Nhà thờ Bùi Chu là một di sản kiến trúc quý nhưng chưa được xếp hạng (Ảnh: Lê Tân/Thanh niên)
Ngày 3/5, Nhóm những người yêu di sản gồm hơn 20 kiến trúc sư và chuyên gia văn hóa đã gửi thỉnh nguyện thư tới Đức giáo hoàng Francis xin giải cứu .
Theo họ, nhà thờ này sắp bị phá hủy trong khi là một di sản văn hóa, kiến trúc, tôn giáo 134 tuổi của Việt Nam Một thành viên của nhóm, bà Jang Kều cho biết thư được gửi tới Đức giáo hoàng qua email và cả đường bưu điện.
Dưới đây là toàn văn bức thư:
“Lạy Cha kính yêu, Đức Giáo hoàng Francis kính mến!
Giáo hội công giáo Việt Nam nói chung và Giáo tỉnh Hà Nội nói riêng đã có con đường dài và gian truân cho đến ngày nay với vô số những hy sinh của các thánh tử đạo và các tín hữu. Trên con đường rao giảng tin mừng, nhiều ngôi thánh đường đã được xây dựng, gần như đã bị phá hủy hết trong cuộc nội chiến của đất nước. Những thánh đường này có tầm quan trọng không thể thay thế trong đức tin Kitô giáo của cộng đoàn nói riêng và toàn thể nhân dân Việt Nam nói chung với kiến trúc rất đặc biệt pha trộn Đông Dương và Baroque.
Tuy nhiên, sự mất mát này không chỉ xảy ra do chiến tranh, mà trong những năm gần đây, sự mất mát lại xảy ra mạnh do các công cuộc trùng tu xây mới các thánh đường cổ có trên trăm năm tuổi. Thứ hai tới, ngày 13.5, Nhà thờ chính tòa , Nam Định, miền Bắc Việt Nam (thuộc giáo tỉnh Hà Nội, giáo phận Bùi Chu) sẽ bị dỡ bỏ và thay thế bằng một tòa mới giả cổ, với khối tích tương đương với nhà thờ cũ.
Thánh đường này được xây dựng vào cuối thế kỷ 19 bởi Đức Giám mục Wenceslao Onate Thuận (1881 - 1884) và được khánh thành vào năm 1885, với chiều dài 78 m, chiều rộng 22 m, chiều cao 15 m và tháp chuông với chiều cao 35 m trong cộng đoàn xứ Xuân Ngọc, huyện Xuân Trường, Nam Định.
Ngôi thánh đường đã được xây dựng rất công phu bởi nhiều thợ thủ công khéo léo của địa phương thời bấy giờ và được cải tạo 2 lần vào năm 1974 và 2000. Kết cấu của ngôi có thể đứng vững nhiều thế kỷ. Chúng con không thể mô tả toàn diện vẻ đẹp với lối kiến trúc pha trộn Đông Dương bản địa và Baroque (Tây Ban Nha) và trên hết là các giá trị phi vật thể trong lịch sử của ngôi thánh đường này.
Chúng con rất tôn trọng quyết định của các tổng giám mục và giám mục Giáo phận Bùi Chu. Tuy nhiên, chúng con mong muốn được nghe một lời từ Đức Thánh Cha để chúng con có thể tìm thấy một phương pháp cải tạo tốt nhằm bảo tồn ngôi thánh đường không thể thay thế này. Chúng con cũng sẵn sàng tới Roma để trình bày vấn đề vô cùng khó khăn này của cộng đoàn chúng con và tuyệt vời hơn nữa nếu Đức Thánh Cha đến tận nơi Bùi Chu, Nam Định chúng con để chiêm ngưỡng tuyệt tác mà đức tin Kito và thế hệ đi trước để lại cho chúng con.
Xin vô cùng cảm tạ lòng yêu thương của Chúa và của Đức Thánh Cha!”.
Nhóm này cũng gửi kèm theo thư những hình ảnh về nhà thờ.
Nhà thờ Bùi Chu được coi là một di sản kiến trúc tuy chưa được công nhận di tích. Linh mục chánh xứ Nguyễn Đức Giang, Tổng đại diện giáo phận Bùi Chu, cho biết nhà thờ đã xuống cấp nhiều năm, được sửa chữa nhiều lần và đến nay không thể sửa chữa được nữa.
“Vì sự an toàn của giáo dân và việc thờ phượng, chúng tôi phải đại tu lại chính tòa. Việc đại tu chính tòa đã được hội đồng linh mục bàn bạc rất kỹ từ lâu và được giáo dân ủng hộ”, Linh mục Nguyễn Đức Giang nói, và cho hay giấy phép xây dựng đã được cấp năm 2016.