Quan niệm 'cầu vừa đủ xài' của người miền Nam vào dịp Tết

Mâm ngũ quả 'cầu giàu' của người miền Nam.

Theo tiến sĩ Trần Long - Trưởng Bộ môn Văn hóa Việt Nam khoa Văn hóa học, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn TP HCM, mâm ngũ quả có sự khác biệt giữa các vùng miền. Người miền Bắc phải đủ 5 màu sắc còn mâm ngũ quả miền Nam có nhiều biến thể.

Chuộng lối chơi chữ đồng âm phổ biến trong dân gian, người Nam Bộ áp dụng phương thức này cho mâm ngũ quả, theo mô típ muốn gì cầu nấy, cầu gì chưng nấy. Theo đó, nhà nào muốn tài lộc đủ đầy có thể chưng mâm "cầu giàu vừa đủ xài" (mãng cầu, dầu ăn, dừa, đu đủ, xoài), với điểm nhấn là chai dầu ăn, đại diện cho sự giàu sang, sung túc.

Nghệ sĩ ưu tú Hữu Châu chia sẻ, giàu không chỉ về của cải, mà còn thể hiện ước muốn nhiều sức khỏe trí tuệ. Còn chuyên gia phong thủy, Tiến sĩ Lê Xuân Phương lý giải, từ cách phát âm, đọc trại đi thì 'dầu' đồng âm với từ 'giàu'. Màu vàng vương giả cùng đặc tính trơn tru gợi liên tưởng đến tài lộc, phú quý và sự suôn sẻ, hanh thông.

Bổ sung vào quan điểm của Tiến sĩ Lê Xuân Phương, nghệ sĩ kỳ cựu của chương trình Ngày xửa ngày xưa - Nghệ sĩ ưu tú Hữu Châu chia sẻ: "Chúng ta nên hiểu rằng giàu không chỉ là giàu có về tài sản mà còn là giàu về trí tuệ, sức khỏe, lòng nhân ái, mối quan hệ". Vì vậy, với mong ước năm Kỷ Hợi luôn dồi dào sức khỏe, anh cũng sẽ chưng mâm ngũ quả "cầu giàu vừa đủ xài".

Ngoài ý nghĩa, mâm ngũ quả này còn được ưa chuộng bởi các nguyên liệu khá dễ tìm, đặt cạnh nhau hài hòa, phù hợp nhu cầu chưng cúng dịp Tết, gồm những loại quen thuộc: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài và dầu ăn.