Sau thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản đã bị cấm, không được phép có lực lượng vũ trang. Tuy nhiên lệnh cấm này dần bị phai mờ và gần đây Tokyo đang tích cực thảo luận khả năng đổi tên Lực lượng phòng thủ trong lực lượng vũ trang và cho phép họ những quyền tiến hành các hoạt động quân sự bên ngoài lãnh thổ của mình, không chỉ đối với sứ mệnh nhân đạo và gìn giữ hòa bình.
Chi tiêu quân sự của Nhận Bản được giới hạn trong 1% của GDP. Nhưng GDP của đất nước này là rất lớn và 1 phần trăm là đủ để xây dựng lực lượng quân đội hùng mạnh. Ban đầu, hầu như tất cả các loại vũ khí của lực lượng phòng thủ Nhật Bản được sản xuất tại Mỹ, nhưng hiện nay ngày càng nhiều các sản phẩm trong nước.
Trước đây, mối đe dọa chính đối với Nhật Bản được xác định chính là Liên Xô, nhưng bây giờ tất nhiên, là Trung Quốc và đặc biệt lo ngại về chương trình hạt nhân và tên lửa của Bắc Triều Tiên. Tokyo không còn tin rằng, trong trường hợp cần thiết quân đội Mỹ đáp ứng được yêu cầu của họ cũng như không chắc chắn Mỹ sẽ bảo vệ an toàn cho Nhật Bản khỏi Trung Quốc.
Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản hay còn gọi là Lực lượng Tự vệ Nhật Bản là một tổ chức vũ trang chuyên nghiệp được thành lập để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước Nhật Bản.
Hạm đội tàu ngầm của Nhật Bản bao gồm các tàu ngầm phi hạt nhân nhưng lực lượng này được coi là một trong những lực lượng mạnh nhất trên thế giới. Ảnh minh họa: Internet
Tuy nhiên đến năm 2007, cục phòng vệ được nâng cấp thành Bộ Quốc phòng Nhật Bản và tham gia vào các hoạt động gìn giữ hòa bình bên ngoài lãnh thổ Nhật Bản.
Chính điều này đã làm dấy lên những quan ngại về việc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đã mất đi tính chất "nội địa" của nó và đang dần dần phát triển thành một lực lượng quân đội chính quy hiện đại và tinh nhuệ.
Các chuyên gia và giới quan sát nhận định, nếu được tổ chức như một lực lượng quân đội trong tương lai, rất có thể chỉ đến năm 2040 Nhật sẽ vượt qua Trung Quốc trở thành cường quốc đứng đầu về mặt quân sự ở Châu Á.
Hoàn toàn có cơ sở cho lập luận này, thứ nhất, xét về quy mô kinh tế Trung Quốc có thể nhỉnh hơn Nhật Bản ở hiện tại, tuy nhiên bình quân thu nhập Trung Quốc vẫn kém xa Nhật Bản nhiều lần. Ngoài ra, Nhật Bản còn nắm trong tay nhiều kỹ thuật, công nghệ hiện đại, tiên tiến hơn phía Trung Quốc.
Trong năm 2016, chi tiêu cho ngân sách quốc phòng của Nhật Bản đã vươn lên đứng thứ 8 thế giới với số tiền được chi ra lên tới 40,9 tỷ USD. Con số này còn cao hơn rất nhiều lần các quốc gia khác trong khu vực mặc dù tính đến thời điểm hiện tại thì trên mặt lý thuyết, Nhật Bản vẫn không có một lực lượng quân đội chính quy cho riêng mình.
Về mặt khoa học kỹ thuật, Nhật Bản đang nắm trong tay rất nhiều công nghệ hiện đại, bao gồm cả công nghệ hạt nhân. Nước này hoàn toàn đủ kinh phí và nhân lực để tự xây dựng cho mình một lực lượng hải quân và không quân hiện đại không kém gì các cường quốc quân sự trên thế giới. Nếu như được "cởi trói", họ hoàn toàn có thể thực hiện điều đó chỉ trong một vài năm.
Về mặt nhân tố con người, với một xã hội kỷ luật như Nhật Bản thì lực lượng binh lính rõ ràng là những người có kỷ luật thép. Những người lính này đều được huấn luyện bởi các chuyên gia nước ngoài, được tham gia vào các cuộc tập trận quy mô lớn phối hợp giữa nhiều quốc gia, cho phép họ có được những kinh nghiệm thực chiến quý báu.
Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản hay còn gọi là Lực lượng Tự vệ Nhật Bản. Ảnh: Pinterest
Trên lãnh thổ của đất nước này có rất nhiều căn cứ quân sự của Mỹ, và lực lượng chủ yếu nằm ở đảo Okinawa. Đây là địa điểm đóng quân của sư đoàn thủy quân lục chiến 3, các nhóm không quân… Ở căn cứ quân sự Yokosuka có tàu sân bay hạt nhân Nimitz, hai tàu tuần dương Ticonderoga và bảy tàu khu trục Arleigh Burke.
Sức mạnh của lực lượng tự vệ của Nhật Bản vượt qua bất kỳ sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang các nước NATO, và so với những người hàng xóm Trung Quốc và Triều Tiên ít nhất không yếu hơn.
Đặc biệt là đối với Trung Quốc hiện nay đang trở thành mối đe dọa trực tiếp không chỉ đối với Nhật Bản mà còn cả với các quốc gia xung quanh khu vực biển Đông. Sức mạnh của lực lượng vũ trang Trung Quốc đang ngày càng lớn mạnh và phát triển rất nhanh. Và tất nhiên Nhật Bản biết được điều này và không muốn phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ, họ muốn đối phó với các mối đe dọa một cách chủ động hơn.
Với vị thế của một cường quốc kinh tế và chính sách phát triển quốc phòng mới phù hợp với yêu cầu thực tế. Trong tương lai gần sức mạnh của lực lượng vũ trang Nhật Bản sẽ đứng vào tốp đầu của thế giới và lực lượng tự vệ của họ hoàn toàn có thể đủ sức chống lại mọi mối đe dọa mà không cần phụ thuộc vào sự giúp đỡ bên ngoài.