Hàng nghìn hộ dân mắc kẹt trên "siêu dự án" khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa

Dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa được UBND TP. HCM phê duyệt vào năm 1992, tới năm 2004, dự án được giao cho Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn đầu tư xây dựng nhưng đơn vị này không triển khai được.

Năm 2015, liên danh Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC (công ty trong lĩnh vực bất động sản ở Dubai) được chọn là nhà đầu tư với tổng vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án trong 50 năm kể từ ngày ký kết hợp đồng.

Siêu dự án Bình Quới - Thanh Đa được phê duyệt vào năm 1992. Ảnh: VnExpress

Đồ án quy hoạch dự án đô thị Bình Quới - Thanh đa của Bitexco có diện tích là 450 ha, dân số 45.000 người, gồm phần lớn diện tích của phường 28. Tuy nhiên, năm 2017 Công ty Emaar Properties PJSC rút khỏi dự án, việc triển khai phương án, tiến độ dự án này như thế nào dường như còn bỏ ngỏ.

Hiện tại, chỉ có đường Bình Quới là con đường chính và duy nhất bắc qua kênh Thanh Đa bởi nơi đây có cây cầu Kinh nối liền bán đảo với các vùng phụ cận. Dọc theo con đường Bình Quới, đi sâu vào bên trong bán đảo là những lô đất rộng lớn, 2/3 trong tổng số 450ha đất của dự án là những bãi cỏ rậm rạp, sình lầy xen kẽ vườn cây, ruộng lúa... Những mái nhà nằm lẻ loi giữa vùng ruộng đồng rộng lớn.

Cho tới nay tiến độ thi công dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa vẫn là con số 0 tròn trĩnh. Ảnh: VnExpress

Tại nhiều lô đất khác, người dân thả cá, trồng sen hoặc cho thuê làm khu câu cá, nhà hàng. Hiện tại, nơi đây còn hơn 3.000 hộ dân đang lay lắt sống như chính số phận của dự án này từ năm 1992 tới nay. Ngoại trừ trục đường chính thì những con đường đi sâu vào dự án là đường bê tông nhỏ ngoằn ngoèo. 

Theo chia sẻ của người dân thì những con đường này chỉ mới được làm từ 2010 đến nay, sau khi UBND TP. HCM có quyết định thu hồi dự án từ chủ đầu tư là Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn (do quá thời hạn triển khai dự án nhưng vẫn chưa triển khai).

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều con đường đất ngoằn ngoèo đầy ổ gà ở khu vực chỉ cách trung tâm thành phố qua bờ sông Sài Gòn. "Khu này chủ yếu sình lầy, mưa thì ngập nước, tối chỉ thưa thớt vài nơi có đèn đường do người dân tự đóng góp làm", ông Nam, cư dân nơi đây cho biết.

Tới thời điểm hiện tại, con đường đi sâu vào dự án vẫn chỉ là con đường bê tông nhỏ nhỏ, thậm chí có nhiều nơi vẫn là đường đất. Ảnh:VnExpress

Khi dự án được quy hoạch, từ năm 1992 việc xây dựng, chuyển mục đích, chuyển nhượng nhà đất... đều khó khăn. Sau này khi UBND Thành phố ban hành quyết định 27, quận Bình Thạnh có cấp giấy phép xây dựng tạm cho một số người dân. Vì không thể xây kiên cố nên người dân chỉ có thể cất những căn nhà khá lụp xụp để ở tạm."Tôi không thể xây nhà vì không xin được phép nên chỉ cơi nới tạm bợ phần hiên rồi lợp tôn vào để cho thuê. Mà dân ở đây suốt 25 năm nay không ai dám làm nhà kiên cố vì không biết khi nào sẽ phải giao đất cho dự án", anh Võ Văn Huân, 40 tuổi, phường 28 chia sẻ.

Còn gia đình ông Trần Quế sống ở khu phố 3, đường Bình Quới. Ông Quế được biết tới là gia đình nhiều đất nhất tại đây với 17.000 m2. Với diện tích đất rộng lớn này, ông cùng hai người con trai đang trồng lúa và đào ao thả cá, nuôi gà, vịt sinh sống.

Dự án Bình Quới - Thanh Đa dang dở khiến cuộc sống của hơn 3.000 hộ dân ở đây cũng lao đao theo. Ảnh: VnExpress

Không biết khi nào ông Quế và gia đình phải giao đất làm dự án. Theo lời ông, thông tin dự án có từ năm 1992. Tuy nhiên, trong suốt 25 năm qua, người dân ở đây đã sống trong cảnh chờ đợi dự án triển khai như vậy.

“Hơn 1/3 đời người chờ đợi, các con giờ đã lớn lập gia đình hết cả nhưng chúng tôi vẫn nhìn số đất khổng lồ này mà không thể làm gì giúp đỡ cho con được. Con trai lấy vợ về cần cơi nới hay xây thêm một căn nhà thoải mái hơn thì lại vướng quy hoạch nên không thể chuyển mục đích sang đất ở, không tách thửa, cũng không được phép xây dựng”, ông chia sẻ. 

Thậm chí, nhiều hộ dân trong dự án cố "liều" để xây nhà nhưng cũng sớm bị dừng thi công do không được cấp giấy phép xây dựng. 

Trồng lúa kiếm sống trên đất dự án. Ảnh: VnExpress

Chỉ cách một bờ sông nhưng bên kia là khu Thảo Điền (quận 2) với những biệt thự, nhà phố tiền tỷ, hàng trăm dự án cao ốc... Hiện chỉ còn lại tập đoàn Bitexco "ôm" dự án này và thành phố đã có văn bản trình lại để xin ý kiến Thủ tướng.

Vế phía chủ đầu tư, vị lãnh đạo Bitexco (đơn vị còn lại trong liên doanh) cho rằng doanh nghiệp này vẫn làm những việc mình đã triển khai trong nhiều năm qua, cũng chưa nghĩ đến tìm thêm đối tác. Khó khăn lớn nhất của dự án này là công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, bởi nó ảnh hưởng đến tiến độ triển khai. Bitexco đang phối hợp với các sở ngành để xây dựng phương án đền bù và tái định cư.

Vị lãnh đạo này cho hay Bitexco sẽ không yêu cầu UBND TP.HCM phải hoàn trả bằng tiền mặt đối với lãi suất cho khoản tiền đã ứng trước để thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, trong trường hợp tại thời điểm đóng tiền sử dụng đất, nếu pháp luật đất đai tại thời điểm đó cho phép thực hiện cấn trừ thì công ty thực hiện cấn trừ theo quy định.

Khu đô thị sinh thái 30.000 tỷ ở TP.HCM lỗi hẹn. Nguồn: Youtube