Vì sao cần tránh lạm dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng?
Phần lớn các trường hợp viêm họng do virus gây ra nên việc dùng kháng sinh không hiệu quả. Tìm hiểu vì sao cần tránh lạm dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng.
Vì sao cần tránh lạm dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng
Mặc dù các thông tin về kháng kháng sinh đang trở nên nóng sốt trong những năm gần đây nhưng việc sử dụng kháng sinh khi điều trị viêm họng vẫn rất phổ biến và trở thành vấn nạn chính gây nên hiện tượng khó kiểm soát việc lạm dụng kháng sinh trong điều trị các bệnh thường thức.
Trong khi phần lớn các trường hợp viêm họng do virus gây ra (40 – 80%), việc dùng kháng sinh không mang lại hiệu quả bởi kháng sinh chỉ có tác dụng với các trường hợp viêm họng do vi khuẩn (chỉ chiếm từ 20 – 40% nguyên nhân gây bệnh). Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn vì sao cần lạm dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng.
Viêm họng là gì?
Viêm họng là bệnh mà khi đó niêm mạc họng và hầu bị viêm. Giống như các loại bệnh viêm khác, viêm họng có thể là cấp tính hay mạn tính. Phần lớn các trường hợp viêm họng do virus gây ra (40 – 80%), phần còn lại là do vi khuẩn, nấm hay các chất kích thích như chất gây ô nhiễm hay hóa chất.
Viêm họng có thể dẫn đến viêm amidan khiến việc thở và nuốt gặp khó khăn. Viêm họng có thể đi kèm với ho và sốt, ví dụ như trong trường hợp nguyên nhân của nó là nhiễm trùng phần trên của đường hô hấp. Viêm họng có thể xuất hiện riêng biệt, nhưng thường gặp xuất hiện cùng với các bệnh: viêm V.A, viêm amidan, bệnh phát ban, cúm, sởi, bạch hầu, ho gà, vincent, hoặc một số bệnh máu khác.
Viêm họng là bệnh lý gây khó chịu cho người bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống
Nguyên tắc điều trị viêm họng
Viêm họng do rất nhiều nguyên nhân gây nên, thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng trong trường hợp nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn. Cứ viêm họng thì sử dụng thuốc kháng sinh là lạm dụng, đôi khi gây bất lợi, không phải lúc nào thuốc kháng sinh cũng là lựa chọn tối ưu cho bệnh viêm họng.
Nguyên tắc điều trị là phải dựa vào nguyên nhân gây bệnh, Chỉ dùng kháng sinh trong trường hợp xác định được vi khuẩn là nguyên nhân gây bệnh và có kết quả của kháng sinh đồ thì nên lựa chọn kháng sinh để điều trị cho thích hợp với tuổi, tình trạng bệnh và dược động học của kháng sinh.
Tuy nhiên không phải lúc nào, cơ sở khám bệnh nào cũng xác định nhanh chóng nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn nào và cho kháng sinh đúng đủ liều lượng. Cấy họng hoặc làm xét nghiệm nhanh phết họng tìm Streptoccocus (kết quả có trong vòng 15 phút) là phương pháp hiện nay dùng để chẩn đoán viêm họng do virut hay do vi khuẩn, thường chỉ thực hiện được ở các bệnh viện lớn có điều kiện cả về vật chất và thời gian, mặt khác xét nghiệm không thấy vi khuẩn thì chưa thể loại trừ được nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn. Vậy thì, vấn đề cần đặt ra là: Khi nào cần dùng kháng sinh trong viêm họng?
Về nguyên tắc xét nghiệm tìm vi khuẩn là bắt buộc trước khi sử dụng kháng sinh điều trị
Khi nào cần dùng kháng sinh trong viêm họng?
Về nguyên tắc, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh khi:
Có kết quả xét nghiệm tìm thấy vi khuẩn
Có các triệu chứng kèm theo xác định được nguyên nhân là vi khuẩn như: có giả mạc trong bạch hầu, loét vincent, viêm amidan, họng có mủ, phì đại các hạch vùng cổ, họng sưng phù, cứng họng và đau khi nuốt, xét nghiệm bạch cầu tăng cao...
Không dùng kháng sinh khi:
Các triệu chứng toàn thân cũng như tại chỗ thể hiện rõ đây là do virus, cảm cúm, viêm họng trong viêm mũi dị ứng thời tiết, bỏng hóa chất và các chất kích thích....
Nguyên nhân do virus thường kèm theo triệu chứng viêm long đường hô hấp (ho, sổ mũi, hắt hơi, khàn tiếng...)
Nhiều trường hợp, do không có điều kiện hoặc rất khó phân biệt rõ ràng nguyên nhân gây bệnh thì nên cân nhắc việc dùng kháng sinh, xem xét kỹ càng, tiên lượng các diễn biến của bệnh để có liệu pháp kháng sinh phù hợp.
Vì sao cần tránh lạm dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng?
Cần tránh lạm dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng vì:
Kháng sinh sử dụng bừa bãi thường gây tác dụng phụ. Các tác dụng phụ có thể từ nhẹ như tiêu chảy, ói, dị ứng… đến nặng nề hơn như sốc phản vệ thậm chí tử vong.
Nguy hiểm hơn, lạm dụng kháng sinh dễ dẫn đến đề kháng kháng sinh (hay còn gọi là lờn kháng sinh), về sau khi cần sử dụng kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh thì sẽ không còn tác dụng nữa, người bệnh dễ có nguy cơ bệnh nặng hơn và có thể gây tử vong chỉ vì những bệnh lý đơn giản do cơ thể đã kháng với các loại kháng sinh nên không thể sử dụng được.
Trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh và thường được các bậc phụ huynh tự ý mua thuốc về uống, điều này gây nhiều nguy hiểm cho trẻ. Bởi nguyên tắc chung khi sử dụng kháng sinh cho trẻ là sử dụng phù hợp theo bệnh lý, theo lứa tuổi, cân nặng và cơ địa. Đối với những trẻ điều trị nhiễm trùng dai dẳng hoặc nhiễm trùng nhiều lần mà cần sử dụng kháng sinh nhiều thì nên sử dụng kháng sinh đồ cho trẻ để lựa chọn kháng sinh hợp lý nhất, tránh việc không đáp ứng hoặc đề kháng kháng sinh.
Tình trạng kháng kháng sinh khiến nhiều bệnh lý trở nên trầm trọng sau này
Do đó, để đảm bảo sức khỏe của bản thân cũng như gia đình, chúng ta chỉ nên dùng thuốc kháng sinh khi đã được khám và có chỉ định của bác sĩ, khi sử dụng thuốc kháng sinh phải hết sức thận trọng, không tự ý dùng, phải thăm khám lâm sàng và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
Liệu pháp thay thế kháng sinh khi bị viêm họng – Thuốc Đông y thế hệ 2
Nhưng rất may là từ ngàn năm Đông y đã có những bài thuốc thanh nhiệt, giải độc, chống viêm, tiêu sưng được dùng điều trị hiệu quả bệnh viêm họng trong đó có viêm họng mạn tính. Một số bài thuốc bí truyền không những có tác dụng giảm các triệu chứng sưng đau do viêm họng mà còn có tác dụng kéo dài thời gian tái phát bệnh và ngăn ngừa bệnh tái phát hoàn toàn.
Trên thị trường có nhiều sản phẩm tác dụng không rõ rệt nhưng cũng có những sản phẩm hiệu quả vượt trội, những sản phẩm Đông y thế hệ 2 được sản xuất theo công thức gia truyền uy tín tại nhà máy chuẩn GMP-WHO. Bệnh nhân cần lựa chọn thông thái.