Nhận biết viêm đường hô hấp ở trẻ em và cách điều trị hiệu quả

Nhận biết dấu hiệu viêm đường hô hấp ở trẻ em để điều trị kịp thời

Cấu tạo của hệ hô hấp

Hệ hô hấp được tính từ cửa mũi trước đến các phế nang trong phổi. Đường hô hấp có chức năng lấy không khí bên ngoài cơ thể, làm ẩm, sưởi ấm và lọc không khí trước khi đưa vào phổi. Đường hô hấp chia ra làm 2 loại:

Đường hô hấp trên: Mũi, hầu, họng, xoang và thanh quản.

Đường hô hấp dưới: Khí quản, phế quản, tiểu phế quản, phổi.

Khi có tổn thương gây viêm nhiễm ở bất cứ vị trí nào trong hệ hô hấp thì đều được gọi là viêm đường hô hấp. Có thể phân biệt viêm đường hô hấp trên và viêm đường hô hấp dưới dựa vào vị trí của tổn thương nằm ở khu vực trên hay dưới của đường hô hấp. Thông thường, tỷ lệ bệnh viêm đường hô hấp trên nhiều hơn, nhất là ở trẻ em.

Đường hô hấp bao gồm trên và dưới

Nguyên nhân gây bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ em

Viêm đường hô hấp ở trẻ dưới 5 tuổi hầu hết do nhiễm virus. Một số loại virus đáng chú ý là virus hợp bào hô hấp (RSV), virus cúm, virus sởi, Adenovirus (còn gọi là virus hạch), Rhinovirus, Enterovirus, Cornavirus...

Ngoài ra, viêm đường hô hấp có thể do nhiều nguyên nhân khác như

• Nhiễm khuẩn (vi khuẩn Hemophilus influenzae tuýp B, phế cầu khuẩn Streptococcus Pneumonia, liên cầu khuẩn, tụ cầu, vi khuẩn Bordetella, vi khuẩn Klebsiella pneumoniae, vi khuẩn Chlamydia trachomatis).
• Do dị ứng với thời tiết với các loại dị nguyên có trong không khí…
• Dị ứng hoặc tác động của hóa chất, khói thuốc lá

Virus corona cũng là tác nhân gây viêm đường hô hấp nghiêm trọng (Covid-19)

Các triệu chứng của bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ

Viêm đường hô hấp không phải là một bệnh đơn lẻ mà là tổng hợp nhiều bệnh ở đường hô hấp. Đặc trưng của bệnh là thời gian ủ bệnh ngắn, tốc độ biểu hiện bệnh nhanh với triệu chứng dễ nhận biết.

Một số triệu chứng viêm đường hô hấp cấp ở trẻ em:

• Sốt cao: trung bình tầm 39 độ C do cơ thể phản ứng với các tác nhân gây bệnh
• Các triệu chứng tại mũi: hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mũi, nghẹt mũi…
• Các triệu chứng tại họng: đau rát họng, ho khan hoặc ho có đờm
• Thở khò khè, khó thở

Viêm đường hô hấp trên phần lớn sẽ tự khỏi sau 5-6 ngày. Mặc dù các bệnh này không nguy hiểm nhưng nó ảnh hưởng đến sức khỏe gây mệt mỏi, không muốn ăn…

Sau đợt cấp, nếu không điều trị hoặc điều không tốt sẽ chuyển sang viêm đường hô hấp trên mạn tính, với triệu chứng là ho, rát họng, nuốt thấy vướng họng, nghẹt mũi do phì đại cuống mũi, viêm VA mãn tính kéo dài, viêm xoang…

Theo cảnh báo của Tổ chức Y tế thế giới phụ huynh không nên lơ là chủ quan vì theo thống kê có khoảng 20 - 25% trẻ bị viêm đường hô hấp nhẹ sẽ phát triển thành viêm phổi, khi đó phác đồ điều trị sẽ phức tạp và tốn kém hơn.

Không xử lý đúng viêm đường hô hấp nhẹ ở trẻ rất dễ biến chứng viêm phổi

Cách điều trị và phòng bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ em

Bệnh chủ yếu do virus gây ra nên các phương pháp điều trị chủ yếu là giảm nhẹ triệu chứng.

Các biện pháp điều trị

• Dùng thuốc: thuốc giảm đau, hạ sốt, chống virus, chống viêm tại chỗ.
• Thuốc kháng sinh: dùng khi bé có diễn tiến nặng hay bội nhễm. 
• Ăn uống lành mạnh: bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để chủ động tăng sức đề kháng cho bé, giúp nhanh chóng hồi phục.
• Uống nhiều nước: khuyến khích trẻ uống nhiều nước để cổ họng không bị khô, giảm ho, giảm đau họng.
• Xịt mũi: nhằm giảm hắt hơi, sổ mũi cho trẻ.
• Xịt họng: nhằm giảm ho, giảm đau rát họng.

Các biện pháp phòng ngừa

Vì viêm đường hô hấp ở trẻ là bệnh phổ biến và rất dễ tái phát. Do vậy, chủ động phòng ngừa là việc rất quan trọng, cần thực hiện ngay.

• Tiêm chủng đúng lịch: cần tạo cho bé miễn dịch chủ động bằng việc tiêm chủng đầy đủ theo chương trình tiêm chủng quốc gia.
• Hạn chế đưa trẻ đến nơi đông người, hạn chế cho trẻ ra ngoài khi thời tiết chuyển mùa.
• Dạy trẻ rửa tay thường xuyên, nhất là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn.
• Giữ thói quen đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà và đến nơi đông người, giúp cách ly với mầm bệnh.
• Bổ sung dinh dưỡng lành mạnh: nhằm giúp trẻ phát triển khỏe mạnh.
• Bổ sung, tăng cường miễn dịch: giúp trẻ tăng sức đề kháng, phòng tránh bệnh hiệu quả hơn.

Tăng cường sức đề kháng giúp trẻ hạn chế mắc các bệnh lý viêm đường hô hấp

Tăng cường sức đề kháng cho trẻ bằng thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, phòng tránh bệnh viêm đường hô hấp, xu hướng mới hiện nay là sử dụng các sản phẩm chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên bố mẹ nên tìm hiểu kỹ thông tin trước khi mua các sản phẩm này. Lưu ý lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được sản xuất từ các công ty uy tín, để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao.