Ho có đờm là tình trạng tăng tiết chất nhầy trong cổ họng gây ngứa họng dẫn tới ho, khạc đờm. Nguyên nhân gây ra triệu chứng này có thể là do viêm đường hô hấp cấp hoặc mạn tính như viêm khí quản, viêm phế quản mãn tính, viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính; do bệnh tim mạch, rối loạn tinh thần, tổn thương ở gan,…
Vỗ long đờm giúp hỗ trợ điều trị ho rất tốt. Ảnh minh họa
Đờm dãi bít tắc sẽ khiến trẻ khó thở, tạo môi trường cho vi khuẩn sinh sôi nảy nở. Ngoài việc sử dụng thuốc thì phương pháp vỗ rung lồng ngực kết hợp với dẫn lưu tư thế sẽ làm các chất xuất tiết ứ đọng trong đường thở thoát ra ngoài, thông thoáng và ngăn ngừa tình trạng tăng nặng bệnh.
Có thể nhiều bậc phụ huynh đã nghe tới phương pháp vỗ lồng ngực trong trường hợp trẻ bị ho có đờm. Tuy nhiên, kỹ thuật thực hiện đúng cách không phải cha mẹ nào cũng biết.
Theo lương y đa khoa Bùi Hồng Minh, Phó Chủ tịch Hội đông y Ba Đình, Hà Nội khi trẻ bị ho có đờm, cha mẹ có thể thực hiện vỗ rung long đờm cho trẻ. Kỹ thuật vỗ rung long đờm là biện pháp hỗ trợ hiệu quả trong việc chữa các bệnh đường hô hấp, giúp hạn chế việc trẻ phải sử dụng thuốc. Cha mẹ có thể thực hiện ngay tại nhà cho trẻ.
Lương y đa khoa Bùi Hồng Minh
Cách thực hiện:
- Đặt trẻ nằm nghiêng một bên trên giường cứng, không cho trẻ gối đầu. Với trẻ lớn hơn, mẹ có thể yêu cầu trẻ ngồi cúi đầu về phía trước, hoặc tư thế mẹ bế vác trẻ. Các tư thế này khiến dẫn lưu đờm tốt hơn.
- Nếu mẹ để trẻ nằm thì dùng khăn bông mềm kê dưới mông trẻ để mông với đầu trẻ tạo góc khoảng 15 độ.
- Mẹ chụm tay lại, vỗ liên tục lên lưng trẻ đoạn từ phổi hướng về phía cổ (có thể ước lượng vùng phổi của trẻ từ ngang lưng trở lên). Lưu ý vỗ rung - mẹ khum tay lại tạo thành 1 khoảng trống không khí thì khi vỗ trẻ sẽ không đau chứ không đập bàn tay vào lưng trẻ. Dùng lực cổ tay vỗ rung cho trẻ tạo thành tiếng “bộp, bộp”, cảm giác lồng ngực của trẻ sẽ rung lên từng nhịp theo nhịp vỗ tay. Vỗ từ dưới vỗ lên nhằm mục đích dẫn lưu đờm từ dưới lên miệng.
- Vỗ liên tục trong khoảng 3 phút.
- Với trẻ còn nhỏ, sau khi vỗ 3 phút thì bế trẻ trên tay ở tư thế an toàn và bắt đầu gây ho cho trẻ bằng cách day nhẹ ngón tay vào cổ trẻ, trẻ sẽ ho và bật được đờm ra ngoài. Cần lưu ý quan sát màu sắc của đờm xem đờm trắng loãng hay xanh, vàng đặc để báo cho bác sĩ khi thăm khám.
Chụm tay lại, vỗ liên tục lên lưng trẻ đoạn từ phổi hướng về phía cổ
Kỹ thuật vỗ rung long đờm là biện pháp hỗ trợ hiệu quả trong việc chữa các bệnh đường hô hấp, giúp hạn chế việc trẻ phải sử dụng thuốc.
Mẹ chú ý xác định đúng vùng phổi của trẻ để không vỗ vào vùng dạ dày, xương ức hay xương sống. Thực hiện thao tác vỗ long đờm dứt khoát và đều đặn, nhưng không quá mạnh.
Trong quá trình vỗ lồng ngực trẻ sẽ bị ho. Phản xạ ho làm thông thoáng đường thở, đẩy chất xuất tiết ra khỏi phổi. Với trẻ lớn, yêu cầu trẻ ho sau khi được vỗ rung. Nếu trẻ chưa ngừng ho thì chưa được vỗ tiếp.
Khi trẻ biết thực hiện theo hướng dẫn của bố mẹ, hãy hướng dẫn cho trẻ ho bằng cách cho trẻ ngồi dậy, đầu ngả nhẹ về phía trước và bảo trẻ hít vào. Sau đó mở miệng và thót cơ bụng để ho thật sâu, không ho ở cổ họng. Tiếp tục bảo trẻ hít vào lần nữa và ho cho tới khi khạc được đờm ra ngoài.
Thời điểm vỗ rung long đờm cho trẻ tốt nhất là buổi sáng sớm khi trẻ ngủ dậy bởi lúc đó trẻ chưa ăn sáng, việc thực hiện sẽ tránh làm trẻ nôn trớ thức ăn và sau 1 đêm dài ngủ lượng đờm ứ đọng sẽ nhiều hơn, hoặc thực hiện sau khi khí dung. Trước và sau khi vỗ rung lồng ngực bố mẹ phải hút đờm dãi khỏi mũi họng của trẻ, cởi bớt quần áo cho trẻ.
Lương y Bùi Hồng Minh nhấn mạnh, kỹ thuật vỗ rung long đờm này chỉ áp dụng khi trẻ ho có đờm, không áp dụng cho trẻ bị ho khan.
Khi thực hiện vỗ rung long đờm cha mẹ chú ý dùng lực vừa phải, đủ với trẻ để tránh làm trẻ bị đau. Trường hợp trẻ bị ho do đờm lớn vướng ở cổ, trẻ bị tím tái, nghẹt thở do ho, có cục đờm bố mẹ phải quan sát, thực hiện sơ cứu trước bằng kỹ thuật vỗ rung long đờm cho trẻ. Sau đó cho trẻ đến bệnh viện để kiểm tra.
Kỹ thuật vỗ rung không gây hại gì cho trẻ bởi ngoài tác dụng đẩy đờm ra, nó còn giúp khí huyết lưu thông, tốt cho sức khỏe Kỹ thuật này giống như khi bạn massage, nắn chân nắn tay cho trẻ hay cho trẻ tập thể dục hàng ngày. Trẻ sẽ cảm thấy thoải mái và thích thú.
Cách vỗ long đờm khi bé bị ho