Quái vật thuồng luồng trong truyện cổ thực chất là con vật gì?

Thuồng luồng là con gì?

Trong truyền thuyết, thuồng luồng là một giống thủy quái có thân hình to lớn, rất dữ tợn sống ở nhưng vùng nước sâu, chuyên bắt người và thú vật ăn thịt. Ở dọc các sông lớn miền Bắc Bộ đời xưa thường có đền thờ thần thuồng luồng mà sách chép là giao thần (giao long).

Cũng có người kể lại, thuồng luồng chỉ ăn thịt kẻ ác khi chúng đi sông nước, còn đối với người lương thiện, thuồng luồng sẽ dùng quyền năng của mình để ban của cải, châu báu.

Theo Đại Việt sử ký toàn thư có ghi Vua nói: "Người man ở núi khác với các loài thủy tộc; các thủy tộc ấy ưa cùng loài mà ghét khác loài, cho nên mới bị chúng làm hại. Rồi vua bảo mọi người lấy mực vẽ hình thủy quái ở mình. Từ đấy thuồng luồng trông thấy không cắn hại nữa".

Điều đó cho thấy, tục xăm mình của người Việt có thể bắt nguồn từ nỗi sợ hãi loài vật nổi tiếng trên. Tục lệ này được duy trì đến hơn 1000 năm, mãi đến thời vua Trần Anh Tông (1293-1314) mới chấm dứt.

Thuồng luồng - loài thủy quái chuyên hại người. Ảnh: Internet

Ở một góc nhìn khác, chúng ta có thể thấy rằng, tục xăm mình trên tồn tại là do nỗi sợ sông nước mang tính vô thức, mà cụ thể ở đây là thuồng luồng của người Việt cổ xưa.

Sự tích về con thuồng luồng

Sách Hoài Nam Tử, thiên “Ðạo ứng” chép rằng: “Ðất Kinh có người tên là Thứ Phi, được bảo kiếm ở đất Can Ðội, khi đi về qua sông Giang (Dương Tử), đến giữa sông nổi sóng lớn, có hai con giao long vây lấy thuyền.

Thứ Phi bình tĩnh cầm kiếm nhảy xuống sông giao chiến với giao long, sau một trận chiến dữ dội Thứ Phi chặt được đầu giao long, người trong thuyền đều sống cả”.

Sách Tiền Hán thư, “Vũ Ðế kỷ” chép rằng, vua Hán Vũ Ðế từ sông Tam Dương đi thuyền ra sông Dương Tử, ngắm cảnh, dùng cung tên bắn được con giao long khổng lồ ở giữa sông.

Cao Dụ viết về loài giao long trong sách Hoài Nam Tử nói rằng: “Da nó có từng hột (vẩy dày), người đời cho miệng nó là miệng gươm đao". 

Nhan Sư Cổ thích chữ giao long trong Tiền Hán thư, dẫn lời Quách Phác nói rằng: “Con giao hình như con rắn mà có bốn chân, cổ nhỏ... giống lớn to đến mấy ôm, sinh trứng to bằng một hai cái hộc, có thể nuốt người được.”

Cứ những sự tình gặp giao long (thuồng luồng) ở sông Dương Tử, sách xưa chép, và con giao long theo người xưa mô tả đó thì chúng ta thấy rằng loài giao long sách xưa chép đó chính là loài cá sấu lớn đời xưa có rất nhiều ở sông Dương Tử, mà hiện nay cũng vẫn còn tồn tại là cá sấu Dương Tử.

Kinh hoàng bắt được cá sấu khổng lồ dài hơn 6m. Nguồn: Hien Nguyen