn văn hóa, nhân văn nghệ thuật".