Xem "công nghệ" sản xuất kinh hoàng này, còn ai dám ăn kem?
Xưởng làm kem bẩn ở Sóc Sơn chỉ vỏn vẹn chừng 20m2. Trên sàn nhà lênh láng nước thải cùng những bao nguyên liệu không rõ nguồn gốc... Tất cả đã sẵn sàng cho 1 mẻ kem "thơm ngon" chuẩn bị tung ra thị trường.
Trong vai người đi tìm mua kem và vỏ kem ốc quế để bán vào nội thành Hà Nội, PV Đời sống Plus đã tìm đến địa chỉ sản xuất kem tư nhân tại thôn Dược Hạ (xã Tiên Dược, Sóc Sơn, Hà Nội). Cơ sở sản xuất này nằm lộ thiên ngay cạnh mặt đường vào thôn. Theo lời người làm công ở đây thì xưởng sản xuất kem cũng chính là nơi bày bán, giao hàng hằng ngày.
PV đã vô cùng kinh hãi khi được tận mắt chứng kiến cơ sở vật chất nơi được coi là đầu mối sản xuất kem và vỏ kem ốc quế lớn nhất nhì trên thị trường Hà Nội. Đằng sau những vỏ kem ốc quế thơm giòn và những que kem ngọt mát là cả một quy trình sản xuất không đảm bảo vệ sinh với công nghệ thô sơ tưởng chừng như từ những năm 50 của thế kỷ trước.
Người đàn ông chân đất, tay trần dẫm lên khuôn kem. Ảnh Trí Kiên.
Vỏ kem ốc quế bắn tứ tung từ chiếc máy tạo khuôn thô sơ rơi xuống đất, sau đó được đem ra một góc đóng gói. Từng khuôn kem vuông vắn xếp gọn trong tủ lạnh là kết quả sau quy trình chế biến với xô, thùng, bể, chậu nước đục ngầu, đen ngòm của bột lọc và phụ phẩm.
Trên nền nhà trong xưởng sản xuất kem bẩn ở Sóc Sơn lênh láng nước thải. Ảnh Trí Kiên.
Căn nhà xưởng được chia làm đôi, một bên là người đàn ông đang trộn những nguyên liệu và xoay xở giữa những xô, chậu, bể nước đục ngầu trong chiếc quần đùi và chân trần. Góc kế bên, người phụ nữ đang cho nguyên liệu vào khuôn, với bột lọc, phẩm đủ màu trắng, hồng, xanh, đỏ… Một thứ bột nước sóng sánh màu xanh, nâu hồng, vàng được trộn vào để cho lên khuôn để ngay dưới sàn.
Phía góc phải của căn nhà là chiếc máy thô sơ, đầy gỉ gét với chức năng cắt hình, tạo khuôn theo mẫu có sẵn. Cách đó vài mét là khu nấu bột, trên sàn lăn lóc đủ thứ nguyên liệu, xoong nồi, máy trộn, bao tải bột năng, sữa bột (nguyên liệu chuyên dùng làm kem).
Trền sàn nhà lênh láng nước thải, bột kem bắn tứ tung được dồn lại để tiếp tục làm mẻ mới. Ảnh Trí Kiên.
Từng vỏ kem ốc quế được tuôn ra từ chiếc máy, rơi xuống sàn nhà đất tiếp tục được người phụ nữ nhặt lên, ném vào hộp xốp. Để đảm bảo tính tiết kiệm và tận dụng hết mức có thể, khi người phụ nữ đứng trên máy, điều khiển máy cắt khuôn cho vỏ kem, thì một công nhân khác ngay ở dưới dùng tay vơ vét tất cả phần nguyên liệu thừa bắn tứ tung trên sàn đất để đưa lên dập khuôn lần nữa, những chiếc kem ốc quế mới được ra theo quy trình như vậy.
Trong xưởng sản xuất kem bẩn ở Sóc Sơn liên tiếp lặp lại hình ảnh người phụ nữ dùng tay, chổi dồn vỏ kem trên sàn đất thành một đống. Ảnh Trí Kiên
Kế bên đó là 2 công nhân khác nhặt những chiếc ốc quế dưới sàn nhà để chuẩn bị đóng thành từng túi nhỏ. Mỗi túi là chứa 100 chiếc ốc quế.
Cá biệt, người đàn ông không đeo khẩu trang, găng tay và cũng không sử dụng bất kỳ trang thiết bị bảo hộ vệ sinh nào. Đôi chân trần của anh ta cũng được đặt ngay cạnh những vỏ ốc quế thơm ngon. Thậm chí, người phụ nữ phải lựa bước để đôi chân trần lấm đất không dẫm lên đống vỏ ốc quế chen chúc dưới sàn nhà.
Người phụ nữ phải lựa chân để không dẫm vào đống vỏ kem ốc quế. Ảnh Trí Kiên.
"Đôi khi đeo găng tay, khẩu trang mọi người cảm thấy vướng víu, khó khăn để thực hiện các công đoạn nên cứ vậy mà làm" - người đàn ông trần tình.
Khi chúng tôi hỏi về nguyên liệu để sản xuất thì được nữ công nhân đáp lời: “Đây không phải là bột gạo hay bột mì đâu, là bột lọc đấy, thơm ngon lắm”. Nói rồi, chị chỉ tay vào chiếc kho chứa những bao tải bột được chất đầy trong một gian nhà.
Bột sau khi đã trộn đều được bỏ vào máy đóng khuôn thành những vỏ ốc quế có giá bán ra thị trường từ 1.000 đồng – 3.000 đồng/ chục tùy loại. Còn kem được bán theo khay, mỗi khay giá 50.000 đồng/ khay khoảng 2 lít.
Bên trong xưởng sản xuất kem bẩn Sóc Sơn là nước thải lênh láng khắp sàn, những thùng nước đục ngầu. Ảnh Trí Kiên
Sau khi mục sơ thị cách làm kem ốc quế, chúng tôi ghé sang phía góc sâu của căn nhà để tìm hiểu về quy trình làm kem ký, loại kem rất được nhiều người ưa chuộng. Tại đây, hình ảnh quen thuộc liên tiếp đập vào mắt chúng tôi, người đàn ông chân trần dùng chân dẫm lên những khay kem đang được làm mát dưới bể nước đục ngầu.
Theo quan sát, xưởng kem nằm sát mặt đường liên xã nên bên cạnh việc tẩm đất sàn nhà, những que kem, vỏ ốc quế trước khi đưa đến tay thực khách còn được “khuyến mại” thêm chút bụi bặm mù mịt từ ngoài đường đưa vào.
Bên trong xưởng sản xuất kem bẩn tẩm sàn đất ở Sóc Sơn. Ảnh Trí Kiên.
Gọi là xưởng sản xuất nhưng mỗi ngày tại đây chỉ có một vài người làm việc, trong 1 không gian tối tăm, ẩm thấp, nước thải lênh láng khắp sàn.
Người phụ nữ chân trần, tay không ngồi lọt thỏm giữa đống vỏ kem. Ảnh Trí Kiên.
Kem ốc quế là món quà vặt mà cả trẻ em lẫn người lớn đều ưa thích. Tuy nhiên, theo chuyên gia y tế, đối với trẻ nhỏ sức đề kháng kém, khi dùng kem không đảm bảo vệ sinh sẽ gây nguy cơ ngộ độc, nhiễm khuẩn cực kỳ cao.
Ngoài ra, các xưởng kem tự phát thường cho lượng hương liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ, kém chất lượng, gây nguy cơ mắc 1 số mầm bệnh như tả, tiêu chảy...làm suy yếu dần sức đề kháng, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến tử vong.