Nguồn gốc bí ẩn của 2.750 tấn hóa chất gây nổ dẫn đến thảm kịch ở Lebanon
Vụ nổ khủng khiếp xảy ra hôm 4/8 được cho là do 2.750 tấn amoni nitrat (NH4NO3) đã bị tạm giữ tại cảng Beirut, Lebanon, sau khi bị tịch thu từ một con tàu bỏ hoang từ năm 2014.
Theo New York Post, tàu chở hàng MV Rhosus, thuộc sở hữu của doanh nhân Nga Igor Grechushkin, khởi hành từ Geogria đến Mozambique, chở theo 2.750 tấn amoni nitrat mà các thủy thủ đoàn gọi là “quả bom nổi”.
Năm 2013, con tàu này bất ngờ dừng lại ở Beirut. Tàu bị bỏ lại từ đó, dường như do doanh nhân Grechushkin bị phá sản. Một năm sau, nhà chức trách Lebanon đem số hàng trên cất vào kho ở bến cảng và chúng vẫn nằm lại đó cho đến khi xảy ra vụ nổ khủng khiếp ngày 4/8.
Theo nguồn tin của tờ New York Post, Grechushkin hiện đang sống ở đảo Síp cùng vợ Irina và một con trai 20 tuổi. Cậu con trai tên Artyom hiện đang học ngành khoa học máy tính tại Đại học Glasgow ở Scotland.
Lực lượng cứu hộ đưa một nạn nhân của vụ nổ ở Beirut, Lebanon khỏi hiện trường. Ảnh: Reuters
Grechushkin là công dân Nga sinh ra ở vùng Khabarovsk. Gia đình Grechushkin hiện không lên tiếng bình luận về vụ nổ ở Beirut hôm 4/8.
Cùng với đó, theo đài truyền hình nhà nước LBCI đưa tin sau vụ nổ hôm 4/8, Thủ tướng Lebanon Hassan Diab cho biết, vụ nổ xuất phát từ một "nhà kho nguy hiểm đã tồn tại từ năm 2014". Khoảng 135 người thiệt mạng và 4.000 người khác bị thương trong vụ nổ ở cảng ở thủ đô của Lebanon.
Hội đồng quốc phòng xác định, con tàu đã mang amoni nitrat đến Beirut là MV Rhosus. Một bản tóm tắt pháp lý năm 2015 thông tin chi tiết về vụ việc từ công ty luật ở Beirut Baroudi & Associates đã mô tả cách thức số hóa chất này được đưa vào cảng của thành phố.
Theo đó, tàu MV Rhosus đã chở amoni nitrat đi từ Georgia đến Mozambique vào tháng 9/2013 nhưng gặp vấn đề kỹ thuật buộc phải cập cảng Beirut.
Sau cuộc kiểm tra của cơ quan kiểm tra cảng biển PSC (Port State Control) trực thuộc Tổ chức Hàng hải Quốc tế, tàu MV Rhosus đã bị cấm tiếp tục hành trình.
"Ngay sau đó, chủ tàu từ bỏ con tàu sau khi bên thuê tàu và chủ hàng lo ngại mất lãi từ hàng hóa" - bản tóm tắt của Baroudi & Associates cho biết.
Con tàu bị giữ ở càng Beirut từ năm 2013. Ảnh New York Post
Nhiều chủ nợ đã lộ diện nhưng "những nỗ lực để liên lạc với chủ sở hữu, người thuê tàu và chủ hàng để thanh toán không thành công", bản tóm tắt nêu rõ.
Baroudi & Associates đã tiến hành các thủ tục pháp lý để các cơ quan chức năng cho phép thuyền viên của tàu về nhà vì tính chất nguy hiểm của hàng hóa".
"Do những rủi ro liên quan đến việc giữ lại amoni nitrat trên tàu, chính quyền cảng đã dỡ hàng vào kho của cảng" - bản tóm tắt cho biết.
Vì vậy mà 2.750 tấn amoni nitrat đã nằm lại cảng Beirut từ năm 2014. Đến hồi đầu năm nay, một đoàn thanh tra cảnh báo lượng chất hóa học dễ gây nổ này có thể “phá hủy toàn bộ Beirut”, theo Reuters.
Đoàn thanh tra đề nghị phải xuất khẩu mặt hàng này vì đã nằm tại cảng quá lâu. Nhưng số hàng vẫn nằm lại ở kho chứa cho đến khi vụ nổ xảy ra.