Hiện tượng bốc hỏa sau sinh: Nguyên nhân & cách điều trị

I. Bốc hỏa sau sinh xảy ra như thế nào?

Bốc hỏa sau sinh là hiện tượng bạn cảm thấy nóng trong người, đặc biệt là tại những khu vực như vai, mặt, cổ hoặc là ngực. Kéo theo đó là cơ thể chảy mồ hôi đầm đìa, vô cùng khó chịu. Đôi khi những khu vực đổ mồ hôi cũng xuất hiện tình trạng nổi mẩn đỏ. Đây bản chất là một hiện tượng sinh lý khá phổ biến mà rất nhiều mẹ bầu gặp phải sau khi sinh con do thay đổi hormone nội tiết tố. Thậm chí, không ít người còn gặp phải chứng bốc hỏa ngay từ khi còn đang trong thai kỳ. Nhiều nghiên cứu đã cho kết quả 35% phụ nữ bị bốc hỏa trong giai đoạn thai kỳ, 29% phụ nữ bị bốc hỏa sau sinh.

Tình trạng này hay xuất hiện chủ yếu vào ban đêm. Tuy nhiên, sự ảnh hưởng của cơn bốc hỏa đến sức khỏe và tâm trạng của mỗi người là không giống nhau. Có người còn thấy những cơn ớn lạnh kèm hiện tượng bốc hỏa râm ran khiến cơ thể cảm thấy vừa lạnh vừa nóng trong người.

II. Nguyên nhân gây ra hiện tượng bốc hỏa sau sinh

Để giải quyết tình trạng bốc hỏa sau sinh, trước tiên bạn cần phải hiểu rõ những “thủ phạm” gây ra tình trạng này, đó chính là do:

1. Suy giảm nội tiết tố 

Đổ nhiều mồ hôi, bốc hỏa sau sinh là do nồng độ nội tiết tố trong cơ thể mẹ bầu đang bị giảm sút đáng kể. Thông thường, các hormone sinh dục nữ như estrogen và progesterone sẽ được sản sinh số lượng lớn khi mang thai để duy trì được một thai kỳ ổn định. Thế nhưng, nồng độ các hormone này sẽ có sự thay đổi lớn khi thai kỳ kết thúc và chưa trở lại bình thường ngay lập tức dẫn đến kéo theo các triệu chứng như nhiệt độ cơ thể tăng hoặc giảm một cách bất thường.

2. Cho con bú

Nồng độ prolactin sẽ tăng khi chị em cho con bú. Đây là một hormone có khả năng kích thích sản sinh sữa mẹ. Tuy nhiên, nó cũng sẽ làm tăng thân nhiệt của mẹ bỉm và gây ức chế chu trình rụng trứng. Do vậy, sau sinh chị em sẽ rất dễ bị bốc hỏa và gặp phải những vấn đề như âm đạo khô hạn. Thông thường, sau khi các mẹ cai sữa cho con thì các biểu hiện này cũng biến mất. 

Nồng độ prolactin tăng khi mẹ cho con bú là nguyên nhân gây bốc hỏa sau sinh

3. Do bệnh lý tuyến giáp (cường giáp)

Sau sinh, tuyến giáp của phụ nữ tăng cường hoạt động hơn hẳn người bình thường. Điều này làm kích thích sự chuyển hóa của protein, glucose và cả lipid trong cơ thể diễn ra nhanh chóng và mạnh mẽ hơn. 

Kéo theo đó là tuyến mồ hôi cũng hoạt động mạnh hơn và khiến cơ thể mẹ bầu bài tiết ra nhiều mồ hôi hơn. Chưa kể, sau khi sinh con, mẹ bỉm cần phải ăn nhiều thực phẩm bổ sung năng lượng, càng khiến cho cơ thể dễ chảy nhiều mồ hôi và bốc hỏa.

4. Do dư thừa tích nước trong quá trình mang thai

Việc chị em bị đổ mồ hôi nhiều, hay bốc hỏa sau sinh có thể là do cơ thể đang tham gia vào quá trình loại bỏ những chất lỏng dư thừa được tích tụ xuyên suốt thai kỳ. Vì theo một nghiên cứu tại Mỹ lượng máu và chất lỏng trong cơ thể của phái nữ có thể tăng lên tới 50% khi mang thai, nhằm đáp ứng cho sự phát triển của thai nhi. Những chất lỏng này sau sinh sẽ được đào thải ra ngoài thông qua tuyến mồ hôi do không còn cần thiết với cơ thể.

5. Tâm lý căng thẳng

Sau khi sinh con, tâm lý của chị em thường có nhiều biến đổi. Họ trở nên lo lắng nhiều hơn, dễ bị căng thẳng và hay tủi thân. Lúc này, nồng độ của những hormone như epinephrine và norepinephrine cũng sẽ gia tăng. Chúng khiến sự tuần hoàn máu trong cơ thể tăng nhanh hơn, mang đến những cơn bốc hỏa và cảm giác nóng trong.

III. Bốc hỏa sau sinh kéo dài trong bao lâu?

Ngay sau sinh, những cơn bốc hỏa có thể hình thành trong cơ thể người phụ nữ và thường diễn ra trong khoảng 6 tuần nhưng cũng có trường hợp kéo dài hơn. Tần suất và mức độ bốc hỏa chủ yếu sẽ diễn ra mạnh mẽ nhất trong 2 tuần đầu tiên sau khi chị em sinh.

Sau đó, các triệu chứng bốc hỏa, đổ mồ hôi có thể kết thúc sớm hoặc kéo dài tùy theo thể trạng của từng người. Ngoài việc cơ thể hay bốc hỏa, mẹ bỉm còn có thể gặp phải những hiện tượng bất thường khác như hay mệt mỏi, táo bón, khô hạn âm đạo…

Hiện tượng bốc hỏa sau sinh thông thường diễn ra và kết thúc sau 6 tuần

IV. Cách cải thiện tình trạng bốc hỏa sau sinh

Nếu tình trạng bốc hỏa sau sinh diễn ra thường xuyên khiến bạn mệt mỏi, hãy tham khảo những phương pháp giúp cải thiện chứng đổ mồ hôi, nóng trong người dưới đây:

• Giữ cho cơ thể bạn được mát mẻ: Tình trạng bốc hỏa thường diễn biến nặng nề hơn về đêm. Vậy nên khi ngủ, bạn có thể giảm triệu chứng này bằng cách bật quạt hoặc máy lạnh để giảm nhiệt độ trong phòng.
• Uống nước lạnh: Sau sinh, chị em nên uống nước thường xuyên hơn. Vì lúc này các chất lỏng dư thừa đang được bài tiết ra ngoài theo tuyến mồ hôi nên rất dễ gây mất nước. Việc bổ sung nước kịp thời sẽ giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.
• Ăn nhiều đậu nành: Thành phần isoflavone có trong đậu nành giúp kiểm soát cơn bốc hỏa ở phụ nữ sau sinh, tiền mãn kinh rất tốt. Vậy nên bạn có thể chế biến các món ăn từ thực phẩm này để giảm các triệu chứng khó chịu do bốc hỏa gây nên.
• Mặc những bộ quần áo từ chất liệu mỏng: Những loại quần áo được làm từ vải lanh, lụa… sẽ giúp cơ thể thoát nhiệt tốt hơn. Nhờ vậy mà mẹ bỉm cũng sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi cơ thể đổ nhiều mồ hôi.
• Cố gắng hạn chế việc ăn các thực phẩm có thể khiến triệu chứng bốc hỏa diễn ra tồi tệ hơn như những đồ ăn cay nóng, rượu, cà phê… Ngoài ra, nếu sau khi ăn một thực phẩm nào đó mà bạn cảm thấy cơn bốc hỏa trầm trọng hơn thì cũng cần hạn chế dung nạp chúng.
• Thư giãn tinh thần với kỹ thuật thở hoặc là thôi miên: Cách thức này sẽ giúp giảm căng thẳng cho chị em. Bạn có thể điều hòa tâm trạng mỗi khi cảm thấy bốc hỏa, đổ mồ hôi bằng cách thư giãn các vùng cơ trên cơ thể. Sau đó thực hành chánh niệm hoặc là ngồi thiền định. Trong thời gian ấy hãy cố gắng vun đắp những suy nghĩ tích cực, tập trung vào việc thở sâu để đào thải những năng lượng tiêu cực.
• Ăn uống và tập luyện với lịch trình hợp lý: Điều này không chỉ giúp thể chất của mẹ bầu phục hồi mà tâm trạng cũng được cải thiện đáng kể. Bạn nên ăn nhiều trái cây, các loại hạt, các chất béo lành mạnh… giúp bổ sung năng lượng cho cơ thể.
• Tập luyện massage hoặc là Pilates: Khá nhiều chị em lựa chọn phương pháp này để chăm sóc sức khỏe sau sinh. Nó sẽ giúp bạn cải thiện giấc ngủ, giảm bốc hỏa và về dáng nhanh hơn.
• Sử dụng rễ cây nữ lang: Loại thảo dược này giúp cải thiện chứng mất ngủ về đêm do chảy nhiều mồ hôi (hỏi ý kiến bác sĩ trước khi định dùng).

Thành phần Isoflavone trong đậu nành giúp kiểm soát cơn bốc hỏa phụ nữ sau sinh

V. Khi nào bốc hỏa sau sinh cần gặp bác sĩ?

Khi tình trạng bốc hỏa khiến sức khỏe chị em sa sút nghiêm trọng, hoặc xuất hiện kèm theo sốt triền miên hoặc các biểu hiện sau, bạn cần đi khám để phòng ngừa những biến chứng hậu sản:

• Cảm thấy tâm trạng hay bất an.
• Dịch âm đạo bài tiết bất thường, có mùi hôi.
• Cảm thấy bị đau rát mỗi khi tiểu tiện.
• Thường xuyên bị chuột rút.
• Tại vùng ngực xuất hiện những vết đỏ, khi chạm vào thấy ấm.
• Vết mổ khi sinh con bị chảy máu hoặc sưng viêm.

Tóm lại, hiện tượng bốc hỏa sau sinh thường khá phổ biến. Nếu như bạn xử lý đúng cách thì triệu chứng này sẽ có thể thuyên giảm, giúp mẹ bỉm sớm cân bằng lại cuộc sống. Ngoài ra, hãy đảm bảo việc đi khám sớm ngay khi cơn bốc hỏa kèm theo các biểu hiện bất thường khác.