Sốc nhiệt do nắng nóng, nam thanh niên tổn thương đa tạng
Mới đây, bệnh viện TWQĐ 108 đã cấp cứu cho một nam thanh niên 29 tuổi sốc nhiệt, hôn mê, tổn thương tạng sau khi thể dục ngoài trời nắng nóng.
Sau điều trị tại BV TWQĐ 108 bệnh nhân sốc nhiệt đã hồi phục. Ảnh: Báo Giao thông
Theo Báo Dân Việt đưa tin, ngày 8/6, Bệnh viện Quân đội 108 đã tiếp nhận một nam bệnh nhân, 29 tuổi với chẩn đoán sốc nhiệt có tổn thương tạng (gan, thận, huyết học) được chuyển từ Bệnh viện huyện Thạch Thất, Hà Nội.
Từ lời kể của gia đình, sau khi chạy bộ được khoảng 5km vào lúc 17 giờ chiều, bệnh nhân thấy hoa mắt, chóng mặt, nóng bừng toàn thân, rồi nhanh chóng đi vào hôn mê và được người nhà kịp thời đưa vào cấp cứu.
Qua xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân có tình trạng tăng men cơ creatinin kinase (CK) 1.080.000 U/l; men gan tăng GOT 1800 U/l, GPT 14000 U/l; suy thận mức lọc cầu thận giảm 50 ml/ phút; giảm tiểu cầu 84 G/l, chức năng đông máu giảm, phần trăm prothrombin (PT) 55%.
Sau hơn một tuần điều trị tại bệnh viện, bệnh nhân được truyền dịch, bù điện giải và các phương pháp điều trị nội khoa tích cực khác. Hiện bệnh nhân đã kiểm soát được thân nhiệt, cải thiện chức năng các tạng, ra viện và không để lại di chứng.
BS Nguyễn Đức Lộc - Khoa Hồi sức nội và chống độc, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện TWQĐ 108 chia sẻ, việc nhận diện sớm dấu hiệu sốc nhiệt, cấp cứu kịp thời cũng như dự phòng sốc nhiệt sẽ giúp giảm được tỉ lệ bệnh tật và tử vong.
Trao đổi với phóng viên Báo Giao Thông, TS.BS Phạm Đăng Hải – Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức nội và chống độc (Bệnh viện Quân đội 108) cho biết, sốc nhiệt (heat stroke) có thể được chia thành hai loại gồm sốc nhiệt kinh điển (classic heatstroke) và sốc nhiệt do gắng sức (exertional heatstroke).
Hiện nay, các trường hợp sốc nhiệt điển hình hay gặp ở người già, người có cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, bệnh thần kinh hay các rối loạn nội tiết, thường xảy ra sau tiếp xúc một cách thụ động với một môi trường có nhiệt độ cao trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày. Ngoài ra, sốc nhiệt cũng xảy ra khi gắng sức, trường hợp này hay gặp những người trẻ, khỏe mạnh với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường, xảy ra sau phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường tăng cao và đồng thời do sự sinh nhiệt lúc thể dục hay gắng sức.
Theo TS Hải, sốc nhiệt làm tổn thương đa cơ quan bao gồm hệ thần kinh trung ương, hô hấp, tuần hoàn, gan, thận và huyết học, gây ra tình trạng suy đa tạng nhanh chóng nếu không được xử trí y tế kịp thời, thậm chí tử vong. Vì vậy, việc hiểu biết kiến thức về sốc nhiệt, dấu hiệu nhận biết sớm, cấp cứu kịp thời cũng như dự phòng sốc nhiệt là hết sức quan trọng, giúp chúng ta giảm được tỉ lệ bệnh tật và tử vong.
Sốc nhiệt là tình trạng thường gặp trong những ngày nắng nóng như hiện nay. Ảnh minh họa/Nguồn Internet
Để phòng ngừa nguy cơ sốc nhiệt trong những ngày nắng nóng, người dân cần phải nhận biết sớm các triệu chứng của tình trạng sốc nhiệt, gồm:
- Rối loạn ý thức: hôn mê; lên cơn động kinh; rối loạn hô hấp: khó thở, suy hô hấp.
- Rối loạn tim mạch: rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, thiểu niệu, kèm theo mệt mỏi, đau đầu, đỏ mặt, có thể nôn mửa, ỉa chảy, nhiệt độ cơ thể trên 40 độ C, da nóng và khô.
Ngay khi phát hiện có bệnh nhân sốc nhiệt cần lập tức đưa bệnh nhân tới nơi bóng râm, mát, cởi bỏ quẩn áo, hạ thân nhiệt và hỗ trợ suy chức năng các cơ quan là hai điều cốt lõi trong cấp cứu và điều trị.
Đặt bệnh nhân trong phòng lạnh 20- 22 độ C và quạt hoặc xối nước lạnh 25- 30 độ C vào bệnh nhân. Có thể ngâm bệnh nhân vào nước lạnh, để đầu trên mặt nước, theo dõi; Đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ. Đồng thời, nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
Việc hạ thân nhiệt bệnh nhân bằng mọi cách cần được thực hiện, tuy nhiên không được gây cản trở việc vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, có thể vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, vừa vận chuyển vừa hạ nhiệt bệnh nhân.
TS Hải khuyến cáo trong những ngày nắng nóng, nhiệt độ lên đến 37- 40 độ như hiện nay cần đề phòng sốc nhiệt cho trẻ em, người già, người có bệnh lý nền như bệnh tim mạch, hô hấp, nội tiết, chuyển hóa, cơ thể suy kiệt. Khi có các bệnh lý nguy cơ thì không được tập luyện trong điều kiện thời tiết quá nóng. Bên cạnh đó, mỗi cá nhân đều phải tự rèn luyện để thích nghi với nóng, lập thời gian luyện tập thể lực vào lúc mát trong ngày, giảm bớt vận động thể lực vào lúc thời tiết quá nóng.