Đầu tư công ở Bắc Hà, Lào Cai: Cần kiểm tra, giám sát

'Chuyện thường ngày ở huyện' 

Bắc Hà là một trong những huyện nghèo của tỉnh Lào Cai được sự quan tâm đặc biệt của nhà nước, chính phủ. Bởi đặc thù là huyện miền núi vùng sâu, xa nên đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí còn thấp.

Như đã phản ánh, để phát triển kinh tế xã hội nâng cao đời sống người dân, thời gian qua, Bắc Hà đã triển khai nhiều công trình, dự án dựa trên nguồn vốn ngân sách, các tổ chức xã hội và đóng góp của người dân. Tuy nhiên, theo phản ánh của bạn đọc, việc quản lý, sử dụng nguồn vốn trên, đặc biệt trong xây dựng cơ bản còn bộc lộ những nghi ngại, những 'góc khuất' khó lý giải.

Cụ thể, hoạt động đấu thầu để triển khai dự án liên tiếp xuất hiện những gói thầu có tỉ lệ chênh lệch thấp giữa giá mời thầu và giá trúng thầu khiến nguồn vốn đầu tư công không được tiết kiệm triệt để. Điều đáng nói là các quyết định phê duyệt lựa chọn nhà thầu trên đều do Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà là ông Nguyễn Quốc Huy ký ban hành.

Theo phản ánh của bạn đọc, cuối năm 2019, Bắc Hà triển khai hàng loạt các dự án có kinh phí đầu tư lớn. Tuy nhiên, qua đấu thầu, phần nhiều những dự án này đều có tỉ lệ tiết kiệm thấp đến khó tin.

Đặc biệt, có gói thầu kinh phí đầu tư lên tới hơn 170 tỉ đồng nhưng qua đấu thầu chỉ tiết kiệm được vỏn vẹn vài chục triệu đồng.

Người dân Bắc Hà chung tay xây dựng nông thôn mới.

Không chỉ ở những gói thầu có kinh phí đầu tư lớn, theo phản ánh của bạn đọc, hiện trạng trúng thầu sát giá, tiết kiệm vốn đầu tư nhỏ giọt cũng phổ biến ở những gói thầu có mức đầu tư thấp.

Cụ thể, tại gói thầu số 1: Thi công xây dựng công trình Cầu bản thôn Khởi Xá 1, xã Bảo Nhai; Ngầm tràn Liên hợp thôn Bản Cái, xã Nậm Lúc; Cầu suối Ngòi Đùn, thị trấn Bắc Hà, huyện Bắc Hà có giá dự toán là 10.492.179.779 đồng. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Bắc Hà đưa giá mời thầu là 10.306.729.000 đồng.

Gói thầu này được đấu thầu rộng rãi và ngày 23/05/2019, ông Nuyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà đã ký quyết định phê duyệt lựa chọn Công ty TNHH đầu tư xây dựng và phát triển Thành Đạt là đơn vị trúng thầu.

Điều đáng nói, giá trúng thầu của doanh nghiệp này là 10.475.866.000 đồng, cao hơn giá mời thầu gần 17 triệu đồng và chỉ thấp hơn giá dự toán 16 triệu đồng.

Từ phản ánh của bạn đọc, xác minh của PV cho thấy, tình trạng chênh lệnh siêu thấp trong hoạt động đấu thầu ở Bắc Hà đã diễn ra trong khoảng thời gian dài. Năm 2018 cũng là năm xuất hiện liên tiếp những gói thầu vô cùng… sát giá.

Cụ thể, tại gói thầu số 1: Thi công xây dựng công trình Đường vào điểm SXDC tập trung thôn Bản Ngồ Hạ, xã Nậm Mòn, huyện Bắc Hà có giá dự toán là 7.217.110.000 đồng và giá mời thầu là 6.957.851.000 đồng. 

Ngày 29/11/2018, ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà đã ký quyết định số 369/QĐ-UBND phê duyệt lựa chọn Công ty TNHH Anh Nguyên, một nhà thầu 'quen mặt' ở huyện này trúng thầu với giá 7.206.417.000 đồng.

Tình trạng trúng thầu vượt giá mời thầu lại được tái diễn ở gói thầu này khi giá trúng thầu cao hơn giá mời thầu lên tới gần 250 triệu đồng và chỉ thấp hơn giá dự toán hơn 10 triệu đồng.

Trước đó ít ngày nhà thầu Anh Nguyên cũng được lựa chọn để thực hiện gói thầu Rải mặt đường liên xã Nhiều Cù Ván A, B xã Tả Van Chư đi thôn Tả Thồ 1, xã Hoàng Thu Phố, huyện Bắc Hà. 

Gói thầu này được đấu thầu rộng rãi và có giá dự toán 6.793.513.000 đồng, giá mời thầu là 6.647.875.000 đồng và giá trúng của Công ty TNHH Anh Nguyên là 6.786.764.000 đồng, cao hơn giá mời thầu gần 140 đồng và chỉ thấp hơn giá dự toán gần 9 triệu đồng.

Cần kiểm tra, giám sát

Tìm hiểu về hoạt động đấu thầu ở Bắc Hà, PV nhận thấy có một 'kịch bản' quen thuộc ấy là giá trúng thầu của đơn vị được lựa chọn thường cao hơn giá mời thầu chỉ thấp hơn giá dự toán vài triệu đồng dù là công trình có kinh phí đầu tư tiền tỉ.

Gói thầu Thi công xây dựng công trình Trường PTDTBT THCS Nậm Khánh, xã Nậm Khánh, huyện Bắc Hà là ví dụ.

Quyết định lựa chọn nhà thầu của UBND huyện Bắc Hà

Gói thầu này do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Bắc Hà là đơn vị mời thầu, giá dự toán là 3.448.126.000 đồng, giá mời thầu là 3.315.241.000 đồng và giá trúng là 3.446.980.000 đồng. Giá trúng này cao hơn giá mời thầu hơn 130 triệu đồng và chỉ thấp hơn giá dự toán hơn 1 triệu đồng.

Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Mê Linh là đơn vị trúng thầu theo văn bản phê duyệt số 306/QĐ-UBND do ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà ký ngày 23/10/2018.

Một gói thầu khác có có 'kịnh bản' tương tự và gói thầu này cũng do ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà ký quyết định phê duyệt lựa chọn nhà thầu, Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Mê Linh vẫn được 'xướng tên' là đơn vị trúng thầu. Đó là Thi công xây dựng công trình Trường THCS Lùng Cải, xã Lùng Cải, huyện Bắc Hà.

Gói thầu này có giá dự toán là 4.176.623.482 đồng và giá trúng chỉ thấp hơn giá dự toán khoảng 3 triệu đồng, cụ thể là 4.173.628.000 đồng, trong khi giá mời thầu được đưa ra là 4.081.734.000 đồng. (Quyết định phê duyệt số 304/QĐ-UBND ngày 19/08/2019).

Dư luận đang đặt nhiều câu hỏi xung quanh hiện trạng hàng loạt gói thầu được trúng sát giá ở Bắc Hà. Vấn đề mà dư luận quan tâm là hoạt động đấu thầu ở địa phương này có thực sự minh bạch, đảm bảo được tính cạnh tranh lành mạnh và ai phải chịu trách nhiệm?

Trao đổi với PV, các chuyên gia pháp luật đấu thầu cho rằng, chủ đầu tư là đơn vị phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hiệu quả trong hoạt động đấu thầu, tiết kiệm kinh phí đầu tư là một trong những tiêu chí hàng đầu để đánh giá hiệu quả này.

Cũng theo chuyên gia pháp luật về đấu thầu, việc xuất hiện nhiều gói thầu có tỉ lệ tiết kiệm thấp diễn ra liên tiếp ở cùng một chủ đầu tư thì đây chính là dấu hiệu đáng lưu tâm, các cơ quan hữu quan cần kiểm tra, giám sát.