5 điều nguy hiểm sẽ xảy ra nếu bổ sung lợi khuẩn không đúng cách

Có thể bổ sung lợi khuẩn qua nhiều dạng: bổ sung qua thực phẩm (sữa chua, dưa cải bắp, kimchi, trà kombucha, nấm sữa kefir), bổ sung qua men vi sinh. 

Những lợi ích về sức khỏe của việc bổ sung lợi khuẩn đã được ghi nhận rõ ràng, bao gồm giảm nguy cơ nhiễm trùng, cải thiện tiêu hóa và thậm chí giảm nguy cơ mắc một số bệnh mạn tính.

Mặc dù có nhiều lợi ích sức khỏe liên quan đến việc uống men vi sinh, nhưng nếu bổ sung lợi khuẩn không đúng cách sẽ có nhiều tác hại. Hầu hết các tác dụng phụ chỉ là nhỏ và chỉ ảnh hưởng đến một tỷ lệ nhỏ dân số, nhưng một số người mắc bệnh nghiêm trọng hoặc hệ miễn dịch bị tổn thương có thể gặp biến chứng nghiêm trọng. 

Dưới đây là những tác dụng phụ phổ biến nhất của men vi sinh và cách giảm các tác hại này. 

1. Có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa khó chịu 

Bổ sung lợi khuẩn có thể gây đầy bụng, chướng hơi tạm thời. Một số người còn bị táo bón và hay bị khát nước. Không biết chính xác lý do tại sao một số người gặp phải các tác dụng phụ này, nhưng chúng thường giảm dần sau một vài tuần tiếp tục sử dụng.

Để giảm tác dụng phụ, ban đầu chỉ bổ sung men vi sinh với lượng nhỏ, từ từ tăng liều lần. Điều này có thể giúp cơ thể điều chỉnh theo. Nếu vẫn bị đầy hơi hoặc bất kỳ tác dụng phụ nào khác trong hơn một vài tuần, hãy ngừng sử dụng men vi sinh và tham khảo ý kiến bác sĩ. 

Bổ sung lợi khuẩn không đúng cách có thể gây đầy bụng, khó chịu

2. Có thể bị đau đầu 

Một số thực phẩm có chứa lợi khuẩn như sữa chua, dưa cải bắp và kim chi có chứa amin sinh học. Các amin sinh học là các chất hình thành khi thực phẩm chứa protein được lên men bởi vi khuẩn. Các amin phổ biến nhất được tìm thấy trong thực phẩm giàu probiotics bao gồm histamine, tyramine, tryptamine và phenylethylamine.

Các amin có thể kích thích hệ thần kinh trung ương, tăng hoặc giảm lưu lượng máu và có thể gây đau đầu ở những người nhạy cảm với chất này.

Một nghiên cứu cho thấy chế độ ăn ít histamine làm giảm đau đầu ở 75% người tham gia. Tuy nhiên, có nghiên cứu lại phản bác lại điều này. Theo các chuyên gia, cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem các amin có thể là tác nhân trực tiếp gây đau đầu hoặc đau nửa đầu ở một số người hay không.

Bạn nên ghi nhật ký thực phẩm, thời gian bị đau đầu để xác định rõ liệu thực phẩm giàu probiotics có phải là nguyên nhân gây không. Nếu thực phẩm giàu lợi khuẩn gây đau đầu, bạn nên bổ sung lợi khuẩn qua men vi sinh sẽ tốt hơn. 

3. Một số chủng có thể làm tăng mức độ histamine

Một số chủng vi khuẩn được sử dụng trong men vi sinh có thể sản xuất histamine bên trong đường tiêu hóa của con người.

Histamine là một phân tử thường được sản xuất bởi hệ thống miễn dịch khi phát hiện ra mối đe dọa. Khi nồng độ histamine tăng lên, các mạch máu giãn ra để đưa nhiều máu đến khu vực bị ảnh hưởng. Các mạch cũng trở nên dễ thấm hơn để các tế bào miễn dịch có thể dễ dàng xâm nhập vào các mô có liên quan để chống lại bất kỳ mầm bệnh nào.

Quá trình này gây đỏ và sưng ở khu vực bị ảnh hưởng, và cũng có thể gây ra các triệu chứng dị ứng như ngứa, chảy nước mắt, chảy nước mũi hoặc khó thở.

Bổ sung lợi khuẩn không đúng cách có thể gây ngứa ngáy

Thông thường, histamine được sản xuất trong đường tiêu hóa của bạn bị suy giảm một cách tự nhiên bởi một loại enzyme gọi là diamine oxidease (DAO). Enzyme này ức chế nồng độ histamine tăng đủ để gây ra các triệu chứng. Tuy nhiên, một số người không dung nạp histamine gặp khó khăn trong việc phá vỡ histamine trong cơ thể, vì họ không sản xuất đủ DAO. Các histamine dư thừa sau đó được hấp thụ qua niêm mạc của đường ruột và vào máu, gây ra các triệu chứng tương tự như phản ứng dị ứng. Những người không dung nạp histamine nên tránh các loại thực phẩm có chứa histamine dư thừa. 

Một số chủng men vi sinh sản sinh histamine bao gồm Lactobacillus buchneri, Lactobacillus helveticus, Lactobacillus hilgardii và Streptococcus thermophilus.

4. Một số thành phần có thể gây phản ứng bất lợi

Những người bị dị ứng hoặc không dung nạp nên đọc kỹ nhãn sản phẩm men vi sinh, vì chúng có thể chứa các thành phần có thể gây phản ứng.

Ví dụ, một số chất bổ sung có chứa chất gây dị ứng như sữa, trứng hoặc đậu nành. Những người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong số này nên tránh. Tương tự, những người bị dị ứng nấm men nên tránh men vi sinh chứa nấm men, thay vào đó, nên sử dụng men vi sinh có chứa lợi khuẩn. 

Đường sữa, hoặc lactose cũng được sử dụng trong nhiều sản phẩm men vi sinh. Vì một số ít người không dung nạp đường sữa có thể bị đầy bụng, tiêu chảy... 

5. Có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng 

Probiotics an toàn với đại đa số dân chúng, nhưng có thể không phù hợp với tất cả mọi người. Trong những trường hợp hiếm, vi khuẩn hoặc nấm men có trong men vi sinh có thể xâm nhập vào máu và gây nhiễm trùng.

Những người có nguy cơ cao bị nhiễm trùng là: những người có hệ thống miễn dịch bị ức chế, người nằm viện lâu ngày, người dùng ống thông tĩnh mạch hoặc những người vừa mới phẫu thuật... 

Tuy nhiên, nguy cơ bị nhiễm trùng là rất thấp và không có trường hợp nhiễm trùng nghiêm trọng nào được báo cáo trong các nghiên cứu lâm sàng.

Người ta ước tính rằng chỉ có khoảng một triệu người dùng men vi sinh chứa vi khuẩn Lactobacilli sẽ bị nhiễm trùng. Khi bị nhiễm trùng, người bệnh có thể dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống nấm. 

Nghiên cứu cũng cho thấy những người bị viêm tụy cấp tính không nên dùng men vi sinh, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ tử vong.

Làm thế nào để bổ sung lợi khuẩn từ men vi sinh đúng cách và an toàn? 

Để bổ sung men vi sinh đúng cách và an toàn, điều quan trọng là không nên dùng vô tội vạ mà cần hướng đến mục đích sử dụng. Ví dụ, mục đích bổ sung men vi sinh để bổ sung lợi khuẩn, hỗ trợ giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa thì bạn có thể bổ sung men vi sinh chứa bào tử lợi khuẩn Bacillus clausii, như Bio Vigor.

Bào tử lợi khuẩn Bacillus clausii có trong men vi sinh Bio Vigor

Lợi khuẩn ở dạng bào tử có ưu điểm là sẽ dễ dàng vượt qua hàng rào axit và dịch vị dạ dày vì có dạng kén với nhiều lớp áo bao bọc lõi bào tử. Chính vì vây, tỷ lệ sống sót khi vào đến ruột non rất cao. Tại ruột non, bào tử sẽ hút nước và phát triển thành lợi khuẩn bình thường, phát huy tác dụng của mình. 

Men vi sinh Bio Vigor thành phần chỉ chứa bào tử lợi khuẩn, không chứa đường sữa, đậu nành... nên không gây dị ứng, đảm bảo an toàn với hầu hết mọi người, kể cả người già và trẻ nhỏ. Với trẻ nhỏ có thể bổ sung men vi sinh dạng bột để dễ dàng pha cùng với sữa hoặc nước. Với người lớn có thể bổ sung men vi sinh dạng viên sẽ tiện lợi hơn.